Erişilebilirlik

Irak'tan Çekilme Tartışması Sürüyor


Irak’tan Amerikan askerinin çekileceği tarih konusunda bir takvim vermesi için Başkan Bush’a yapılan çağrılar, hem Amerika hem de Irak’ta yeni tartışmalar başlattı. Ani bir çekilmenin Irak’ta yaratabileceği sorunlar üzerinde duruluyor.

Irak’la ilgili tartışmalar giderek yoğunlaşırken, Irak’ın siyasi ve askeri kurumlarının gücü konusunda duyulan kaygılar da dile getiriliyor.

Irak’ta önümüzdeki günlerin en önemli olayı, 15 Aralık’ta yapılacak seçimler. Bu ülkede ayrıca, yeni yılda hükümetin kurulmasına, bu hükümetin anayasayı değiştirmesine ve bu değişikliklerin halk oyuna sunulmasına tanık olacağız.

Irak’ın Birleşmiş Milletler’deki temsilcisi Büyükelçi Samir Sümeyde, ülkesinin yeni kurumlarının, dini ve etnik baskılarla karşılaşıldığı zaman ayakta kalıp kalmayacağı sorusunun, çok büyük önem taşıdığını belirterek şöyle konuşuyor: "Merkezi hükümete, ülkeyi bir arada tutmayı sağlayacak kadar yetki bıraktık mı? ‘Kalkınma yolundaki bir ülkeyiz,’ diyoruz ama, bunu söyleyebilmek için, önce bir ülkenin var olması lazım. Bir ülkemizin olabilmesi için ise, bu ülkeyi bir bütün halinde tutabilecek güç ve anayasal araçlar gerekir. Bu araçlar, merkezi hükümeti güçlü kılabilmek için gereklidir. Bu, bölgelerin, merkezi iktidarın baskı altına alınması anlamına gelmez. Sadece ülkenin bütünlüğünü sağlayacak kuvvet ve otoriteye ihtiyaç vardır."

Bush yönetimi Irak’tan asker çekme konusunda takvim açıklamayı reddediyor. Ancak Washington Post gazetesi Çarşamba günü Amerikan askeri yetkililerinin, önümüzdeki yıl Irak’ta kısmi bir kuvvet indirimi düşündüklerini yazdı. Ortadoğu Enstitüsü’nün Washington’daki yıllık toplantısında konuşan Irak’ın Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Samir Sumeyde Amerikan askerini, koşullar tam oluşmadan erken geri çekmenin, felaket boyutlarında sorunlara yol açabileceğini belirtti: "Amerikan askerlerinin ya da çokuluslu kuvvetin erken geri çekilmesinin, felakete davetiye çıkarmak anlamına geleceğinden hiç kimsenin kuşkusu olmasın. Irak bir kaosa sürüklenir.Devlet kurma deneyimi başarısızlıkla sonuçlanır ve iç savaş çıkar. Irak, dünyayı felaketten felakete sürükleyecek, her çeşit teröristin yetiştirildiği bir çiftlik haline gelir. Bu, düşünülmesi bile korkunç bir durumdur."

Merkezi Ürdün’deki Uluslararası Kriz Grubu adlı kuruluşun direktörü Jost Hiltermann yabancı askerlerin şartlar olgunlaşmadan çekilmesinin Irak’ı parçalayacağı görüşüne katılıyor. Fakat bu uzman da, Amerikan askerinin geri çekilme stratejisinin bazı noktalarının açıkça bilinmesi gerektiğini söylüyor: "Alelacele bir çekilme, iç savaşı daha da çabuklaştırır. Bu bakımdan erken çekilme yoluna gitmemek gerekir. Bununla birlikte Irak kuvvetlerinin kendi ülkelerini savunur hale gelmesi ve Amerikan askerlerinin geri çekilmesinin planlandığı izleniminin de verilmesi gerekir."

Amerika’daki Barış Enstitüsü’nün Irak uzmanlarından Phebe Marr, Irak için keyfi, bir takım tarihler verilmesinin sakıncalarını dile getiriyor ve Amerikalıların sabırlı davranması gerektiğini savunuyor: "Irak’ın imarı ve yaraların sarılması uzun bir zaman alacaktır. Eğer askeri erken geri çekersek ve anayasanın hazırlanmasında olduğu gibi, bir takım gerçekçilikten uzak tarihler belirlersek, Irak başarısız olur. Bugün Irak’ta olanları beğenmiyorsak, çıktıktan sonra olacakları bir düşünün. Durum çok daha kötü olacaktır. Irak, kısa değil, uzun mesafe koşucusunun işidir."

Irak’ın Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Samir Sumeyde politik yaşamda radikal İslamcı unsurlara karşı, laik kurumların desteklenmesini de istiyor. Buna karşılık Phebe Marr, laik siyasi partilerin örgütlenmesinin çok zayıf olduğunu belirtiyor ve bu partilerin bugüne kadar kitleleri kendilerine çekemediğine işaret ediyor.

XS
SM
MD
LG