Erişilebilirlik

Türkiye'siz Euro Tartışması


Avrupa Birliği üyesi ülkelerin, ortak para birimi euronun yeni versiyonunda Komisyon’un karşıt yönde görüş bildirmesine rağmen Türkiye’ye yer vermemesi yeni bir tartışmayı da beraberinde getirdi.

Genelde teknik nitelikli konularda Komisyon’un önerilerini aynen benimseyen Avrupa Birliği Konseyi’nin madeni eurolar konusunda takındığı bu tavır Türkiye’nin potansiyel Avrupa Birliği üyeliğinin sadece siyasi platformla sınırlı kalmayıp semboller seviyesine kadar indiğini de göstermesi açısından oldukça dikkat çekici bir niteliğe sahip.

Financial Times’ın “Keşke Türkiye’den kurtulmak bu kadar kolay olsaydı” şeklinde yorumladığı gelişmenin kaynağında euroların, Avrupa Birliği’nin genişlemesini yansıtacak bir tasarıma kavuşturulması çabası yatıyor. Bu konudaki karar, 7 Haziran 2005’te alındı. Kağıt eurolar üzerinde yer almasına karşın madeni euroların mevcut halinde de yer almayan Türkiye’yle ilgili asıl tartışma ise üye ülkelerin garip bir yaklaşım benimsemeleri ve buna açıklık getirememeleri nedeniyle yaşanıyor.

Komisyon, 2007 başından itibaren Slovenya’da devreye sokulan ve 2008’den itibaren tedavüle çıkacak tüm madeni paralarda Türkiye’yi de içine alan ve Hazar Denizi’ne kadar uzanan bir tasarıma yer verilmesini önermişti. Ancak bu öneri üye devletler tarafından görmezden gelindi.

Üye ülkeler, Komisyon’un önerisini reddetmekle kalmayıp haritayı deformasyona uğratarak Kıbrıs’ı, mevcut konumundan yüzlerce kilometre batıda gösteren bir tasrıma onay verdi. Yeni madeni eurolarda Kıbrıs, doğal yeri olan Türkiye’nin hemen güneyinde değil Yunanistan’a bağlı Girit Adası’na yakın bir konumda yer alıyor.

10,20 ve 50 cent üzerindeki sembolde Türkiye’nin hiçbir parçasına yer verilmezken 1 ve 2 euro üzerinde coğrafi olarak Avrupa kıtasında olan bölümüne yer verilmesi ise bir başka gariplik olarak dikkat çekiyor.

Tartışmanın taraflarından biri olan Avrupa Birliği Komisyonu bu konuda fazla bir açıklama yapamıyor. Bunun nedeni ise kendilerinin Türkiye’ye de yer verilmesini talep etmelerine karşılık üye ülkelerin bunun tersi yönde hareket etmiş olmaları. Komisyon’un ekonomik ve parasal işlerden sorumlu üyesi Joaquin Almunia’nın sözcüsü Amelia Torres de bu konuda sıkıntı yaşadıklarını hissettirerek haritadan Türkiye'nin çıkarılması için Kıbrıs adasının yerinin değiştirilmesi konusunda yorum yapamayacağını söyledi. Torres, ileride eurolar üzerinde yeni bir tasarıma gidilmesinin önünde bir engel olmadığının da altını çizdi.

Üye ülkelerin bu kararı tamamen siyasi güdülerle alındığını düşünenlerin sayısı ise hiç de az değil. Avrupa Parlamentosu üyeleri İtalyan parlamenterler Marco Cappato ve Marco Pannella da bu isimlerin başını çekiyor. İki parlamenter üyelik müzakerelerinin sürdürüldüğü demokratik bir ülke olan Türkiye haritadan dışlanırken Ukrayna ve Moldova gibi ülkelerle Beyaz Rusya gibi diktatörlükler ve Rusya’ya yer verilmesini açıkça kınıyorlar. Cappato ve Pannella, Financial Times’ın “sömürgecilik stili bir yaklaşımla çizilen bir harita” olarak tanımladığı tasarımın değişmesini talep ediyor.

XS
SM
MD
LG