Statin adı verilen kolesterol düşürücüler dünyada en çok kullanılan ilaçların başında geliyor. Statinler kalp hastalığı riskinin azaltılmasında önemli rol oynuyor. Uzmanlara göre statinlerin bunama ve alzheimer hastalığının başlangıcını erteleme, hatta önlemede etkili olması da mümkün.
Johns Hopkins Üniversitesi Kamu Sağlığı Fakültesi’nden uzmanlar, dünyada bunamanın en sık rastlanan türü olan Alzheimer hastalığına yakalananların sayısının 26 milyona çıktığını söylüyor. Alzheimer vakalarının 2050 yılında dört kat artması bekleniyor. Bir kişinin Alzheimer hastası olup olmadığı, ancak öldükten sonra yapılan otopsi sırasında kesin olarak anlaşılıyor. Bu nedenle hastalara konan Alzheimer teşhisi, yüzde yüz kesinlik taşımıyor. Hastalığın tedavisiyse henüz mümkün değil.
Alzheimer tedavisinde ilgi odağı olan ilaç grubu, kolesterol düşürücü olarak bilinen statinler. Statinlerin, Alzheimer hastalarının beyinleri üzerindeki olumlu etkileri, laboratuar ortamında araştırılıyor. Washington eyaletinin Seattle kentinde beyin dokularını bağışlayan 110 kadın ve erkeği kapsayan bir araştırma, oldukça ilginç sonuçlar verdi.
Seattle’daki Harborview Tıp Merkezi’nden araştırmayı yürüten ekibin başındaki Doktor Eric Larson, “Statin grubunda yeralan kolesterol düşürücü ilaçların çok çeşitli etkileri vardır. Bu ilaçlar, damarları ve beyinde üretilen bazı proteinleri etkiler. Bu ilaçlarla ilgili varsayıma göre eğer damar hastalıkları riskinizi azaltırsanız bunama ve Alzheimer hastalığına yakalanma riskinizi de azaltmış olursunuz,” diyor.
Doktor Larson ve ekibi kolesterol düşürücü ilaçların “Tau” adı verilen bir proteinin büyümesini engellediğini düşünüyor. Doktor ayrıca bu ilaçların, Alzheimer hastalarının beynindeki kan dolaşımını da rahatlatabileceğini söylüyor.
Statinlerin her biri, kimyasal açıdan farklı. Patolog Tom Montine, araştırmanın bir sonraki bölümünde, hangi statinin beyin üzerinde daha etkili olduğu üzerinde duracaklarını söylüyor. Montine, “Bazı statinler, beynin içine geçiyor, bazılarıysa geçmiyor. Bu statin’lerin Alzheimer hastalarını olumlu etkilediğine tanık olursak beyne daha kolay işlediklerini ve diğer ilaçlardan daha etkili olduklarını düşünebiliriz” şeklinde konuşuyor.
Washington Üniversitesi’ndeki araştırmacılara göre Alzheimer hastalığını geciktirme ya da önlemede yaşam tarzı da son derece önemli bir rol oynuyor. Uzmanlar beyni ve bedeni çalıştırmanın Alzheimer’a yakalanma riskini yüzde en az 30 oranında azaltabileceğini söylüyor.
Amerikan Alzheimer Derneği, rutin muayenelerde zeka çevikliğinin de ölçülmesi için girişimlerde bulunuyor. Doktorlar hastaların Alzheimer’in tedavisi mümkün oluncaya kadar bazı önlemleri şimdiden alarak zaman kazanabileceğini belirtiyor.