ZAGREB —
Suriye muhalefetini oluşturan Ulusal Konsey’den Esad rejiminin yerine geçecek geçici yönetimi oluşturması bekleniyordu. Ancak konsey, kişisel çatışmalar, azınlıktaki Nusayriler ve Kürtler’i bünyesine almayı reddetmesi yüzünden Washington’u hayal kırıklığına uğrattı.
Bu konudaki en resmi görüş Amerika Dışişleri Bakanı Hillary Clinton tarafından dile getirildi:
“Artık Suriye Ulusal Konseyi’nin muhalefet lideri olarak görülemeyeceğini açık bir şekilde ortaya koyduk. Geniş tabanlı bir muhalefetin parçası olabilirler. Bu muhalefet tüm Suriyeliler’i, meşru seslerini duyurmaya çalışan herkesi içine almalı.”
Amerika Dışişleri Bakanı, Suriye halkının herkesi temsil eden muhalefet liderlerine ihtiyacı olduğunu söyledi:
“Suriye’deki birçok kişinin gelecekten kaygı duyduğunu herkes biliyor. Esad rejiminden nefret ediyorlar, ama haklı olarak geleceklerinden kaygılılar. Bu yüzden tüm Suriyeliler ve Suriye adına konuşacak bir muhalefete ihtiyaç var.”
Clinton bu muhalefetin Suriye içinden çıkabileceğini söylüyor:
“Bunlar halkı temsil edecek özelliklere sahip bir muhalefet değil. Çoğu 20, 30, 40 yıldır Suriye’de bile yaşamamış. Ön saflarda özgürlükleri için savaşan, ölen insanların temsil edilmesi gerek.”
Amerika’nın bu yöndeki baskısı, isyancı Özgür Suriye Ordusu’nun, kendi yerel yönetim birimlerini oluşturmasına bağlanıyor. Amerika Barış Enstitüsü’nde Ortadoğu programlarını yöneten Steve Heydemann’ın yorumu şöyle:
“Özgür Suriye Ordusu’yla birlikte çalışabilecek, güven ve meşruluğa sahip liderlikler oluşturdular. Bu son gelişmeler yeni fırsatlar yarattı. Sivil idarenin, yukarıdan tabana ya da dışarıdan içeriye zorlamayla değil, tabandan yukarıya oluşturulabileceği izlenimi yarattı.”
Heydemann, Özgür Suriye Ordusu savaşçılarının Suriye dışındaki politikacıları gölgelediğine dikkati çekiyor:
“Özgür Suriye Ordusu’nun karargahlarını Suriye içlerine taşıması, siyasi muhalefeti zor durumda bırakacak unsurlardan biri oldu. Siyasi muhalefet liderleri marjinal kaldı, devrim için ön saflarda mücadele eden insanlarla doğrudan temasları olmadığı izlenimi güçleniyor.”
Heydemann’a göre, Esad rejimi, isyancı güçlere dışarıdan kısıtlı askeri yardım yapılabildiğinin farkında:
“Bu onlara cesaret veriyor. Esad rejimi, Rusya’nın, Çin’in, İran’ın ve Hizbullah’ın güçlü bir şekilde yanında olduğunu düşünüyor. Şam hükümeti uluslararası toplumun muhalefete desteği arttırma yönünde kaçamak davrandığını da görüyor ve bunun kendilerine yaradığını düşünüyor. Korkarım bu hesaplar doğru çıkabilir.”
Amerika Dışişleri Bakanı Clinton, Washington’un Birleşmiş Milletler ve Arap Birliği’nin Suriye özel temsilcisi Lakhdar Brahimi’nin uzlaşma çabalarından umudunu hala kesmediğinin altını çiziyor.
Türkiye Suriye Ulusal Konseyi'ne Destek Veriyor
Bununla birlikte Suriye'nin Dostları grubunun her üyesi, özellikle Türkiye ve Katar Amerika'yla aynlı görüşleri paylaşmıyor. Bu iki ülke de Suriye Ulusal Konseyi'ni ana muhalefet örgütü olarak tanıyor.
Washington Post gazetesinin haberine göre, bu hafta diğer muhalefet liderleriyle İstanbul'da görüşmeler gerçekleştiren Suriye Ulusal Konseyi yetkilileri de Amerika'nın son girişimlerini desteklemiyor. Konseyin dış politika sözcüsü Rıdwan Ziyade, Amerika'nın Suriye Ulusal Konseyi'ne sistematik biçimde zarar vermeye çalıştığını iddia etti.
