İsrail parlamentosu Filistin topraklarındaki binlerce Yahudi yerleşimini yasallaştırdı. Yeni yasaya tepki gösteren Filistin yönetimi, uluslararası toplumdan, İsrail’i cezalandırmasını istedi.
Pazartesi kabul edilen yeni yasa 120 üyeli Knesset’te 52’ye karşı 60 oyla kabul edildi. Yasayla, hükümet onayı olmadan inşa edilen 100 yerleşim birimi meşrulaştırılmış oldu.
Oylama Batı Şeria’nın bir bölümünü kontrol eden Filistin yönetimi tarafından tepkiyle karşılandı. Filistinli yetkililer İsrail’i uluslararası hukuku hiçe sayarak toprak hırsızlığını yasallaştırmakla suçladı.
Filistin Kurtuluş Örgütü yönetim kurulu üyesi Hanan Aşravi, bu tür bir yasanın Batı Şeria’nın ilhakı sinyalini yolladığına dikkat çekti ve “Bu yasa aynı zamanda işgal edilmiş Batı Şeria’da yerleşimcilerin toprakların üzerine konmasına ceza uygulanmamasının önünü açacaktır” dedi.
Filistin yönetimi, bir sonraki adım olarak, İsrail’i savaş suçu işlediği gerekçesiyle Lahey Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne götürmeye hazırlanıyor. Bir yandan da dünya liderlerinden destek bekliyorlar.
İsrail aynı zamanda ülke içinde sol eğilimli sivil toplum örgütlerinin hukuki mücadelesiyle karşı karşıya. İsrailli Arap yasal haklar grubu Adalah’nın avukatlarından Suhad Bişara, İsrail Yüksek Mahkemesi’ne başvuracaklarını söylüyor.
Hukuk uzmanları da Yüksek Mahkeme’nin İsrail devletinin parçası olmayan işgal edilmiş bölgelerdeki mülkiyet hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle yasayı muhtemelen geri çevireceğini öngörüyor.
Yerleşimciler ve destekçileri ise yasal engellere rağmen zaferlerini ilan etmiş durumda. Likud Partili Devlet Bakanı Ofir Akunis, yasanın Yahudi halkıyla toprakları arasında bağ kurmakla ilgili olduğunu savundu.
İsrail parlamentosunun şahin üyelerinden Moti Yogev ise, Yüksek Mahkeme’nin yasayı geri çevirmesinin, bir diktatörlüğün demokratik yollardan seçilmiş meclisi hiçe saymasıyla eşdeğer olduğunu söyledi.
Yüksek Mahkeme’nin diktatörlükle karşılaştırılması, halktaki kutuplaşmanın da bir göstergesi kabul ediliyor.
Birleşmiş Milletler Ortadoğu barış süreci koordinatörü Nickolay Mladenov ise, yeni yasanın müzakere edilmiş bir barış anlaşmasının parçası olarak İsrail ile yan yana bir Filistin devleti kurulmasını öngören ve uluslararası arenada da desteklenen bir fikri tehlikeye attığını açıkladı. Mladenov, “Bu yasanın İsrail ve demokrasisi için çok ciddi yasal sonuçları olacak, zira çok kalın bir kırmızı çizgiyi geçiyorlar” dedi.
Yeni yasa, Donald Trump’ın ABD başkanı olarak göreve gelmesi sonrası İsrail yerleşimlerinde büyük bir genişleme planının parçası. Bu yasaya göre, Batı Şeria’da ve tartışmalı Doğu Kudüs topraklarında 6 binden fazla yeni konut inşa edilecek. Yahudi yerleşimini barışın önünden engel olarak gören Barack Obama’nın döneminde inşaatı frenleyen İsrail, Trump yönetimin bu konuda daha olumlu yaklaşacağına inanıyor.
Trump’ın İsrail’e atadığı ABD büyükelçisi David Friedman da, yerleşim yanlısı bir isim.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 15 Şubat’ta Washington’u ziyaret edecek. Beyaz Saray’daki görüşmede Yahudi yerleşimlerinin en önemli gündem maddesi olması bekleniyor.
