Erişilebilirlik

19 Mayıs 2005: Gazeteler, ABD'den Kerimov'u Kınamasını İstiyor


New York Times, Özbekistan’da İslam Kerimov hükümetine karşı başlayan protesto gösterilerinin kanlı bir şekilde bastırılmasını "Orta Asya’da Şiddet" başlığıyla değerlendiriyor. Başkan Bush’un daha geçen hafta Baltık ülkelerindeki ve Gürcistan’daki demokratik değişimlerden coşkuyla söz ettiğini hatırlatan gazete, Beyaz Saray’ın Özbekistan’daki olaylar karşısında ilk tepki olarak Kerimov’u değil de göstericileri suçlamasını eleştiriyor. Yazı şöyle devam ediyor:

"Kerimov, muhalefeti bastırarak iktidarını sürdürebilir. Ukrayna, Gürcistan ve Kırgızistan’ın aksine göstericilerin asıl amacı, yönetim değişikliği değil. Ama yine de protesto gösterileri bir ayaklanmaya dönüşebilir ve komşu Kırgızistan’a da sıçrayabilir. İslam dünyasında zaten kötü bir imaja sahip olan Bush yönetimi, olayları kınamakta geç kaldı. Yönetim, bir an önce Kerimov’la ilişkilerini kesmeye başlamalıdır."

İslam Kerimov’u bir diktatör olarak tanımlayan Boston Globe da, gösterilerin kanla bastırılmasını katliam olarak nitelendiriyor. Gazete, Bush yönetiminin ilk yaptığı açıklamada olaylardan göstericileri sorumlu tutmasını eleştiriyor, bu açıklamayla özgürlük ve demokrasinin yayılması söyleminin içi boş bir söze dönüştüğü yorumunda bulunuyor:

"Bush’un İslami teröre karşı sınır tanımayan savaşının ateşli bir destekçisi olan Kerimov, kendi ülkesinde baskıcı bir yönetim sürdürüyor. Beyaz Saray, Kerimov’u, Bush’un demokratikleşme doktrininde bir istisna olarak kabullenmiş görünüyor. Nedeni ise , Amerika’nın Özbekistan üzerindeki nüfuzunu kaybetmesi durumunda doğacak boşluğun Rusya ve Çin tarafından doldurulması kaygısı. Ama Kerimov’un baskısı ve açgözlülüğü, halkın kendisini devirmesine yol açtığında, Özbek halkı hangi ülkelerin kendisinden yana tavır aldığını ve hangi ülkelerin diktatörle yakın ilişki içinde olduğunu unutmayacaktır."

Washington Post ise, Bush yönetiminin Çin konfeksiyon ürünlerine kota koyma planını mercek altına alıyor. Gazete, Çin’in Amerika’ya yaptığı konfeksiyon ihracatındaki artıştan esas olarak Amerikan tekstil sektörünün değil, üçüncü ülkelerin zararlı çıktığını vurguluyor ve kota uygulamasının istenen sonuçları vermeyeceğini savunuyor:

"Çin, hem kendi çıkarları hem de küresel ticaret dengesi açısından izlediği para politikasını değiştirmek zorundadır. Ya para birimi Yuan’ın değerini artırmalıdır ya da döviz kurunu dalgalanmaya bırakmalıdır. Bu, sonuçları şimdiden kestirilemeyen riskli bir süreç olacaktır. Bazı ekonomistler, bu durumda Amerika’da faiz oranlarının fırlamasından endişe ediyor. Çin’in daha makul bir para politikasına yönelmesi Amerika’nın çıkarınadır. Ancak meselenin ciddiyeti göz önünde tutulmalı ve diyalogu zorlaştıracak suçlamalardan kaçınılmalıdır."

USA Today, Newsweek dergisinin Guantanamo’daki Müslüman tutukluları kızdırmak amacıyla Kuran’ın aşağılandığı haberiyle ilgili gelişmeleri değerlendiriyor. Gazete, bir çok ülkede Amerikan karşıtı protesto gösterilerine yol açan haberin Beyaz Saray ve basın arasındaki bir tartışma olmaktan çıktığını, Amerika’nın İslam kültürünü anlamamasından kaynaklandığını ileri sürüyor:

"Ne Newsweek dergisi ne de Bush yönetimi, kutsal sayılan şeylere yapılan saygısızlığın bütün dünyadaki Müslümanları Amerika’ya karşı kışkırtmak için nasıl kullanılabileceğini dikkate almadı. Yaşananlar, hem her yayın organının ne kadar dikkatli davranması gerektiğini hem de yönetimin İslamiyet’e saygı duyduğunu göstermesi gerektiğini ortaya koyuyor."
XS
SM
MD
LG