Avrupa Parlamentosu’nun insan haklarının savunulması ve özellikle de ifade özgürlüğünün korunmasına yönelik faaliyette bulunan kişi ya da kuruluşlara verdiği Sakharov Ödülü için bu yıl Türkiye’den de bir aday gösterildi.
Avrupa Parlamentosu üyeleri ve siyasi grupların girişimleriyle listeye giren adaylar arasında İstanbul Rum Patriği Bartholomeos da yer alıyor.
Patrik Bartolomeos’la birlikte listede yer alan diğer adaylar da bu yıl içinde insan haklarının çeşitli alanlarda korunmasına yönelik faaliyetleriyle dikkat çekiyorlar. Bu isimler bir saldırı sonucu hayatını kaybeden Rus gazeteci Anna Politkovskaya, Çinli insan hakları savunucuları Zeng Jinyan ve Hu Jia, Afgan kadın parlamenter Joya Malalai ve Sudanlı avukat Salih Mahmud Osman’dan oluşuyor.
1988’den bu yana verilen ödülü alanlar arasında çok ünlü isimler var. İlk ödülün sahibi eski Güney Afrika Cumhuriyeti Devlet Başkanı Nelson Mandela, Birleşmiş Milletler eski Genel Sekreteri Kofi Annan, Bangaldeşli yazar Taslima Nesrin, Kosova’nın ilk Cumhurbaşkanı İbrahim Rugova akla ilk gelen isimler arasında yer alıyor. 1995’te verilen Sakaharov Ödülü ise Türkiye’de en çok tartışılan ödül olmasıyla dikkat çekiyor. Bunun nedeni ise Türkiye – Avrupa Birliği ilişkilerinde Kürt sorunu odaklı gerginliklerin en üst düzeyde olduğu bir dönemde ödülün Leyla Zana’ya verilmesi.
Sakharov Ödülü’nün bu yılki sahibini belirlemek amacıyla Avrupa Parlamentosu’nun ilgili komisyonları adaylar arasında bir seçime giderek sayıyı üçe düşürecek. 24 Eylül’de bu üç aday açıklandıktan sonra Avrupa Parlamentosu’ndaki siyasi grupların liderleri 25 Ekim’de Sakharov Ödülü’nü kazanan ismi açıklayacaklar.
Sakharov Ödülü, adını Sovyetler Birliği için hidrojen bombasını geliştirenler arasında öncü role sahip olan ancak daha sonra nükleer silah yarışını sert bir şekilde eleştiren, 1975 Nobel Barış Ödülü sahibi Andrei Sakharov’dan alıyor. Ödül 50 bin euro tutarında bir de çek içeriyor.