Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius, ilk kez Suriye’de bir kara harekatını desteklediklerini ve bu harekatı yapacak güçler içinde Suriye ordusunun da bulunabileceğini açıkladı. Bir taraftan Suriye’deki geniş çaplı operasyonun zeminini oluşturmaya çalışan Fransa, diğer taraftan da IŞİD saldırısı sonucu yaşamını yitiren 130 kişi için anma töreni düzenledi.
Fransız haber ajansı AFP’ye ve RTL Radyosu’na konuşan Fabius, “IŞİD’in Fransa’ya savaş ilanı” olarak kabul ettiği Paris saldırısından iki hafta sonra Suriye’deki askeri planının detaylarını açıkladı. Cumhurbaşkanı François Hollande’ın Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesinden bir kaç saat sonra, Fransa olarak Esad ordusunun da içinde olduğu bir kara harekatını desteklemeye hazır olduklarını açıkladı. Fabius, bu sabah yaptığı açıklamada “Amacımız, bir taraftan IŞİD’i etkisiz hale getirmek, bir taraftan da politik çözümü oluşturmak” dedi. Fabius, bunun için iki aşamalı bir askeri plan uygulayacaklarını dile getirdi: “Birinci askeri hedefimiz, IŞİD’in Fransa’ya saldırıları da planladığı merkezi Rakka. Bunun için iki aşamalı harekete geçilecek. Bombardıman ve kara harekatı. Kara harekatı bizim askerlerimizle olamaz, kara birliği Özgür Suriye Ordusu, Sünni Arap güçler ve Kürtler’den oluşabilir. Başar Esad yönetimindeki Suriye ordusu da bu harekat içinde yer alabilir. Ancak bu sadece politik geçiş süreci boyunca gündeme gelebilir.”
Ancak sabah saatlerinde RTL Radyosu’na da konuk olan Fabius, “Esad, Suriye halkının geleceği olamaz” görüşünü yineledi. Bu da Fransa’nın IŞİD ile mücadelede Suriye ordusunun da yer almasına yol açacağı ancak politik geçiş sürecinin ardından yapılacak seçimlerde Esad’ın aday olmasına karşı olduğu anlamına geliyor.
Putin’le görüşmesinde Hollande her ne kadar “Başar Esad’ın, Suriye’nin geleceğinde yeri yok” dese de, Putin, “Bu konuda kararı Suriye halkkı verir” yanıtını vermişti.
Kara harekatı vurgusu
Fabius, IŞİD’e karşı büyük bir uluslararası koalisyonun oluşturulmasının hala mümkün olduğunu, Viyana görüşmelerinde çizilen yol haritasının gündemde olduğunu, bunun için de, “Muhalefeti biraraya getirmek, birleşik bir hükümet oluşturmak, yeni bir Anayasa ve ardından 18 ay içinde seçime gitmek” gerektiğini söyledi.
Hollande’ın Putin’le görüşmesinde, Rusya’nın Esad karşıtı muhalifleri de vurduğu iddialarının da ele alındığını belirten Fabius, “Putin bizden, IŞİD’le mücadele eden ancak terörist olmayan gruplara ilişkin bir harita oluşturmamızı istedi. Putin, bu listede yer alan grupları bombalamayacakları konusunda bize taahhüt verdi. Bu çok önemli,” diye konuştu.
Türkiye ve IŞİD petrolleri
Rusya’nın, “Türkiye’nin IŞİD petrollerini satın aldığı” yolundaki iddasını da değerlendiren Fabius, “IŞİD’in kontrol ettiği topraklardan kamyonlar çıkıyor. Bizim belirlemelerimize göre, bu kamyonlar pek çok yöne gidiyor. Bunlardan birisi de Türkiye. Türk hükümeti bize bunlardan haberi olmadığını söylüyor. Üstelik petrolün bir bölümünü de Esad rejiminin aldığını iddia ediyor. Şüphelerimiz var,” dedi.
