Başkan Bush, geçici görüş ayrılıklarının Amerika’yla Avrupa’yı ayıramayacağını söyledi.
George Bush, Avrupa gezisinin ilk durağı olan Brüksel’de yaptığı konuşmada, Ortadoğu’ya barış ve demokrasi götürülmesinde Avrupa’dan destek istedi. Başkan konuşmasında Suriye’yi sert bir şekilde eleştirdi ve “Suriye, Lübnan’daki işgal politikasını sona erdirmelidir” dedi. Bush, İran’ın nükleer silah geliştirmesine izin verilmemesi gerektiğini de söyledi.
Brüksel’deki konuşmasında Rusya’yla ilişkilere de değinen Bush, Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’den demokrasi ve hukukun üstünlüğü ilkesine bağlılığını kanıtlamasın istedi.
İkinci kez başkan olarak seçildikten sonra ilk uluslararası ziyaretini NATO ve Avrupa Birliği liderleriyle bir araya geleceği Brüksel’e gerçekleştiren George Bush, Avrupa’ya beklediği “çiçeği atarken” İran ve Suriye’ye sopa gösterdi.
Bush’un tarihi olarak nitelendirilebilecek ve Irak savaşı nedeniyle büyük zarar gören transatlantik ilişkileri onarma amacı güden ziayertinin ilk gününde verdiği mesajlar önümüzdeki dönemin rotasını belirleme potansiyeli de taşıyor.
Brüksel’in ünlü salonu Concert Noble’de yaklaşık 300 kişilik seçkin bir davetli topluluğuna konuşan Bush, her şeyden önce Avrupa – Amerika ilişkilerini ele aldı. Amerikalılar ile Avrupalıların her zaman dost olduklarını, özgürlük ve demokrasi için ortak mücadele verdiklerini, ortak kazanımları bulunduğunu ifade eden Bush, “Güçlü bir Avrupa’yı destekliyoruz çünkü dünyada barış ve özgürlüğü yaymak için güçlü bir ortağa ihtiyacımız var” dedi. Bush, Avrupa ile Amerika’nın bir arada durmaları halinde aşılamayacak sorun bulunmadığını kaydetti. Geçmişteki geçici ayrılıkların geride kalması gereğine vurgu yapan Bush, “Hiçbir güç hiçbir zaman bizi bölemeyecek” diye konuştu.
Avrupa’ya yönelik bu sıcak mesajlardan payını alamayan ülkeler ise Suriye ve İran oldu. Eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri’nin öldürülmesiyle gözlerin çevrildiği Suriye’ye, Bush tarafından yapılan uyarı oldukça sertti. Şam’ın terörizme destek vermemesini isteyen Bush, “Suriye, Lübnan’a yönelik işgali sona erdirmeli” dedi. İran’ı da uyaran Bush, Tahran’ın yapması gerekenleri ise “terörizme desteği kesmek ve nükleer silah üretmemek” olarak sıraladı. Bush, İran’da reform zamanının geldiğini belirtti. Geçmişte yaşanan gerginliklerin odağında yer alan Irak konusunda detaya girmemeye özen gösteren Başkan Bush, özgür ve demokratik bir Irak’ın herkesin yararına olduğunu söyledi ve “Irak halkına dünya sizinle mesajı vermeliyiz” diye konuştu. Konuşmasında önemli bir bölümü Ortadoğu konusuna ayıran Bush, “İsrail ve Filistin’i yanyana yaşarken, barış ve güvenlik içinde görmek istiyoruz” dedikten sonra bağımsız ulusların geleceğiyle Ortadoğu’nun geleceğinin birbirleriyle bağlantılı olduğunu söyledi.
Kyoto Protokolü, yeni teknolojiler, hava kirliliğinin engellenmesi, doğal felaketlere karşı önlem ve mücadele, AIDS ve açlık gibi konuların önemi üzerinde de duran Bush, Avrupalıları tüm bu alanlarda Washington’la işbirliği ve dayanışma içinde görmek istedikleri mesajını verdi. Konulara yaklaşımda henüz Amerika’yla aynı çizgide olmayan Avrupa’nın Bush’un ilk mesajlarından etkilenip etkilenmediği önümüzdeki günlerde ortaya çıkacak. Ancak her iki tarafın da bu ziyaretten öncelikli beklentisinin “bozulan havayı düzeltmek” olduğu düşünülürse, Bush’un ziyaretinin amacına ulaşmama riskinin sıfıra yakın olduğunu şimdiden söylemek mümkün.
