Erişilebilirlik

16 Aralık 2005: Gazeteler Orhan Pamuk Davasını İşliyor


USA Today başkan Bush’un Irak seçimleri öncesinde peş peşe dört konuşma yaptığını hatırlatıyor ve bu konuşmalardan hareketle Washington’un Irak politikasında yeni bir değişiklik olduğu saptamasında bulunuyor. Gazete, Bush’un Irak’ta yaşananlar konusunda daha gerçekçi ve samimi bir söylem geliştirdiğini vurguluyor.

"Bush’un “stratejimizi sürdüreceğiz” açıklamalarına rağmen, yaklaşan Kongre seçimleri, ordunun üzerindeki aşırı yük ve Iraklıların Amerikalı işgalcilerin ülkeden ayrılması yönündeki istekleri gibi bütün işaretler, Amerikan askerinin 2006 yılında Irak’tan ciddi oranda çekileceğini gösteriyor. Seçimlerin ardından Irak’ta tam yetkili bir hükümet oluşmasıyla, bu yöndeki baskı daha da artacaktır. “Zaferi tamamlayacağız” açıklaması artık sadece gösterişe yönelik bir söylemdir. Ancak yine de, Amerikan askerleri, demokrasinin gelişme koşulları oluşana kadar Irak’ta kalmalıdır."

Washington Post ise Amerika’nın gözetimi altındaki tutuklulara her türlü işkencenin yasaklanmasını öngören ve Senatör John McCain tarafından hazırlanan yasa tasarısıyla ilgili gelişmeleri değerlendiriyor. Tasarının Senato’dan sonra Temsilciler Meclisinde de kabul edilmesinin ardından yönetimin isteksiz biçimde de olsa Kongreyle uzlaştığını belirten gazete, buna rağmen tasarının içeriğini sulandırma girişimlerinin sürdüğüne dikkat çekiyor:

"McCain’in hazırladığı tasarının kabul edilmesi, yönetimin tutuklulara kötü muamele yapma politikasını değiştirmeyecek. Bunun değişmesi için Kongre’nin işin peşini bırakmaması gerekiyor. Kısacası, tutuklulara karşı bilinçli olarak kanunsuz uygulamalar yapmayı tercih eden bir yönetim karşısında, hukukun üstünlüğü ilkesini yeniden egemen kılmak çok zor bir çabadır. McCain’in hazırladığı tasarı ise, bu konuda büyük önem taşıyan ve yoğun bir mücadeleyle elde edilen ilk kazanımdır."

Yazar Orhan Pamuk hakkında Türklüğü alenen aşağılamak suçlamasıyla açılan dava da, Amerikan gazetelerinde önemli bir yer tutuyor. New York Times, Hintli yazar Pankaj Mishra’nın “Laik demokrasi yargılanıyor” başlıklı bir makalesine yer veriyor. Mishra, ifade özgürlüğünü engelleyen tavırlar karşısında, Batılı aydınların kolaycı bir tavır sergileyerek aşırı dincileri suçlama eğiliminde olduğunu ifade ediyor ve milliyetçi laik kesimlerin de özgürlükler önünde önemli bir engel olduğu saptamasında bulunuyor:

"Salman Rüşti olayında, Ayetullah Humeyni’ye karşı geliştirilen kolaycı ve soyut muhalefet, metafiziğin jeopolitiğin önüne geçmesine neden oldu. Orhan Pamuk davası ise, bu konuda entelektüel bir netlik sağlanması imkanı sunuyor. Ancak bunu yapabilmek için, dünyanın fanatik dinciler ve diğer “tehlikeli” insanlardan oluştuğu düşüncesini reddetmek gerekiyor. Ayrıca, Pamuk’un da büyük bir cesaretle belirttiği gibi, modern ve laik toplum mitini de sorgulamak gerekiyor."

Pulitzer ödüllü Jack Miles ise Los Angeles Times’ta yayımlanan makalesinde, Türkiye’de artık Kürt sorunu ve Ermeni soykırımı iddialarının tabu olmaktan çıkmaya başladığını yazıyor ve Orhan Pamuk’un bunda büyük bir rolü olduğunu belirtiyor. Yazar, Amerika’daki McCarty dönemini hatırlatarak, “bir ülkede hainlik suçlaması ters tepiyorsa, o ülkede tarihi bir dönüm noktasından geçiliyordur” görüşünü savunuyor:

"Türkiye’nin en zeki, en saygın ve en açık sözlü yazarı mahkemeye gittiğinde, savcıların elinde tarihi bir fırsat olacak: İhanet suçlamasının reddedilmesi ve Türkiye’nin kendi geçmişiyle hesaplaşması fırsatı... O anın tarihi bir potansiyel taşıması da bu belirsizlikten kaynaklanıyor. 16 Aralık 2005 tarihi, çelişkili gibi görünse de, hem Altın Boynuz için hem de bizim için altın bir fırsat olabilir."

XS
SM
MD
LG