Fransa’da Paris saldırısı kurbanları için tören
Bu arada Fransa, Paris’te 13 Kasım Cuma günkü terör saldırılarında yaşamını yitiren 130 kurban için, askeri tören alanı “Les Invalides” de resmi anma töreni düzenledi. IŞİD’in “Fransa’ya savaş ilan ettiğini” açıklayan Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, 130 kurban için yalnızca askeri cenaze törenlerinin düzenlendiği, ordu törenlerinin yapıldığı askeri müze ve harp okulunun bulunduğu Invalides Meydanı’nı seçti. Fransa tarihinde Invalides Meydanı’nda, Paris saldırısı kurbanları dışında, anma töreni yapılan tek sivil, eski Başbakan Pierre Mauroy oldu.
Törene, kurbanların yakınları ve saldırılarda yaralananlar katılırken, kurtarma operasyonuna katılan asker, polis, jandarma ve ilk yardım ekipleri de hazır bulundu. İktidar ve muhalefet liderleri eksiksiz tören alanında yerini aldı. Kurban yakınlarının bir bölümü, “Charlie Hebdo saldırısından sonra gereken önlemler alınmadığı için çocuklarımız öldü” diyerek töreni protesto ederken, bir aile de devlet aleyhinde “ihmal” suçlamasıyla dava açtı.
Şarkılarla uğurlandılar
Anma töreni askeri meydanda yapılmasına rağmen, marşlar değil sivil şarkılar çalındı. Ünlü şarkıcı Jacques Brel’in “Quand on a que l’amour - Elimizde sadece sevgi kaldığında” şarkısını 3 Fransız kadın sanatçı seslendirdi. Ardından opera sanatçısı Nathalie Dessay’ın, Fransızların efsane sanatçısı Barbara’nın “Perlimpinpin” şarkısını yorumlaması törene katılanları ağlattı. Şarkıların ardından, saldırılarda yaşamını yitiren 17 ülkeden 129 kurbanın ismi tek tek okundu ve fotoğrafları dev ekrana yansıtıldı. Yalnızca bir aile, çocuğunun isminin törende okunmasına karşı çıktı.
Hollande “Katiller Tanrı adına Tanrı’ya ihanet ettiler”
Törende 2 bin davetlinin önünde tek başına oturan Cumhurbaşkanı Hollande, şarkılar ve saygı duruşunun ardından yaptığı konuşmasına, “Alçakça bir saldırı ile çocuklarımızı bizden aldılar. Koparılan 130 hayat... Hayatı sevdikleri için öldürüldüler, özgür oldukları için katledildiler. Bu müzik, bu uyum, bu harmoni yüzünden çocuklarımız hedef seçildi” sözleriyle başladı. Ailelere bütün Fransa’nın dayanışma duygularını da ileten Hollande, “Ne nefrete, ne de korkuya pirim vermeyeceğiz. Olduğumuz gibi kalacağız. Hayata, şarkı söylemeye, eğlenmeye, neşeye devam edeceğiz. Konserler, şarkılar, tiyatrolar devam edecek. Direneceğiz. İnancımız ve kökenimiz ne olursa olsun, biz aynı değerlere inanan, değerler etrafında birlik olan tek bir ulusuz. Fanatik düşmanı yenmek için Fransa olarak elimizden gelen bütün olanakları seferber ediyoruz, edeceğiz,” diye konuştu.
Tören iki kez okunan Fransız milli marşı “Marseillaise” ile sona erdi. Fransızlar da anma törenine pencerelerine bayrak asarak katıldılar. Törenin ardından gün boyu Bataclan ve Republique Meydanı’nın önünde de çiçek bırakan ve mum yakan Fransızlar, ölenlerin yasını tutmaya devam ettiler. Sosyal medya da yas törenine katıldı. Twitter üzerinden “Fransa ile gurur duyuyoruz” hastag’i ile ve Fransız bayrakları paylaşarak destek verdiler.
