Erişilebilirlik

Kongre Üyesi Tom Lantos Kansere Yenildi


Amerikan Kongresi'nin kıdemli üyelerinden California Milletvekili Tom Lantos hayatını kaybetti. Bir süredir yemek borusu kanseri tedavisi gören Lantos 80 yaşındaydı.

Lantos Kongre’ye 1980 yılında seçildi. Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı olan Lantos, dış politika konusunda Demokrat Parti’nin önde gelen üyelerinden biriydi.

Macar asıllı olan Lantos Budapeşte’de doğmuş. Lantos 16 yaşındayken Nazilerin Macaristan’ı işgalinden sonra Yahudilerin toplandığı çalışma kamplarından kurtulmayı başarmıştı.

İsveçli Diplomat Raoul Wallenberg’in koruması altına giren Lantos, ailesinin çoğunu İkinci Dünya Savaşı'nda, Yahudi soykırımında kaybetmişti.

Evli olan Lantos’un iki kızı vardı.

Kongre'de 30 Yıl Görev Yaptı

Tom Lantos, Kongre’de 30 yıl görev yaptı. Lantos, görevi süresince insan hakları savunucusu ve dışpolika uzmanı olarak isim yaptı.

Lantos, Kongre’deki kariyeri boyunca Türkiye’ye yakın bir tutum sergiledi. Ancak Lantos, 2005 ve 2007 yıllarında Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu’na sunulan Ermeni soykırımı iddialarına ilişkin tasarılara destek vermişti. Lantos, daha önceki yıllarda bu tasarılara destek vermezken, tutumunu, 1 Mart tezkeresinin reddedilmesi, Türkiye’nin Suriye’ye yakınlaşması ve Hamas ziyareti gibi olaylar nedeniyle değiştirdiğini açıklamıştı.

Ancak Lantos, en çok insan hakları konularına önem verdi... Lantos, bir oturumda şöyle demişti: "İnsan hakları uygulamaları konusunda kaygılarımız var. Çin’de, Kuzey Kore’de, daha birçok ülkede. Amerika, insan hakları uygulamalarında ilerleme sağlanması konusunda kararlıdır."

Thomas Peter Lantos, 1928 yılında Budapeşte’de doğdu. İkinci Dünya Savaşında Nazilere karşı yürütülen yeraltı hareketinin içinde yer alan Lantos, İsveçli Diplomat Raoul Wallenberg sayesinde Nazilerden korundu. Lantos 1947 yılında akademik burs kazanarak Amerika’ya geldi.

Johns Hopkins Üniversitesi’nden Charles Gati, İkinci Dünya Savaşı’nın Lantos’un bakış açısını şekillendirdiğini söylüyor: "Anti-totaliter bir yaklaşımı, dikta rejimlerine karşı sert bir tutumu var. Ayrımcılığın her türlüsüne karşı çıkan bir politikacı."

Amerika’daki insan hakları hareketi Lantos’tan destek buldu. Lantos, insan haklarını ihlal eden ülkere yaptırım uygulanmasını sağladı. Örneğin Lantos’un girişimiyle Burma’dan kıymetli taş ithalatı yasaklandı. Lantos, Burma'ya yaptırım kararını şöyle izah etti: "Burma’da iktidardaki cunta, insan haklarını ihlal ettiği için bu yasayı kabul etmemiz büyük önem taşıyor. Burma’da keşişlerin katliamına tanıklık ettik. Asya’da çok sayıda ülkenin ilerleme kaydettiği bir dönemde Burmalı generallerin bu polis devleti üzerindeki himayesinden bıktık, usandık."

Lantos Irak savaşı konusunda Başkan Bush’a destek verdi, ancak zamanla savaşı eleştirenlere katıldı: "Irak’tan çekilmemiz gerekiyor. Hem onlar için hem kendimiz için. Çekilme zamanı çoktan geldi."

Lantos, Kongre’de İsrail’in en büyük destekçilerindendi. Lantos, bu desteğinin arkasında Yahudi olmasının değil, demokrasiye inancının yattığını söylüyordu: "İsrail’in daha güvenli, daha kalkınmış bir ülke olmasını destekliyoruz."

Lantos, Sovyetler Birliği’nin yıkılmasından sonra Doğu Avrupa ülkelerine yardım yapılmasını da destekledi. Amerika’nın eski Budapeşte Büyükelçisi Mark Palmer, Lantos’un batıyla doğu arasındaki duvarların yıkılmasına büyük önem verdiğini hatırlatıyor: "Lantos, Macaristan’la Avusturya arasındaki bu tel örgünün kaldırılmasında önemli rol oynadı."

Yahudi Soykırımı’ndan kurtulan parasız pulsuz bir gençken Amerika’ya gelip, Kongre’nin önde gelen üyelerinden biri olmayı başaran Lantos’un yaşamı bir başarı öyküsüydü.

XS
SM
MD
LG