Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 2005 verileri Türkiye açısından olumlu bir trendin giderek oturduğunun sinyalini veriyor.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 2005 yılıyla ilgili olarak hazırladığı veriler, Türkiye’nin normalleşme yolunda ilerlediğini gösteriyor. Gerek davaların niteliği gerekse sayılar da yaşanan değişiklikler Ankara’nın sıralamadaki yeri açısından da olumlu etki yarattı. 2005’te Ankara aleyhine yapılan başvuru sayısında yaşanan düşüş, Türkiye’yi 4. sıradan 6. sıraya indirdi.
Türkiye’nin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni ihlal ettiği gerekçesiyle 2005’te 2 bin 244 başvuru yapıldı. Başvuru sıralamasında Rusya 8781, Polonya 4744, Romanya 3820, Fransa 2826 ve Ukrayna 2457 başvuruyla Türkiye’nin önünde yer aldılar. Almanya 2164, İngiltere 1652 ve İtalya ise 1186 başvuruyla Türkiye’yi izlediler.
AİHM’nin, 2005’te hakkında en fazla davayı karara bağladığı ülke de Türkiye oldu. Mahkeme’nin Türkiye hakkında karara bağladığı dava sayısı 290 olarak belirlendi. Bu kararların 269’unda Türkiye’nin AİHS’nin en az bir maddesini ihlal ettiği sonucuna varıldı. 11 davada ihlal belirlenmezken 3 dava silindi, 6 davada dostane çözüme gidildi, 1 dava ise adilane çözümle sonuçlandı.
İşkence ve yaşam hakkı unsurlarının yer aldığı davalarda azalma gözlemlenirken ifade özgürlüğü ve adil yargılanma konularındaki yoğunluk 2005’te de sürdü. Türkiye hakkında alınan kararların 1990’lı yıllardan kalan davalara ait olduğuna dikkat çeken AİHM kaynakları buna karşın nitelik ve nicelik anlamında bir iyileşmeden bahsediyorlar. Normalleşmenin önümüzdeki 3-4 yıl içinde çok daha net bir şekilde hissedilmesi bekleniyor.
2005 yılında AİHM’ye toplam 41 bin 510 başvuru yapıldı. AİHM gündeminde halen işlem görmekte olan ve görmeyi bekleyen toplam dosya sayısı 81 bin dolayında. Türkiye için bu sayı ise 10 bin civarında.