Erişilebilirlik

14 Ekim 2005: Irak'ta Yaklaşan Referandum, Suriyeli Bakanın İntiharı...


Irak’ta yarın yapılacak olan anayasa referandumunun heyecanı Amerikan basınına da yansıyor. USA Today, parlamento seçimlerini boykot eden Iraklı Sünnilerin referanduma katılım oranının yüksek olmasının beklendiğini yazıyor ve bunu demokrasinin kök salması açısından olumlu bir gelişme olarak değerlendiriyor. Yazı şöyle devam ediyor:

"Irak’ta demokratik idealler sonuçta başarılı olacak mı? Referanduma katılım oranı yüksek olsa bile, istikrarı sağlama çabaları başarısızlıkla sonuçlanabilir. Buna rağmen, yapılacak tek şey, istikrar için çaba harcamayı sürdürmektir. Ve bunun için de Iraklı liderlerin gerekli siyasi olgunluğu göstermeleri gerekiyor. Yoksa Irak’ta bir iç savaş ve ülkenin bölünmesi kaçınılmaz olacaktır."

Los Angeles Times ise anayasadaki değişiklik vaatlerine rağmen, mevcut metnin Şiilerle Kürtleri kayırdığını belirtiyor ve Sünnilerin referandum sonrasında da siyasi sürecin içinde kalması için Amerika’nın çaba harcaması gerektiğini vurguluyor. Gazete, bu nedenle referandum sonrasında anayasanın Sünnilerin de kaygılarını gözetecek biçimde yeniden düzenlenmesini istiyor. Yorum özetle şöyle:

"Amerikalı askerlerin yerini alacak olan Irak birliklerinin eğitimi, umulandan çok daha yavaş ilerliyor. Seçim ve anayasanın hazırlanması süreçleri de fazla hızlı değildi. Iraklı liderler, ülkedeki şiddeti sona erdirmenin askeri değil siyasi yöntemlerle mümkün olacağı konusunda Washington’la görüş birliği içinde. Ancak, Irak’ta barışın sağlanması bütün grupları temsil eden ve azınlıkların haklarını koruyan bir anayasadan geçiyor. Fakat Ortada henüz böyle bir anayasa yok."

Boston Globe ise Suriye İçişleri Bakanı Gazi Kenan’ın intihar ettiği yolundaki resmi açıklamaya şüpheyle yaklaşıyor ve Bush yönetimine tavsiyede de bulunuyor:

"Kenan’ın 20 yıl boyunca Lübnan’da istihbarat başkanı olarak görev yaptığını ve ölümünden kısa bir süre önce Birleşmiş Milletler görevlileri tarafından Refik Hariri suiakstiyle ilgili olarak sorgulandığını unutmamalıyız. Şam hükümetinin soruşturma nedeniyle büyük bir panik içinde olduğu muhakkaktır. Beşar Esat’ı Suriye’den Irak’a sızan İslamcı militanları önlemesi için açıkça tehdit eden Bush yönetimi, bu noktada müdahale etmemelidir. Eğer Esat devrilecekse, bu kendi yaptıklarından dolayı olacaktır. Amerika bunun sorumluluğunu üstlenecek bir şey yapmamalıdır."

New York Times gazetesi ise Amerika’nın tarım sübvansiyonlarını azaltma önerisinin Avrupa Birliği ve Japonya tarafından tepkiyle karşılandığını kaydediyor. Gelişmiş ülkelerin tarıma günde bir milyar dolarlık sübvansiyon uyguladığını hatırlatan gazete, bunun azgelişmiş ülkelerdeki üreticilere büyük bir darbe vurduğunu belirtiyor:

"Yoksul ülkeler, bütün güçlerini kullanarak Amerika ve Avrupa Birliği’nden tarım ticareti konusunda koparabildiği kadar taviz koparmalıdır. Atlas Okyanusu’nun iki yakasındaki büyük iş çevreleri imalat sanayi, tarım ve hizmet sektöründe gümrük vergilerinin azaltılmasını ve liberal bir ticaret sisteminin kurulmasını çok istiyor. Ancak yoksul ülkeler Amerika, Avrupa Birliği ve Japonya kendi tarım sübvansiyonlarını ciddi biçimde azaltmadığı sürece, yeni bir dünya ticaret anlaşmasını imzalamaya yanaşmamalıdır."
XS
SM
MD
LG