Suriye ve Irak’ta baş gösteren IŞİD kriziyle birlikte cihatçı örgütle mücadele politikalarında Ankara ve Washington’un farklı çıkarlara yönelmesi, Amerikalı yetkililer ve uzmanların 12 yıldır iktidarda olan Adalet ve Kalkınma Partisi yönetiminin dış politikasını daha yakından mercek altına almasına yol açıyor.
Washington, IŞİD’le mücadele koalisyonuna askeri katkıdan duran Ankara’ya yönelik hayal kırıklığını kamuoyundan gizlemeye çalışsa da, uzmanlar bu rahatsızlığın varlığını doğruluyor. Nitekim, bu düşünce geçen ay Başkan Yardımcısı Joe Biden tarafından dile getirilmiş, IŞİD’in bölgede güçlenmesinden dolaylı olarak Türkiye’nin sorumlu olduğunu söyleyen Biden, açıklamasının hemen ardından bir özür mesajı yayınlamıştı. Bu hafta içinde Türkiye’yi ziyaret edecek olan Başkan Yardımcısı Biden’ın bavulunda, Ankara’nın ısrar ettiği “uçuşa yasak bölge” ve “güvenli bölge” gibi taleplere yönelik bir yanıt bulunmayacağı, Amerikalı yetkililerce de doğrulandı.
Princeton Üniversitesi Yakın Doğu Çalışmaları bölümü öğretim görevlilerinden Doçent Doktor Michael Reynolds'a göre bu hayal kırıklığının ardında yatan unsur, Amerikalılar’ın Adalet ve Kalkınma Partisi’ni başından bu yana “yanlış yorumlaması.”
AKP’nin Amerika’da önceleri, “liberal bir hareket” olarak görüldüğünü ve bunun da “Amerikalılar’ın bakış açısından bir liberallik” olarak algılandığının altını çizen Reynolds, özellikle Kürtler’e yönelik barış sürecinin bu anlamda değerlendirildiğini söyledi. İlk zamanlar AKP’nin bir bireyin egemenliği altında olmadığını söyleyen Reynolds, bunun zamanla değiştiğini, AKP’nin Türkiye’de kendisinden önceki partilere benzemeye başladığı ve şimdi Cumhurbaşkanı olan Recep Tayyip Erdoğan’ın partiyi tamamen kontrolu altına girdiğini belirtti.
Partilerüstü Politika Merkezi ve Orta Asya-Kafkaslar Enstitüsü’nün ortak düzenlediği bir tartışma programında AKP hükümetinin dış politikasını değerlendiren Michael Reynolds, Amerikan tarafında zaman içinde “aldatılmışlık” hissi oluştuğunu kaydetti, ancak bunda Amerika’nın daha fazla sorumluluğu olduğunu söyledi.
Reynolds, Washington ve Ankara arasındaki ilk büyük siyasi çatlağın da Amerikan uçaklarının Kobani’de IŞİD’e karşı çarpışan Kürt milislere havadan silah yardımı yapması olduğunu belirtti. Gönderilen silahların Irak’ın kuzeyindeki Kürt yönetimine ait olmasına rağmen Türk kamuoyunda “Amerikan silahıymış” gibi algılandığına dikkati çekerek, “Eğer bu silahlarla PKK Türkiye topraklarında Türk askerlerini öldürürse ve Amerika PKK’yla ilişkilerini güçlendirirse, bu Türkleri çok öfkelendirecek. Türk siyasetçiler Amerika’nın kötü bir amaç taşımadığına ikna olsa bile, eğer PKK saldırılarında askerler ve siviller ölmeye başlarsa bunu Türk kamuoyuna anlatamazsınız” diye konuştu.
