Merkezi Washington’da bulunan Brookings Enstitüsü ve Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) tarafından oluşturulan ‘Türkiye 2007’ başlıklı proje ilk toplantısını yaptı.
Amerika'nın eski Ankara Büyükelçisi Mark Parris başkanlığında başlatılan projenin amacı, 2007 yılında Türkiye’deki önemli siyasi gelişmelerin doğru olarak değerlendirilmesi için bir platform oluşturmak.
2007 yılının Türkiye açısından önemli olacağı kesin: İlkbaharda Cumhurbaşkanlığı seçimleri; sonbaharda da genel seçimler yapılacak. Irak, İran ve Ortadoğu’daki gelişmelerin, seçim yılına girmiş olan Türkiye’yi de etkilemesi bekleniyor.
‘Türkiye 2007’ projesinin tanıtım bildirisinde, “2008 yılına gelindiğinde, Türkiye’nin nasıl bir ülke olacağı daha da kesinlik kazanmış olacak” deniyor. Amerikan dış politika elitinin bile, Türkiye’nin iç politika dinamiklerini anlamakta güçlük çetkiğine dikkat çeken ‘Türkiye 2007’ projesi, bu boşluğu doldurmayı hedefliyor.
Bu hedef doğrultusunda, Washington’da, Brookings Enstitüsü’nde bir toplantı yapıldı. Toplantıda, Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi Soli Özel, Radikal gazetesi yazarı Murat Yetkin ve Yeni Şafak gazetesi yazarı Fehmi Koru gelişmeleri değerlendirdi ve izlenimlerini aktardı.
Fikir alışverişi sonunda varılan ortak nokta şuydu: dış gelişmelerde yaşanacak bazı dönüm noktaları; özellikle PKK terör örgütüyle mücadele ve Amerikan Kongresine sunulan Ermeni soykırımı iddialarıyla ilgili tasarı konuları, Cumhurbaşkanlığı seçimi dönemine denk gelecek.
2007 yılının bahar aylarında, PKK terör örgütünün tek taraflı olarak ilan ettiği ‘ateşkese’ son vereceği söyleniyor. Yine bahar aylarında, Kuzey Irak’ta karların erimesiyle, sınır ötesi operasyon çağrılarının artması bekleniyor. Bunun yanı sıra, Nisan ayında, Ermeni soykırımı iddialarıyla ilgili tasarının Amerika Temsilciler Meclisi Genel Kurulunun gündemine alınması için girişimler başlatılması olasılığı var. İşte bu ortamda, Türkiye, yeni Cumhurbaşkanını seçecek.
İç Politika
Tek parti iktidarı sayesinde ve Uluslararası Para Fonu (IMF) programına uyarak, Türkiye’nin istikrarlı bir seyir yakaladığını belirten Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi Soli Özel, Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) beş yıllık dönemini tamamlayan ilk parti olduğuna dikkati çekti. Ancak, Özel, siyasi gerginlikleri yatıştırmak için erken seçime yönelmeyen AKP’nin, bu kararından dolayı bir fatura ödemek zorunda kalabileceğini söyledi.
Meşruiyet tartışmalarını değerlendiren Yeni Şafak gazetesi yazarı Fehmi Koru ise, seçilerek iktidara gelen bir partinin elde ettiği avantajlardan vazgeçmesinin mantıksız olacağını belirtti. AKP’nin Türkiye’nin anayasal düzenine karşı herhangi bir girişimde bulunmadığını kaydeden Koru, “Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı adaylığını yakında açıklamasını bekliyorum” şeklinde konuştu.
Peki, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Çankaya’ya çıkması, AKP için ne anlama gelir? Radikal gazetesi yazarı Murat Yetkin, Erdoğan’ın Çankaya’ya çıkmasıyla AKP saflarında moralin artacağını ve bunun genel seçimlerde de partiye yarar sağlayacağını düşündüğünü belirtti. Fehmi Koru ise, Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı olmasının, AKP açısından ‘karizmatik bir liderin kaybı’ anlamına gelebileceğini ve bunun da genel seçimlerde partiye zarar verebileceğini düşündüğünü kaydetti. Yani, AKP bir açıdan kazanç sağlayabilir; bir açıdan da kayıp verebilir...
