Paris’te dün düzenlenen Irak Barış ve Güvenlik Konferansı’nda, müttefikler “Irak Hükümeti’nin IŞİD ile mücadelesinde askeri müdahale de dahil gereken her türlü yardımı yapma” kararı aldı. Rusya’nın IŞİD’e karşı mücadelede ‘örgütün Suriye’deki varlığının dışarıda tutulması’ talebi sonuç bildirgesine yansıdı, IŞİD’in Irak’ta hedef alınacağı vurgulandı. Türkiye ise Cidde zirvesindeki tavrını korudu. Paris’te konferans sürerken Fransa, Irak üzerinde keşif uçuşlarına başladı.Toplantıda Türkiye’yi temsil eden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’nin Cidde’deki tavrını koruduğunu bildirdi.
Cidde’de bölge ülkelerinin tavrının belirlendiği ilk toplantının ardından, müttefikler, IRAK’ta IŞİD’e karşı askeri operasyonu tartışmak üzere Paris’te toplandı. Konferansın açılışını Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile Irak Devlet Başkanı Fuad Masum yaptı. Hollande konuşmasında IŞİD için her zaman kullandıkları ‘İslam Devleti’ teriminin yerine IŞİD’in Arapça karşılığı olan ‘Daiş’ tanımını kullanmayı seçti. Hollande, “Burada Irak Hükümeti’ne politik destek, insani yardım ve son olarak Daiş’e karşı mücadeleyi konuşmak üzere toplandık. Daiş Suriye’ye yerleşti, Irak’a saldırdı ve bütün Ortadoğu’nun güvenliğini tehdit ediyor. Kaybedecek vakit kalmadı. Tehdit küresel, dolayısıyla verilecek yanıt da küresel olmalı” dedi. Irak Devlet Başkanı Fuad Masum da, IŞİD’e karşı mücadelede geç kalındığını belirterek, “Hızlı hareket edilmesi gerektiğini, ancak Irak’ın topraklarında bir kara harekatına ihtiyacı olmadığını” söyledi.
Suriye bildiride yok
Konferansa katılan, Türkiye’nin de içinde olduğu bazı heyetler, Suriye’nin de IŞİD’le mücadeleye dahil edilmesini istediler. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “IŞİD’i sadece Irak’la sınırlandırmamak gerekli. Suriye’de de var. Her iki ülkedeki durum beraber ele alınmalı. Esad rejimi gitmeli” dedi. Türkiye’ye Fransa’nın da aralarında olduğu bazı ülkeler destek verdi. Ancak Rusya’nın bir haftadır süren tavrı dünkü toplantıda da ağırlık kazandı. Konferansın Irak gündemiyle toplanması nedeniyle sonuç bildirgesinde yalnızca ‘Irak’a müdahale’ ifadesi kullanıldı. Fransa ve Irak’ın ortak bildirisinde “Tüm katılımcılar, Irak’ta kurulan Daiş’in bölgeden çıkarılmasının aciliyeti üzerinde anlaştı. Müttefikler bu sonuca ulaşmak için, uygun askeri yardım dahil her türlü yöntemin kullanılarak, yeni Irak hükümetini desteklemekte kararlıdır” denildi. ABD Başkanı Barack Obama, nerede olursa olsun IŞİD’in hedef alınacağını belirterek Irak’tan sonra Suriye’de de örgütün hedef alınabileceğini ortaya koymuştu. Ancak Suriye rejiminin hamisi sayılan Rusya, bu ülkeye yönelik bir harekâta karşı çıkmıştı.
Türkiye tavrını korudu
Toplantıya katılan kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Türkiye askeri müdahaleye katılmama yönünde Cidde’deki tavrını Paris’te de sürdürdü. Arap Birliği’nden bir kaynak, “Türkiye, ‘tüm müdahalelere hayır’ deme tavrını sürdürdü” derken, Türk diplomatlardan da “Önceki tavrımızı aynen koruduk” açıklaması geldi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu kapalı toplantıda, “IŞİD tehdidi yeni bir tehdit değil. Bunun ortadan kalkması için, bunun temelinde yatan nedenlerle savaşmak lâzım. Irak’ta kapsayıcı bir hükümet kurulması önemli bir adım. Ama bu hükümetin kapsamı genişlemeli.
diye konuştu. Çavuşoğlu, Türkiye’nin bölgede gerçekleştirdiği insani yardım ve çalışmalar hakkında bilgi vererek, muhataplarına askeri bir müdahaleye katılmama konusunda Türkiye’nin tavrında değişiklik olmadığını bildirdi.
Fransa keşif uçuşlarına başladı
Bu arada Paris’te konferans sürerken, Fransa Savunma Bakanı Jean Yves le Drian da, IŞİD’e karşı başlatılacak askeri operasyonun yönetileceği Fransa’nın Abu Dabi’deki Al Dafra üsüne gitti. Konferans öncesi Eurpe 1 radyosuna konuşan Dışişleri Bakanı Laurent Fabius da Fransa’nın sabah saatlerinde keşif uçuşlarının başladığını duyurdu. Irak’tan gerekli izinlerin alınmasının ardından bu sabahtan itibaren Rafale uçakları Irak semalarında operasyonun habercisi olan keşif uçuşlarına başladı. Fransa’nın Abu Dabi’deki askeri üssünde 6 Rafale savaş uçağı ve 900 askeri bulunuyor.
Operasyonun süresi ve hangi ülkenin ne koşulda katılacağı da henüz açıklanmadı. Fransız Savunma Bakanı Le Drian, “Bir kaç gün içinde Cumhurbaşkanı talimat verir vermez operasyona başlamaya hazırız” dedi.
