Erişilebilirlik

Bush'un Irak Raporu Tartışmaları Artırdı


Başkan Bush’un geçen hafta Kongre’ye sunduğu ve Irak’ta başarıya ulaşılması için belirlenen 18 hedefte varılan aşamanın anlatıldığı rapor ciddi tartışmalara yolaçtı. Gerek Başkan’ın Irak politikasına destek verenler, gerekse karşı çıkanlar, raporun belli bölümlerini kullanarak bu tartışmada haklı olduklarını ispatlamaya çalışıyor.

Başkan Bush’un raporu, 18 hedefin sekizinde Irak hükümetini başarılı ve diğer sekizinde başarısız bulurken, son ikisi hakkında karışık bir değerlendirme yapıyor. Ocak ayında Irak’taki asker sayısını artırarak strateji değişikliğine giden Bush, daha başından, raporun kamuoyu ve Kongre’deki tartışmalarda hem stratejiyi destekleyen hem de karşı çıkanlara malzeme sağlayacağını bildiğini söyledi:

"Irak’taki savaşın kaybedildiğini savunanlar, raporda belirtilen hedeflerdeki başarısız icraatlara bakacak. Ama bizim gibi, Irak’taki savaşın kazanılabileceğini ve kazanılması gerektiğini düşünenler, güvenlik konusundaki hedeflerde sağlanan ilerlemeleri görüp , bundan bir iyimserlik payı çıkarmaya çalışacak."

Başkan tahmininde haklı çıktı. Savaş karşıtı Moira Whelan şunları söylüyor:

"Başarıya ulaşılan hedefler bile Irak’ta gerçek bir başarıyı göstermekten çok uzak. Aslında rapor, asker artırımına gitmenin tamamen başarısızlıkla sonuçlandığını gösteriyor."

Irak hükümetinin “başarılı” bulunduğu hedefler arasında, bir anayasa komisyonu kurulması, hükümette şiddet yanlılarına yer verilmemesi, bölgelere özerklik öngören yasada sağlanan ilerleme ve Bağdat’ta asayişi sağlamak için 10 bin askerden oluşan üç ayrı tugay oluşturulması yer alıyor. Bunlar, Moira Whelan’ın temsil ettiği Ulusal Güvenlik Şebekesi adlı kuruluş tarafından ilerleme olarak görülmüyor. Kuruluşun Bush raporuyla ilgili değerlendirmelerini toparlayan araştırmacı Ilan Goldenberg anlatıyor:

"Evet üç tugay kurulmuş, ama bu tugaylarda asker ve eğitim açığı var. Tahminen beklenenin yüzde 50 ya da 70’i oranında performans gösterebilirler. Yeterli asker olmadığı için Bağdat’taki güvenlik operasyonunun geciktiği yönünde tonlarca haber çıktı."

Goldenberg ve diğer savaş karşıtları, özellikle Başkan Bush’un raporunda başarısız bulunan hedeflere dikkat çekiyor. Örneğin petrol gelirinin paylaşımın öngören yasanın çıkmaması, devlet dairelerinin eski Baas Partililerden arındırılma politikasından vazgeçilmemesi, askeri kararlara siyasetin karıştırılması, güvenlik kuvvetlerinin bazı mezheplerin üyelerine adil davranmaması ve Irak ordusunun daha bağımsız hareket edeceği sözlerinin yerine getirilmemesi gibi konular, raporda başarısız bulunan hedeflerden bazıları.

Başkan Bush’un Irak politikasına destek verenler, bir savaşın ortasında böylesi hedefleri gerçekleştirmenin zor olacağını söylüyor. Bu kişiler altı ay önce yürürlüğe konan bir strateji ve bir ay önce başlayan askeri operasyonlara şans verilmesi gerektiğini belirtiyor. Heritage Vakfı adlı düşünce kuruluşunda görevli Brian Darling de bunlardan biri:

"Başkana daha fazla süre tanınmalı. İyi bir altyapıya sahip ve Amerika’ya zarar verebilecek bir düşmandan söz ediyoruz. Savaşı kazanmak için Başkan’a zaman tanınmalı."

Brian Darling, Irak’taki Amerikalı komutanların ilerleme sağladığını, daha fazla zaman istediklerini, Başkan’ın da bu komutanlara kulak vermekte haklı olduğunu belirtiyor.

Başkan’ın raporu hakkında farklı görüşler Kongre’ye de yansıdı. Son haftalarda Başkan, üyesi olduğu Cumhuriyetçi Parti’den çok sayıda senatörün desteğini kaybetti. Demokrat Partili önde gelen Senatör Harry Reid de Irak’ta savaşın kaybedildiğini söyledi ve askerleri hızla geri getirecek bir strateji değişikliği yapılması çağrısında bulundu.

Başkan Bush’un bir sonraki raporu Eylül’de. Başkan’ın yardımcıları bu raporda elle tutulur ilerlemeler göstermek zorunda olduklarının farkında. Gösteremezlerse, Kongre’den gelen çekilme baskısına dayanmaları oldukça zor. Hem Başkan, hem de komutanlar, şu aşamada çekilmenin çok erken olacağını savunurken, bunun Irak için bir faciayla sonuçlanabileceği ve bölgesel bir çatışmaya yolaçabileceği tehlikesine dikkat çekiyorlar.

XS
SM
MD
LG