Dünya Ticaret Örgütü, Amerika’nın muhalefetini çekmesi üzerine İran’la üyelik görüşmelerinin başlamasına karar verdi.
Karardan önce, İran, Avrupa ülkelerinin yeni önerileri açıklanıncaya kadar uranyum zenginleştirmeye çalışmalarına yeniden başlamayacağını bildirmişti.
İngiltere, Almanya ve Fransa’yla İran arasında dün Cenevre’de yapılan görüşmede yeni önerilerin Temmuz sonu ya da Ağustos başına doğru hazır olması kararlaştırılmıştı.
Üç Avrupa ülkesi, uranyum zenginleştirme faaliyetlerine son vermesi karşılığında İran’a ekonomik yardım öneriyor.
Zenginleştirilmiş uranyum, nükleer reaktörlerinin yanı sıra nükleer silah yapımında da kullanılıyor.
Amerika’ya göre, İran, nükleer enerji programı kisvesi altında gizlice atom bombası geliştirmeye çalışıyor.
İran: Karar Gecikmeli
İran’ın Cenevre’deki Birleşmiş Milletler Büyükelçisi, Dünya Ticaret Örgütünün kararını çok daha önceden atılması gereken gecikmiş bir adım olarak niteledi. Büyükelçi, dokuz yıldır sonuç alınamayan engelleme çabalarından sonra Dünya Ticaret Örgütü üyelerinin sonunda yanlışı düzelttiklerini söyledi.
İsviçre’nin Dünya Ticaret Örgütü Temsilcisi Pierre-Louis Girard ise karardan herkesin memnun olduğunu söyledi. İsviçreli diplomat, bir ülkenin üyelik kararının siyasi değil ekonomik gerekçelere dayanarak alınması gerektiğini vurguladı:
Girard şöyle konuştu: "Ülkeleri ortak kurallar, ortak davranışlar ve ortak taahhütlere dahil etmek iyi bir şey. Bizim üzerinde yaşamaya çalıştığımız dünyanın temeli de buna dayanıyor."
Ancak bazı diplomatlar, kararı İran’ın uranyum zenginleştirme çalışmalarını dondurmaya devam etmesine karşılık ödenmiş bir bedel olarak görüyor..
Dünya ticaret Örgütü Sözcüsü Keith Rockwell, İran’ın örgüte girmesindeki güçlüğün ekonomik değil siyasi gerekçelerden kaynaklandığı görüşünü kabul ediyor:
Rockwell şöyle devam etti: "İran’ın sorunları, gerçekten örgütün nükleer güç gibi ilgi alanı dışındaki konulara dayanıyor. Ama anladığıma göre, İran heyetiyle üç Avrupa ülkesinin dışişleri bakanlarının Cenevre’deki toplantısı iyi gitti. Bunun da bugünkü kararın alınmasında büyük rolü olduğuna eminim."
İran, Avrupalı bakanlarla, nükleer çalışmalarını Temmuz sonuna kadar dondurma konusunda anlaşmaya vardı..Anlaşma üzerine, Amerika, geçmişte yaptığı gibi İran’ın Dünya Ticaret Örgütü üyeliğini engellemekten vazgeçti..Amerika, geçen Mart ayında, nükleer silah geliştirme çabalarından vazgeçerse İran’ın Dünya Ticaret Örgütü’yle üyelik görüşmelerini başlatmasına izin vereceğini açıklamıştı.
Sözcü Rockwell, Çin’in Dünya Ticaret Örgütü’ne üye olabilmesinin 16 yıl süren müzakereler sonucu gerçekleştiğini hatırlatarak İran’ın üyelik sürecinin de yıllar sürebileceğini söyledi.