Danimarka’da yapılan geniş kapsamlı bir araştırma ilk kez çocuk sahibi olan her yedi kadından birinin anne olduktan sonraki haftalarda doğum-sonrası depresyon yaşadığını ortaya koyuyor.
Lisa Shallis oğlunun doğumundan birkaç gün sonra depresyona giren annelerden biri. Shallis duygularını şöyle anlatıyor: “Ağlamaktan başka birşey yapamadım. Oğlumla birlikte olmak istemedim. Korkunç bir histi. Bir anda bütün benliğimi sardı. Ama yavaş yavaş atlattım.”
Çoğu anne-baba için aileye yeni katılan bebek büyük bir mutluluk kaynağıdır. Ancak Pittsburgh Üniversitesi Tıp Fakültesi doktorlarından Katherine Wisner’e göre ilk kez anne olanların yüzde 15’inde doğumdan sonra yaşanan sıkıntılar yalnızca uyku bozukluğuyla sınırlı değil. Wisner doğumun bazı psikiyatrik sorunların tetikleyicisi olabileceğini söylüyor.
Danimarka’daki araştırmada doğum öncesi hiç bir psikolojik sorunu bulunmayan 630 bin yeni anne incelendi. Doğumu izleyen 10 ila 20 gün içinde bu kadınlarda psikolojik rahatsızlık yaşama oranı 7 kat arttı. Rahatsızlıklar, ağır depresyon, manik depresiflik, hatta şizofreniye kadar varıyordu. (Nashville’deki Vanderbilt Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden) Doktor Nancy Çeş-ır, hormon düzensizliğinin psikolojik bozukluklarda önemli etkenlerden biri olabileceğini söylüyor, diğer nedenleri şöyle sıralıyor: “Hormon düzensizliğinin yanı sıra, kan dolaşımı, solunum ve iştahsızlık gibi fizyolojik bozukluklara da rastlanıyor. Yeni annelerde elbette uyku bozukluğu da çok sık görülüyor.”
Doğum sonrası depresyon yaşayan anneler aynı zamanda suçluluk duygusu içinde olduklarından bu sorunu başkalarıyla da paylaşmak istemiyor. Tedavi edilmediği durumlarda rahatsızlık aylarca, hatta yıllarca sürebiliyor. Doktor Wisner anlatıyor: “Kadınlar doğumdan sonra doktora gidip, ‘Bu harika bebeğin annesiyim. Ama artık kendimi eskisi gibi hissetmiyorum. Hatta kendimi kötü hissediyorum, her an ağlayabilirim,” demek istemiyor.”
Uzmanlara göre anneler doğum sonrasında yaşadıkları sorunları derhal doktorlarına anlatmalı. Depresyon başka fiziksel sorunlardan da kaynaklanabilir. Örneğin doğum sonrasında tiroid bezlerinin yeterli çalışmaması, aynı sorunları tetikleyebilir, ama bu ilaçla tedavi edilebilir. Hiç geçmeyen endişeler ya da ölüm korkusu, rahatsızlığı daha ciddi boyutlara taşıyabilir. Ancak doğum sonrası depresyonun zamanında teşhis edilmesi durumunda ilaç tedavisi ve konuşma terapisiyle rahatsızlık, hızlı biçimde giderilebilir.