Cumhurbaşkanı Erdoğan, ilk kez Suriye’de demokrasiye geçiş sürecinde Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat’ın rol oynayabileceğini söyledi. Yıllardır Esat’a en sert muhalefet eden bölge lideri olan Erdoğan, bu açıklamasını Rusya Cumhurbaşkanı Putin’le görüştükten bir gün sonra yaptı. ABD’nin YPG’yi müttefik olarak görmesini de eleştiren Erdoğan, ‘YPG ve PYD PKK gibi terör örgütüdür’ dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin Suriye politikası ile ilgili önümüzdeki günlerde değişikliğe gidebileceğinin işaretini verdi. İstanbul'da Bayram namazını kıldıktan sonra gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, dün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le yaptığı görüşmeye ilişkin bilgiler de verdi.
Erdoğan’ın açıklamasına göre, 24 Eylül-1Ekim tarihleri arasında toplanacak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda Türkiye, Rusya Federasyonu ve Amerika dışişleri bakanları üçlü bir toplantı yapacak.
Erdoğan: ‘Geçiş sürecinde belki Esat ile gidilme gibi bir şey olabilir’
Erdoğan, ‘‘burada alınacak neticeye göre de bu sürece, kabul etmeleri halinde Suudi Arabistan ve İran'ı katmak, beşli olarak bu çalışmaları sürdürelim. Akabinde buna Avrupa Birliği, Ürdün, Katar, bu ülkelerin de katılmasıyla bu bölgedeki gelişmeleri bir yere taşıyalım. Burada Esat'sız bu sürecin olması veya geçiş sürecinde belki Esat ile gidilme gibi bir şey olabilir ama asıl olması gereken muhalefetin, bir defa Esat'la zaten bir Suriye geleceğini kimse görmüyor. 300-350 bin vatandaşın ölümüne neden olan bir kişiyi, bir diktatörü kabul etmeleri mümkün değil’’ dedi.
Bugüne kadar her platformda Beşar Esat’lı formülü reddeden Türkiye Cumhurbaşkanı, ilk kez ‘diktatör’ olarak gördüğü Suriye liderinin geçiş döneminde görevde kalabileceğini söyledi.
Ceyda Karan: ‘Erdoğan çark etti’
Cumhuriyet gazetesi köşe yazarı Ceyda Karan’a göre, Erdoğan’ın bu hamlesi ‘‘net bir çark etme.’’
Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan Ceydan Karan, bir hafta önce Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ve Türkiye Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu’nun görüşmesine atıfta bulundu.
Karan, “O görüşmede Lavrov, Esat’ın gitmesinin ütopya olduğunu söyledi. Sinirlioğlu’ndan ise Suriye’nin yeni döneme Esat’la gitmesinin mümkün olmayacağını işittik, bunun olmayacağını işittik. Daha bir hafta önce dışişleri bakanının bu açıklamasından sonra cumhurbaşkanının sözleri kötü bir çark etme. Rusya’nın pozisyonu hiç değişmedi. Tekrar o noktaya geri döndük ve Esat’ın eli hala çok güçlü. Zira Birlemiş Milletler’de Suriye’yi mevcut hükümet temsil ediyor. Meşru temsilci olarak onlar görülüyor” dedi.
Erdoğan: ‘Esat Suriye’nin yüzde 15’ine tekabül eden butik bir devlet kurmak istiyor’
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a göre Esat’ın asıl niyeti, Suriye’nin bütünlüğünü savunan Türkiye’nin aksine ülkede butik bir devlet kurmak. Türkiye’nin bir numaralı siyasi figürü, bayram namazı çıkışı bu düşüncesini şöyle ifade etti:
“Esat burada bir butik Suriye kurmak istiyor. Butik Suriye, Şam'dan başlayıp Hama, Humus ve Lazkiye'yi kapsayan ki bu da Suriye'nin yüzde 15'ine tekabül eden bir bölgedir. Bu bölgede kendine ait, arkasında belli egemen güçlerin hakim olduğu, destek verdiği bir devlet kurabilmek, bu da tabii Akdeniz'e açılan bir yapı olması hasebiyle böyle bir yapıyı kurmak, derdi bu. Buna gerek ülkedeki güçler ne kadar müsaade edecekler?”
Erdoğan’dan ABD’ye eleştiri: ‘YPG ve PYD PKK gibi terör örgütüdür’
Erdoğan’a cami çıkışı bir soru üzerine Amerika Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby’nin “Biz YPG'yi terör örgütü olarak değerlendirmiyoruz. Suriye'de, IŞİD'e karşı mücadelede başarılarını da kanıtladılar. IŞİD karşıtı gruplarla ki bunlar başarılılar, başarılı da olabilirler, birlikte çalışmayı sürdüreceğiz” şeklindeki açıklamasını da değerlendirdi. Sözcünün açıklamalarını eleştiren Erdoğan, PYD ve YPG’nin PKK gibi terör örgütü olduğunu söyledi:
‘‘Bunu baştan beri söylüyorum. PYD ve YPG, bunların hepsi terör örgütüdür bize göre. Amerika bu işte şu anda bedel ödemiyor. Bedel ödeyen biziz. PYD'nin, YPG'nin yaptıklarını da bilen biziz. Dolayısıyla bu yanlış bakışı, yanlış değerlendirmeyi herhalde tekrar değerlendireceklerdir diye düşünüyorum. Biz, IŞİD'i de terör örgütü olarak görüyoruz, PYD'yi ve onun yanındaki bu tür kuruluşları, PKK yine aynı şekilde. Bunları da biz terör örgütü olarak görüyoruz.’’
Ceyda Karan: ‘Türkiye PYD-YPG konusunda da geri adım atacak’
Ceyda Karan, Türkiye’nin orta vadede YPG politikasındaki değişikliğe gitmesinin de kendisini şaşırtmayacağını söyledi.
Cumhuriyet gazetesi dış politika yazarı, “Türkiye PYD-YPG politikasında da geri adım atacak. İki cephede açtığı savaşın elinde patlayacağını yazdım. Amerika bir süredir YPG’nin sahadaki müttefiki olduğunu söylüyor. Türkiye’den gelen eleştirilere rağmen bu sözlerinden vazgeçmedi. Çünkü YPG sahadaki realite. Sahada IŞİD’le o savaşıyor. Bence Türkiye hem Kürt politikasını hem de Suriye politikasını gözden geçirmek zorunda. Bir yandan Suriye’de ılımlı yaratmak sürecini destek vermeli diğer yandan da Kürtlerle ılımlı İslamcıları koordine etmesi gerekir” dedi.
Karan, askeri cephede IŞİD’i Rakka’ya geriletmek ve sınırdan izole etmek için YPG’nin ABD destekli olarak Cerablus’a saldırabileceğini belirtti.
