Erişilebilirlik

Alice Schwarzer'le Söyleşi


İtalya’da Oriana Fallaci, Almanya’da ise Alice Schwarzer bir zamanlar sol feminist hareketin önde gelen isimleriydi, ancak 90lı yıllarda her ikisi de tabiri yerindeyse taraf değiştirdi. Fallaci İslam karşıtlığını düşüncelerinin odak noktası haline dönüştürürken, Schwarzer ise Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeline karşı Almanya’da en sert tavır alanlardan biri. Alice Schwarzer, Berlin muhabirimiz Cem Dalaman’a verdiği demeçte, başbakan Erdoğan’ı inandırıcı bulmadığını, Türk erkeklerinin eşlerine Almanya’da bile baskı uyguladıklarını savundu.

Batı Avrupalı, özellikle de Alman kadınların 68 Öğrenci Hareketi ile ivme kazanan özgürleşme ve kendilerini gerçekleştirme mücadelesinin baş aktörlerinden olan Alice Schwarzer, Türkiye’de, ‘Ufacık bir Fark ve Sonuçları’ ve ‘Simone de Beauvoir’la Konuşmalar’ adlı kitaplarıyla tanınıyor. Feminist ideolojinin belki de en büyük ismi Simone de Beauvoir’la birlikte 70’li yılların bu bağlamdaki tartışmalarını yönlendiren ve Beauvoir’un hakkında‚ ‘Benim birçok görüşümü o radikalleştirdi, bana her şeyden uyanık olmayı öğretti’ dediği Alice Schwarzer, son on yılda siyasi yelpazenin en uç solundan oldukça neredeyse en sağına kaydı. Feminist çevrelerde tartışılan bir isim olmasına rağmen Almanya’da popülaritesini yitirmedi, tersine özellikle 11 Eylül sonrasında İslam ve Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliği gibi konulardaki çıkışları ve tavırlarıyla zaman zaman manşetleri belirleyen isim oldu. Avrupa’nın halen en çok satan feminist dergisi Emma’nın da editörü alan Schwarzer, Almanya’yı kadın – erkek eşitliği konusunda kendi başına diğer batılı ülkelere kıyasla geri bir ülke olarak tanımlıyor ve Türk erkeklerini bu durumdan yararlanarak eşlerine daha fazla baskı yapmakla suçluyor.

“Bana göçmenlerin durumu bundan 20 yıl önce çok daha iyi gibiydi geliyor. Günümüzde daha fazla başörtüsü görmeye başladık. Ancak herhangi bir başörtüsünden değil, kırsal kesimde kullananların başörtüsü değil aksine ideolojik amaçla kullanılan türbanlardan bahsediyorum. Bunun tabii ki başarısızlığa uğramış uyum siyasetiyle ilgisi var. Almanya’ya ucuz iş gücü getirilmek istendi ve bunların uyumuna yardımcı olunmadı.”

Alice Schwarzer, Almanya’ya gelen Türklerin kendilerini halen geçici gördüklerini, Alman siyasetçilerinin uzun yıllar Türkleri uyuma zorlamayarak büyük bir hata işlediklerini, ancak yavaş yavaşta olsa çok kültürlüğün tutmadığını kavradıklarını savunuyor. Son Sosyal Demokrat - Yeşiller hükümetini, liberal yaklaşımları ile radikal İslamcılara harekat alanı sağlamakla da suçlayan Schwarzer, kadın haklarının da çiğnenmesine seyirci kalındığını iddia ediyor.

“Çok sayıda Türk kadının başörtüsü takmadığını biliyoruz. Türkiye’ de okulda ve üniversitede başörtüsünün yasak olduğunu da biliyoruz. Kuran okulları da yasak. Ama Almanya’da yani bizde yasak değil. Yıllar boyu ve onlarca yıl dini gruplar kışkırtıcı ve görüşlerini yaymacı bir tavır sergileyerek varlık gösterdiler. Umarım artık bu konunun üzerine daha gerçekçi gideriz ve başka bir uyum politikası uygularız.”

Türkiye’de 80’li yıllarda başlayan başarılı bir kadın hareketi olduğunu da belirten Schwarzer, söz konusu hareketin halka inemediğini ve aydınlar arasında sürdüğünü kaydediyor. Türkiye’de kırsal kesimle kentler arasında büyük bir uçurumun varolduğunu savunan Schwarzer, ‘AKP hükümeti ile kadınların durumu daha da zorlaştı’ diyor ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı inandırıcı bulmadığının altını çiziyor.

“Başbakan Erdoğan‘ın bize gelişmişlik örtüsü altında anlattıklarına ben hiç inanmıyorum. Bence Erdoğan sütten çıkmış ak kaşık değil. Ben Erdoğan’ın fundamentalist bir İslamcı olduğuna inanıyorum. Zaten Erdoğan’ın hem geçmişi hem de yaşam biçimi bunu dışa vuruyor.”

Ünlü feminist yazar ve gazeteci Türkiye’nin AB üyeliğine de pek iyimser yaklaşmıyor. Bunu esasında ülkede kadın - erkek eşitliğini yakalamak için bir fırsat olarak nitelendiren Schwarzer, Avrupa’nın Türkiye’nin eksiklerini gidermekle yükümlü olmadığını savunuyor ve İslam ve Batı kültürlerinin aynı çatı altında yaşamasının bugünkü koşullarla imkansızlığını vurguluyor.

XS
SM
MD
LG