Texas ve Louisana eyaletleri giderek şiddetlenen Rita kasırgasına karşı alarma geçirildi.
Rüzgar hızı saatte 217 kilometreye, şiddet derecesi ise dörde ulaşan Rita’nın Cumartesi günü Texas’ın güney kıyılarına vurması bekleniyor. Texaslı yetkililer tahliye çalışmalarına başlarken, 3 hafta önce Katrina kasırgasından sonra Houston kentindeki sığınaklara yerleştirilen felaketzedeler başka merkezlere gönderildi. Petrol şirketleriyse Meksika Körfezindeki petrol kulelerinde çalışan işçileri tahliye etti.
Rita’nın hala Katrina kasırgasının yol açtığı tahribatı onarmaya çalışan Louisana eyaletine de şiddetli rüzgar ve yağış getirmesinden korkuluyor.
New Orleans’da istihkam birlikleri, üç hafta önceki Katrina kasırgası sırasında yıkılarak sel sularını önlemeyen setleri güçlendirmek için zamanla yarışıyor.
Dün Florida adalarında ve Küba’da sağanak yağışa neden olan kasırga fazla hasara yol açmadı.
Rita Kasırgası Louisiana Eyaletini Tehdit Ediyor
Rita kasırgasının Louisiana eyaletinde de yağışlara neden olmasından kaygılanılıyor. Üç hafta önce Katrina Kasırgasında yıkılan setlerin onarılmasına hız verildi.
Hala sular altında bulunan New Orleans’da, yetkililer, 8 santimetre yağmur beklendiğini bildirdi ve setlerin kenti koruyamayacağı uyarısında bulundu.
Şu anda Meksika Körfezinde bulunan ve Texas eyaletine doğru ilerleyen Rita Kasırgasının kuzeye dönmesi durumunda New Orleans’da sağanak yağışlara ve yeni bir sel felaketine neden olması mümkün.
Louisiana valisi bölgede olağan üstü hal ilan ederken, New Orleans’ın yine tahliye edilmesi ihtimali üzerine bölgeye yüzlerce otobüs sevk edildi.
Katrina Kasırgasının Ekonomik Etkileri
Bu arada Katrina kasırgasının sebep olduğu ekonomik zararın boyutları giderek artıyor.
Amerika’nın yakın tarihte karşı karşıya kaldığı en büyük doğal felaketlerden biri olan Katrina kasırgasının sonuçları yalnızca petrol fiyatlarına yansımadı. Bazı uzmanlara göre, kasırganın ekonomik etkilerinin, yalnızca Amerika içinde değil, dünyanın diğer bölgelerinde de yansımaları olacak.
Katrina kasırgası, Amerika’da en fazla maddi hasara yol açan doğal felaketlerdin biri oldu. Kasırganın yalnızca sigorta şirketlerine çıkardığı faturanın 25 milyar Dolar’ı aşması bekleniyor. Birçok işyeri yıkıldı, sular altında kaldı. Petrol rafinerileri kapandı, nakliyat durdu ve zamlı benzin fiyatları, Amerika’nın büyük kentlerini vurdu.
Bazı ekonomi uzmanları, birçok ülkede benzin ve uçak bileti fiyatlarının artmasını bekliyor. Maryland Üniversitesi Ekonomi Bölümü öğretim üyelerinden Profesör Peter Morici, Amerika’nın dünya ekonomisinin yüzde 20’sini oluşturduğunu; küresel pazardaki payının büyüklüğü nedeniyle bu ülkede yaşanan ekonomik bir krizin dünyanın diğer bölgelerinde de hissedileceğini söylüyor: "Amerika’da benzin fiyatları arttıkça, İngiltere veya Almanya’da ya da dünyanın diğer bir bölgesinde de fiyatların yükselmesi mümkün."
Fiyatlardaki artış, benzine ortalama yüzde 60 oranında vergi uygulanan Avrupa ülkelerine şimdiden yansıdı. Havayolu şirketleri normal zamanlarda, uçak yakıtı fiyatlarında yaşanan 1 sentlik artışın, bir yılda sektöre 1 milyar Dolar’lık kayba malolduğunu belirtiyor. Mali bir felakete sürüklenmek istemeyen bazı havayolu şirketleri şimdiden, bu ek maliyeti uçak biletlerine yansıtmış durumda. Bu eğilim diğer sektörlerde de geçerli. Ekonomi uzmanları, ürün ve hizmetlerin fiyatı arttıkça, bunun küresel ekonomide caydırıcı etki yaratacağı ve zaten Amerika’da beklenen ekonomik durgunluğu derinleştireceği görüşünde: "Bu durum, Amerika’da örneğin, ucuz Çin mallarına karşı talebi büyük ölçüde etkileyebilir. Enflasyon doğal olarak tüketimi azaltır. Bu durumda ise yalnızca ucuz ürünleri değil, lüks Alman otomobilleri veya Fransız şarapları gibi pahalı ürünleri tüketme talebi de büyük ölçüde düşebilir."
Amerika’nın Meksika Körfezi kıyısı boyunca 400 bin kişinin işini kaybetmesi, ülkedeki tüm tüketicilerin güvenini sarsabilir ve bu durumda örneğin lüks ürünlere olan ilgi azalabilir. Ancak Amerika’nın Sesi ekonomi muhabiri Barry Wood, bu durumun geçici olabileceği görüşünde: "Bundan birkaç ay sonrasını düşünürseniz, kaybedilen işler, yeni iş alanlarının yaratılması anlamına gelebilir. Çünkü felaketin zararlarını gidermek için ayrılan fon, yeni işlerin kurulmasına aktarılacaktır."
Ancak şimdilik durum, New Orleans limanından giriş yapan malların fiyatlarının yükselebileceğine işaret ediyor. Bunlar arasında petrol, çelik ve kereste gibi sanayi ürünleri var. Kahve, kağıt ürünleri ve taze meyve-sebze fiyatları da artabilir. Barry Wood’a göre asıl sorun, fiyatların ne kadar yükseleceği değil, ne kadar süre bu seviyede kalacağı…
Wood şöyle konuştu: "Eğer fiyatlar bu şekilde artar ve tüketici harcamaları, yalnızca benzinden değil de genel fiyat artışından etkilenirse, Merkez Bankası’nın işi zorlaşır. Çünkü bir yandan ekonomik yavaşlamayla mücadele ederken, diğer yandan da enflasyon oranındaki yükselişi durdurmak zorunda kalacaklar."
Ekonomik yavaşlama, faiz oranlarının düşmesine, yüksek enflasyon da yükselmesine yol açıyor. Federal hükümet kasırgadan etkilenen bölgeye 60 milyar Dolar’dan fazla yardım sözü verdi. Bu da şu sıralarda 300 milyar Dolar civarında seyreden Amerikan bütçe açığını, 2006 yılında çok daha arttırabilir.