ABD Ekonomisi Birinci Çeyrekte Yüzde 1,5 Daraldı

Amerika'nın, ekonomik üretimin en geniş kapsamlı ölçütü olarak kabul edilen gayrisafi yurtiçi hasılasında son çeyrekte düşüş olması, ekonomik resesyon başlangıcı olarak algılanmıyor. Son çeyrekteki gerilemenin daha çok ticaret açığının sonucu olduğu gözleniyor. Ticaret açığı, birinci çeyrekteki gayrisafi yurtiçi hasılanın 3,2 puan azalmasına neden oldu.

Uzmanlar, ekonominin, şu an içinde bulunulan Nisan-Haziran çeyreğinde yeniden büyümeye başlamış olabileceğini kaydediyor.

Amerika Ticaret Bakanlığı, ekonominin Ocak'tan Mart'a yıllık yüzde 1,5 oranında daraldığını tahmin ediyor. Bu veriler, gayrisafi yurtiçi hasılanın, COVID-19 pandemisinin yol açtığı resesyonun en baskın olduğu dönem olan 2020 yılının ikinci çeyreğinden bu yana ilk kez düştüğüne işaret ediyor. 2021'in son çeyreğindeyse ekonomi yüzde 6,9 büyümüştü.

Öte yandan etkisini sürdüren yüksek enflasyon, en çok çoğu azınlık olan düşük gelirli haneleri etkiliyor. Amerika'da çok sayıda çalışanın maaşlarına zam yapılmış olsa da maaşlar çoğunlukla enflasyonun gerisinde kaldı. Nisan ayında tüketici fiyatları bir önceki yıla kıyasla yüzde 8,3 oranında arttı.

Yine de birçok gösterge, ekonominin büyük olasılıkla zayıflamasına rağmen bir bütün olarak sağlıklı kalmaya devam ettiğine işaret ediyor. Amerikan ekonomisinin lokomotifi olarak kabul edilen tüketici harcamaları Ocak-Mart döneminde yıllık yüzde 3,1 arttı. Şirketlerin ekipman, yazılım ve verimliliği arttırmak için diğer gereçlere yaptığı harcamalar, son çeyrekte yıllık yüzde 6,8 oranında arttı.

Güçlü iş piyasası, çalışanlara harcama yapmaya devam etmeleri için ihtiyaçları olan nakit parayı ve güveni sağlıyor. İşverenler, 12 aydır art arda 400 bin yeni pozisyon yarattı. İşsizlik oranı, yaklaşık son 50 yılın en düşük seviyesinde seyrediyor. Veriler, şu anda her işsiz Amerikalı için iki iş pozisyonunun açık olduğunu gösteriyor.

Belirsizlikler ekonomik görünümü olumsuz etkiliyor

Ancak hem Amerikan ekonomisi hem de küresel ekonomiler, bazı belirsizliklerle karşı karşıya. Rusya'nın Ukrayna'ya açtığı savaş enerji, tahıl ve diğer ürünlerin ticaretini aksatıyor, yakıt ve gıda fiyatlarının artmasına neden oluyor. Çin'in aşırı sıkı COVID-19 önlemleri dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin büyümesini yavaşlatıyor ve küresel tedarik zincirlerinde aksaklıklara yol açıyor. Amerikan Merkez Bankası (FED) ülkenin 1980'li yılların başından bu yana karşı karşıya olduğu en yüksek enflasyon oranıyla mücadele etmek için faiz oranlarını yükseltiyor.

Ekonomide "yumuşak iniş" gerçekleştirmeyi uman FED, faiz oranlarını enflasyonu yavaşlatacak ancak resesyona yol açmayacak şekilde yükseltmeyi planlıyor. Ancak çok sayıda ekonomist, FED'in bunu başarabileceğine şüpheyle bakıyor. Ulusal İş Ekonomileri Birliği'nin anketine katılan ekonomistlerin yarısından fazlası, Amerikan ekonomisinin bir yıl içinde resesyona girme olasılığını yüzde 25 olarak görüyor.

Öte yandan yükselen borçlanma maliyetlerinin ekonominin kilit kollarından biri olan emlak piyasasını yavaşlattığı sözleniyor. Geçen ay gerek mevcut gerekse yeni inşa edilen konutların satışının yavaşladığı görüldü. Bunda konut fiyatlarındaki hızlı artış ve satışa çıkan konut sayısının az olması etkili oldu.

Kongre Bütçe Dairesi 2022 Mali Yılı bütçe açığında sert azalma gözlemledi

Amerikan Kongresi Bütçe Dairesi (CBO) Amerika'nın bütçe açığının 2022 mali yılında 1 trilyon 36 milyar dolara gerileyeceğini bildirdi. Bütçe açığı, geçen yıl ise 2 trilyon 775 milyar dolardı. CBO, güçlü ekonomik toparlanmanın gelirde artışa ve masraflarda azalmaya neden olduğunu, ancak yavaşlayan ekonomik büyümenin bu eğilimi geri çevirmeye başlayacağını bildirdi.

CBO, 2022 mali yılında bütçe açığının geçen Temmuz ayındaki tahminin 118 milyar dolar altında olacağını öngörüyor. Hükümetin mali yılı 1 Ekim'de başlıyor, 30 Eylül'de sona eriyor.

Ancak CBO, Amerikan ekonomisindeki ivmenin FED'in enflasyonu kontrol altına almak amacıyla faiz artışına gitmesiyle birlikte yavaşlayacağını, büyümenin 2023'te yüzde 2,2; 2024'te de yüzde 1,5 oranında gerçekleşeceğini öngörüyor.

Enflasyon oranının 2022 yılı boyunca yüksek seyredeceğini tahmin eden CBO, yüksek talep ve sıkışık iş piyasası şartlarının sürmesi nedeniyle tüketici fiyatları endeksinin yüzde 6,1; kişisel tüketim harcamaları endeksinin de yüzde 4 oranında seyredeceğini kaydediyor.

CBO, ekonomik büyümenin yavaşlamasının bütçe açığındaki azalmanın tersine döneceği anlamına geldiğini de kaydetti.

2023 mali yılında bütçe açığının 984 milyar dolara gerileyeceğini öngören CBO, açığın ileriki yıllarda artacağını, 2023-2032 yılları arasında yılda 1,6 trilyon dolar ortalamaya çıkacağını bildirdi.

2022-2031 yıllarını kapsayan on yılda bütçe açığı, Temmuz ayındaki tahminden bu yana 2,4 trilyon dolar artarak 14,5 trilyon dolara yükseldi. Bunda 1,2 trilyon dolarlık Altyapı Yatırımları ve İstihdam Yasası gibi harcamaları arttıran yasama değişikliklerinin etkisi büyük oldu.

CBO'nun bütçe açığı tahminleri, Ukrayna'ya verilen 40 milyar dolarlık ek yardım paketini içermiyor. Yardım paketi geçen hafta Kongre'den geçtiği sırada CBO, bütçe ve ekonomik faaliyetlere ilişkin verileri sabitlemiş ve yeni verileri değerlendirmeye almamıştı.