Cumhurbaşkanlığı için hükümet tarafından kimin aday olarak gösterileceği Türkiye’de olduğu kadar Avrupa Birliği’nde de merakla bekleniyordu.
Son dakika pazarlıklarının ardından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’ü aday olarak göstermesi Brüksel’de oldukça olumlu karşılandı.
Bu olumlu yaklaşımın ardında ise iki önemli unsur yatıyor. İlki Gül’ün Türkiye’nin Avrupa Birliği sürecinin bugüne gelmesinin mimarlarından olması ve reform sürecine destek vermesi. İkinci unsur ise dışişleri bakanı olarak özellikle Avrupa Birliği’ndeki yetkililerle kurduğu yakın ilişkiler.
Brüksel ve Strasbourg’daki genel yorumlar Gül’ün Çankaya Köşkü’ne çıkmasıyla Türkiye’nin reform sürecinde de hızlanma yaşamasının daha kolay olacağı yönünde. Tabii, Avrupa Birliği çevreleri genel seçimlerden önce böyle bir hızlanmayı beklemediklerinin de altını çizmeden edemiyorlar.
Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından büyük ihtimalle Türkiye’nin 11. Cuumhurbaşkanı olarak seçilecek olan Gül’ün aday gösterilmesine ilk tepkilerden birini Türkiye-Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu Eş Başkanı Joost Lagendijk verdi. Hollandalı parlamenter, Gül’ün aday gösterilmesini hassas ve akıllıca bir karar olarak değerlendirdi. Lagendijk, “büyük bir reform yanlısı” olarak tanımladığı Gül’ün uluslararası platformada iyi bir imaja sahip olduğunu, bunun da Türkiye’nin ilişkilerine olumlu katkı yapacağını söyledi.
Avrupa Parlamentosu Yeşiller Grubu üyesi, Türk kökenli Alman milletvekili Cem Özdemir de karardan memnun olduğunu belirterek Gül’ü Türkiye’nin Avrupa Birliği yolunun mimarlarından biri olarak tanımladı.
Avrupa Parlamentosu Sosyalist Grup Başkan Yardımcısı Jan Marinus Wiersma Gül’ün Avrupa’ya yakın ve Avrupa Birliği dosyasına son derece hakim bir isim olduğunu ifade etti.
Avrupa Parlamentosu’nun Liberal Grup üyesi, Andrew Duff da Gül’ün aday gösterilmesini hem Avrupa Birliği hem de Türkiye açısından olumlu bir işaret olarak değerlendirdi. İngiliz parlamenter Erdoğan’ın Çankaya’ya çıkmamasını da istikrar açısından olumlu bir adım olarak yorumladı.
Gül’ün aday gösterilmesi Avrupa Birliği Komisyonu’nda da yankı buldu. Komisyon’un genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn’in sözcüsü Krisztina Nagy, taraf olmamaya özen gösteren bir açıklama yaptı. Nagy, “Türkiye’nin demokratik Anayasası’nda öngörülen sürece saygılıyız. Bu konudaki karar TBMM’ye aittir” demekle yetindi.