Erişilebilirlik

2006 Türkiye İçin Zor Geçti


2006 yılı Türkiye için zorlu bir yıl oldu. Dış politikada Avrupa Birliği ile ilişkilerindeki Kıbrıs baskısını gidermek için büyük çaba gösteren Ankara, bir yandan da Ortadoğu’da barış ve istikrarın sağlanması için aktif bir diplomasi geliştirmeye çalıştı. Amerika ile ilişkiler dönem dönem gerilirken, ortak stratejik çıkarlar çoğu zaman iki tarafı yeniden birlikte hareket etmeye yöneltti.

Türkiye’nin 2006 yılı gündemine Irak, Ortadoğu, Avrupa Birliği ve Kıbrıs gibi dış politika konuları damgasını vurdu. Irak’ta artan şiddet olayları, Kuzey Irak’taki PKK varlığı, Türkiye gündeminin en çok tartışılan konuları oldu. Ankara’nın PKK’ya karşı daha etkin önlem alınması talepleri sonucunda önce Amerika, ardından da Türkiye, PKK ile Mücadele özel temsilcileri atadılar. Amerika’nın özel temsilcisi emekli General Joseph Ralston ile Türkiye’nin özel temsilcisi emekli Orgeneral Edip Başer çeşitli defalar bir araya gelerek, örgütün Irak’tan tasfiyesi ve Avrupa’daki destek kaynaklarının kesilmesi amacıyla görüşmeler gerçekleştirdiler. Türkiye, Ortadoğu konusunda daha aktif bir diplomasiye soyunurken, hükümetin Hamas’ın liderlerinden Halid Meşal’i Ankara’ya davet etmesi Washington'da rahatsızlık yarattı. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ve Amerikan Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, iki ülke arasındaki görüş farklılıklarını gidermek ve ortak stratejik hedefler belirlemek amacıyla yapılan çalışmalar sonucunda Ortak Vizyon belgesini Washington’da Temmuz ayında birlikte açıkladı.

Türkiye’nin Avrupa Birliği ile 2006 yıl boyunca Kıbrıs nedeniyle yaşadığı gerilim yıl sonunda Birliğin 8 başlıkta müzakereleri askıya almasıyla sonuçlandı. Ankara’nın bir son dakika girişimiyle yaptığı “bir hava ve bir deniz limanını koşulsuz ancak süreli olarak” Rum kesimine açma önerisi, Avrupa Birliği’nin sert kararını değiştiremedi ancak Türkiye’de iç siyasi tartışmalara neden oldu. Ankara, Avrupa Birliği’ni Kıbrıs’ı bahane olarak kullanmakla suçladı. Hem Başbakan Erdoğan hem Dışişleri Bakanı Abdullah Gül Avrupa Birliği’nin Türkiye’ye büyük haksızlık yaptığını söylerken bu kararın stratejik vizyon eksikliğinden kaynaklandığını vurguladılar.

Türkiye 2006 yılında dış politikada en büyük gerilimi Fransa ile yaşadı. Fransız Ulusal Meclisi’nde sözde Ermeni soykırımının sorgulanmasını suç sayan yasa teklifinin kabul edilmesi Türkiye’nin sert tepkisiyle karşılaştı. Ankara Fransa ile savunma ve askeri alarlarda ilişkilerini askıya aldığını duyurdu.

"Yüzyılın projesi” olarak adlandırılan Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) petrol boru hattı 32 ülke temsilcisinin katılımıyla gerçekleştirilen görkemli bir törenle faaliyete geçirildi. Papa 16’ncı Benedikt’in İslam dünyası ve Batı arasında diyalog mesajları verdiği resmi ziyareti ile Türkiye 2006 yılında tüm dikkatleri üzerine çekti. Yazar Orhan Pamuk’un Nobel Edebiyat Ödülünü kazanması sevinçle karşılanırken Karaoğlan lakaplı eski Başbakan Bülent Ecevit’in vefatı büyük üzüntü yarattı.

2007 yılında Türkiye’de bu kez iç siyasi gündemin öne çıkması bekleniyor. Nisan ayında gerçekleştirilecek Cumhurbaşkanlığı seçimleri ve ardından da Kasım ayında yapılması beklenen genel seçimler Türkiye’nin ana gündem maddelerini oluşturacak.

Dış politikada ise Irak ve İran, Türkiye’nin odağında bulunuyor. Irak’ta bir iç savaşın önlenmesi, ülkenin toprak ve siyasal bütünlüğünün korunması için yoğun diplomatik girişimlerini sürdürecek olan Türkiye, İran nükleer gerilimin diplomasi yoluyla çözümlenmesi için de büyük çaba gösterecek. Avrupa Birliği’nin Ocak ayında Kıbrıslı Türklere izolasyonların kaldırmasında ısrarcı olan Türkiye, tüm hazırlıkları tamamlanan müzakere başlıklarının da açılmasını bekliyor. PKK’nın Kuzey Irak’tan tasfiyesi konusu da önümüzdeki yılın gündemindeki önemini koruyacak. Ankara Washington’un en yakın zamanda örgütün tasfiyesine dönük somut adımları yaşama geçirmesini bekliyor.

XS
SM
MD
LG