Bu konudaki en resmi görüş Amerika Dışişleri Bakanı Hillary Clinton tarafından dile getirildi:
“Artık Suriye Ulusal Konseyi’nin muhalefet lideri olarak görülemeyeceğini açık bir şekilde ortaya koyduk. Geniş tabanlı bir muhalefetin parçası olabilirler. Bu muhalefet tüm Suriyeliler’i, meşru seslerini duyurmaya çalışan herkesi içine almalı.”
Amerika Dışişleri Bakanı, Suriye halkının herkesi temsil eden muhalefet liderlerine ihtiyacı olduğunu söyledi:
“Suriye’deki birçok kişinin gelecekten kaygı duyduğunu herkes biliyor. Esad rejiminden nefret ediyorlar, ama haklı olarak geleceklerinden kaygılılar. Bu yüzden tüm Suriyeliler ve Suriye adına konuşacak bir muhalefete ihtiyaç var.”
Clinton bu muhalefetin Suriye içinden çıkabileceğini söylüyor:
“Bunlar halkı temsil edecek özelliklere sahip bir muhalefet değil. Çoğu 20, 30, 40 yıldır Suriye’de bile yaşamamış. Ön saflarda özgürlükleri için savaşan, ölen insanların temsil edilmesi gerek.”
Amerika’nın bu yöndeki baskısı, isyancı Özgür Suriye Ordusu’nun, kendi yerel yönetim birimlerini oluşturmasına bağlanıyor. Amerika Barış Enstitüsü’nde Ortadoğu programlarını yöneten Steve Heydemann’ın yorumu şöyle:
“Özgür Suriye Ordusu’yla birlikte çalışabilecek, güven ve meşruluğa sahip liderlikler oluşturdular. Bu son gelişmeler yeni fırsatlar yarattı. Sivil idarenin, yukarıdan tabana ya da dışarıdan içeriye zorlamayla değil, tabandan yukarıya oluşturulabileceği izlenimi yarattı.”
Heydemann, Özgür Suriye Ordusu savaşçılarının Suriye dışındaki politikacıları gölgelediğine dikkati çekiyor:
“Özgür Suriye Ordusu’nun karargahlarını Suriye içlerine taşıması, siyasi muhalefeti zor durumda bırakacak unsurlardan biri oldu. Siyasi muhalefet liderleri marjinal kaldı, devrim için ön saflarda mücadele eden insanlarla doğrudan temasları olmadığı izlenimi güçleniyor.”
Heydemann’a göre, Esad rejimi, isyancı güçlere dışarıdan kısıtlı askeri yardım yapılabildiğinin farkında:
“Bu onlara cesaret veriyor. Esad rejimi, Rusya’nın, Çin’in, İran’ın ve Hizbullah’ın güçlü bir şekilde yanında olduğunu düşünüyor. Şam hükümeti uluslararası toplumun muhalefete desteği arttırma yönünde kaçamak davrandığını da görüyor ve bunun kendilerine yaradığını düşünüyor. Korkarım bu hesaplar doğru çıkabilir.”
Amerika Dışişleri Bakanı Clinton, Washington’un Birleşmiş Milletler ve Arap Birliği’nin Suriye özel temsilcisi Lakhdar Brahimi’nin uzlaşma çabalarından umudunu hala kesmediğinin altını çiziyor.
Türkiye Suriye Ulusal Konseyi'ne Destek Veriyor
Bununla birlikte Suriye'nin Dostları grubunun her üyesi, özellikle Türkiye ve Katar Amerika'yla aynlı görüşleri paylaşmıyor. Bu iki ülke de Suriye Ulusal Konseyi'ni ana muhalefet örgütü olarak tanıyor.
Washington Post gazetesinin haberine göre, bu hafta diğer muhalefet liderleriyle İstanbul'da görüşmeler gerçekleştiren Suriye Ulusal Konseyi yetkilileri de Amerika'nın son girişimlerini desteklemiyor. Konseyin dış politika sözcüsü Rıdwan Ziyade, Amerika'nın Suriye Ulusal Konseyi'ne sistematik biçimde zarar vermeye çalıştığını iddia etti.