Murat Yetkin, genel seçimlerde, Parlamentonun yapısında bir değişiklik beklentisi içinde olduğunu dile getirdi. Yetkin, Türkiye’de giderek güçlenen milliyetçi akım ve tarım sektöründe yaşanan bir takım olumsuzlukların, Türkiye Büyük Millet Meclisinde daha çok partinin temsil edilmesi anlamına gelebileceğini kaydetti.
Darbe Söylentileri
Radikal gazetesi yazarı Murat Yetkin ve Yeni Şafak gazetesi yazarı Fehmi Koru, silahlı kuvvetler ve siyaset konusunda, ‘darbe söylentilerinin’ Ankara’dan çok, Washington’da duyulduğunu dile getirdiler. Murat Yetkin, Türkiye’de koşulların değiştiğini, Türk Silahlı Kuvvetlerinin de demokrasinin değerinin farkında olduğunu belirtti.
Soli Özel de darbeye pek ihtimal vermediğini belirterek, uluslararası alanda bunun için destek bulunmadığını kaydetti.
Ermeni Tasarısı
Amerika Temsilciler Meclisine sunulan Ermeni soykırımı iddialarıyla ilgili tasarı, Dışişleri Komisyonu tarafından onaylandıktan sonra, Genel Kurul’un gündemine alınması için girişimler başlatılacak. Geçmişte bu gibi tasarılar hep bu süreçte engellenmişti. Yani, Komisyonda kabulünden sonra, Beyaz Saray Türkiye’yle ilişkilerin önemine değinerek, Meclis Başkanı üzerinde baskı oluşturup, tasarının Genel Kurulun gündemine alınmasını engellemişti. Ancak, Demokrat Parti’nin Kongre’de çoğunluğu ele geçirdiği; Ermenilerin yoğun olarak yaşadığı California eyaletinden bir temsilcinin Meclis Başkanı olduğu; yasama ve yürütme organı arasında ciddi görüş ayrılıklarının bulunduğu ve Başkan Bush’un halk desteğini büyük ölçüde kaybettiği bir dönemde, tasarının engellenmesinin, daha önceki yıllara oranla daha zor olduğu görüşü yaygın.
Tasarı Temsilciler Meclisi’nden geçerse ne olur? Murat Yetkin’e göre, Ankara’da, köprüleri atmama konusunda bir hassasiyet oluştu. Ancak, Yetkin, tasarının Genel Kurul gündemine alınmasının faturasının yine AKP’ye çıkacağını düşündüğünü söyledi. Soli Özel de, Türkiye’de bu konunun tartışılmasında elde edilen mesafenin, tasarının kabulüyle son bulacağını kaydetti.
PKK Terör Örgütüyle Mücadele
Paneldeki konuşmacılar, bir soru üzerine, Türkiye’nin PKK terör örgütüne karşı tek taraflı olarak sınır ötesinde bir operasyon düzenlemesi ihtimalini de değerlendirdi.
Murat Yetkin, Türk askerlerinin zaten kuzey Irak’ta bulunduğunu ve terör örgütüne karşı operasyonlar düzenlediğini belirtti.
Yetkin, daha geniş kapsamda bir operasyonun ise mümkün olabileceğini söyledi.
Genel Kurmay Başkanı Washington’da
Bu arada, Genel Kurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt Washington’da. Büyükanıt, Başkan Yardımcısı Dick Cheney, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Hadley, ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Peter Pace ve ABD Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Peter Schoomaker ile bir araya gelecek. Büyükanıt ayrıca, Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı Tom Lantos’la görüşecek.
Genel Kurmay Başkanının, Amerikalı yetkililere, PKK terör örgütünün Kuzey Irak’taki varlığının sürmesi ve Ermeni soykırımı iddialarıyla ilgili tasarı konusunda Ankara’nın kaygılarını yeniden iletmesi bekleniyor.