Erişilebilirlik

Amerikalı Gençler Borç Batağında


Amerika’da gençlerın borçları son on yılda yüzde 55 oranında arttı. Bir üniversite öğrencisinin ortalama 2 bin 300 dolar kredi kartı borcu, 20 bin dolardan fazla da öğrenci kredisi borcu var. Bu borçlar gençleri zor durumda bırakan tuzaklar.

Washington ve Amerika'nın diğer büyük kentlerinde oturan gençler pahalı kent yaşamının getirdiği maliyeti biraz olsun azaltmak için okul ya da iş arkadaşlarıyla aynı evi paylaşıyor. Bu gençler üniversiteyi bitirdiklerinde kendilerini ağır bir borç yükü altında buluyor. Federal kredi şirketi Nellie Mae’e göre Amerika’da ortalama bir üniversite öğrencisi diploma almak için 20 bin dolardan fazla öğrenim kredisi borcuna giriyor. Maryland Üniversitesi’nden 2 yıl once mezun olan Aneesa Din’in öğrenci kredi borcu da oldukça yüksek. Din şöyle konuşuyor: "Üniversiteden mezun olur olmaz işe gireceğimi, maaşımın yüksek olacağını, şimdikinden çok daha fazla para kazanacağımı ve herşeyin daha kolay olacağını düşünüyordum. Ancak şimdi herşey çok daha zor. Zor geçiniyorum."

Merkezi Washington’da bulunan Amerika İlerleme Merkezi adlı kuruluştan ekonomist Christian Weller’e göre, iş piyasasının durgun olması, Din gibi yeni mezunların zorluk çekmesinin başlıca nedeni. Weller, "Son birkaç yıldır iş piyasası, oldukça durgun. Bu yüzden üniversiteden yeni mezun olan gençler kolay kolay iş bulamıyor. Azınlıklar için durum çok daha zor ancak her kesimden yeni mezunlar, bu zorluğu hissediyor. Yeni iş alanlarının açılmaması da bir dezavantaj." şeklinde konuşuyor.

Yeni açılan iş alanları ise düşük maaş veren sanayi dallarında... Bu nedenle borç miktarının gelire göre oranı yükseliyor. Demos adlı kuruluş, 1992-2001 yılları arasında bu oranın 18 ila 34 yaş arasındaki gençler için yüzde 28 arttığını belirledi.

Amerikan gençliğini borç batağına iten tek neden, iş piyasasındaki durgunluk değil... Mali sorumluluk ve bütçe yapmanın önemi gibi konularda bilgi sahibi olmayan Amerikan gençliği, şuursuzca tüketmeye yönlendiriliyor. Gençlik Yatırım Forumu adlı kuruluşun başkanı Karen Pittman anlatıyor: "Amerikan gençliği, para biriktirmenin, bütçe yapmanın ve harcamaları bütçe çerçevesine oturtmanın önemini bilmiyor. Bu gibi konularda bilgi sahibi değil. Ulusal Finans ve Teknik Eğitim Enstitüsü’nün mali sorumluluk konularında geliştirdiği testler, Internet’te ve çeşitli okullarda alınabiliyor. Ve bu testleri alan gençlerin yarısı sınavı geçemiyor."

Bir çok öğrenci, mali sorumluluğu ailelerinden edindiklerini söylüyor. Tıp fakültesi öğrencisi Olanma Okoji, mezun olduğunda öğrenci kredisi borcunun 200 bin doları geçeceğini tahmin ediyor. Okoji, "Bir çok gencin mali sorumluluk konusunu ciddiye almadığını düşünüyorum. Bu sorumluluk, ailede başlamalı. Anne babalar, çocuklarına paranın ve bütçe yapmanın önemini öğretmeli. Paraya erişim her zaman kolay olmamalı ve gençler bu şekilde mali sorumluluk almayı öğrenmeli." diyor.

Christian Weller ise gençlerin borç batağından kurtulmaları için ekonomik faktörlerin değişmesi gerektiğini belirtiyor: "Gençlerin borç içinde olmalarının birinci nedeni, iş piyasasının durgun olması ve fiyatların yükselmesi. Bundan kurtulmak için iş piyasasının güçlendirilmesi gerekiyor. Daha iyi ve daha çok iş alanı açılması şart."

Karen Pittman ise Amerikan gençliğinin mali konularda sorumluluk alması için toplumun bir bütün olarak çaba harcaması gerektiğini söylüyor: "Gençleri tüketime iten reklamlar yapılıyor. Ancak para biriktirme konusu, aynı ölçüde teşvik edilmiyor. Medya, gençleri para harcamaya yönlendiriyor, ancak onlara mali sorumluluk konusunda bilgi vermiyor."

Aneesa Din öğrenci kredisi borcunu ödemenin şimdilik üzerindeki en büyük yük olduğunu söylüyor. "Ailem, beni yetiştirirken eğitimin önem ve değerini, üniversiteye gitmem gerektiği fikrini aşıladı. Sadece lisans değil, lisansüstü eğitim almam gerekiyordu" diye konuşan Din, eğitimin mali bedelinin yüksek olduğunu, ancak babasının hep bunun eninde sonunda kendi işine yarayacağını söylediğini belirtiyor.

Aileler bunda haklı. Çünkü Amerikan Nüfus Dairesi’ne göre bir üniversite mezunu, tüm çalışma hayatı boyunca bir lise mezununun kazandığı paranın iki katını kazanıyor.

XS
SM
MD
LG