WASHINGTON —
Avrupalılar Rusya’ya bağımlılıklarını azaltmak için alternatif enerji kaynakları aramaya başladı. Avrupa Birliği, Rusya ile Ukrayna arasında gelecek kış gaz sevkiyatının kesintisiz devamını sağlayacak bir anlaşmaya varılması için arabuluculuk yapıyor.
Ukrayna’nın Rusya yanlısı isyancıların kontrolundaki kentleri geri almak için giriştiği askeri harekat, Kiev hükümetinin beklediği kadar iyi gelişmedi. Geçici Cumhurbaşkanı Oleksander Turçinov ordunun sivillere zarar vermemek için itidalli davranmak zorunda olduğunu açıkladı:
“Operasyon umduğumuz gibi hızlı ilerlemedi. Bunun nedeni teröstlerin nüfusu kalabalık kentlerde üslenmeleri. Teröristler sivillerin, rehinelerin arkasına saklanıyor ve apartmanlardan ateş açıyor.”
İyi silahlanmış isyancılar askeri helikopterleri düşürdü, iki pilotu öldürdü. İngiltere’nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Lyall Grant, Rusya’nın isyancıları silahlandırdığını söyledi:
“Barışcı eylemciler üç Ukrayna askeri helikopterini düşürecek araç ve imkanlara sahip olamaz. Oysa saldırıda omuzdan atılan füzelerin kullanıldığı bildiriliyor.”
Batılı liderler ve Rusya birbirlerini geçen ay Cenevre’de vardıkları anlaşma uyarınca siyasi krizi giderecek adımları atmamakla suçluyor. Merkezi Londra’daki BGC şirketi strateji uzmanı Mike İngram anlaşmanın baştan sağlam olmadığı görüşünde:
“Cenevre toplantısında varılan anlaşmanın sonuç vereceğini düşünen biri çıksaydı benim için çok şaşırtıcı olurdu. Bence Ukrayna’daki durum uzun vadede bölünmedir. Ukrayna’nın bugünkü şekliyle yönetilebileceğini sanmıyorum.”
Rusya Ukrayna’nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçılara destek için sınırda bekleyen kuvvetlerini her an göndermeye hazır. Eğer Batı buna daha fazla ekonomik yaptırımla karşılık verirse Rusya enerji sevkiyatını durdurabilir.
Alman piyasa uzmanı Fidel Helmer, bunun Rusya için mantıklı bir hareket olmayacağı görüşünde:
“Bunun Rusya için çok olumsuz sonuçları olur. Çünkü Avrupalılar ve Amerikalılar şimdiden Rusya’dan gaz sevkiyatına alternatif bulma süreci içinde. Bu Rusya için daha az gaz ihraç etme ve daha az para kazanma anlamına gelir. Oysa Ruslar’ın nakit paraya çok ihtiyacı var.”
Ukraynalı, Rus ve Avrupalı enerji yetkilileri geçen Cuma Polonya’da biraraya gelerek enerji krizini önleme yollarını görüştü. Rusya Enerji Bakanı Alexander Novak, mevcut gaz faturalarını ödemediği için Ukrayna’ya gaz sevkiyatını durdurabileceklerini söyledi:
“Ukrayna’nın toplam gaz borcu mevcut sözleşme uyarınca 3,5 milyar dolar civarında. Ve bu borç Nisan’da 1,5 milyar dolar daha arttı.”
Ukrayna Enerji Bakanı Yuri Prodan durumdan Moskova’yı sorumlu tutarak Kiev hükümetinin adalete başvuracağını söyledi:
“Bir anlaşmaya varılmazsa 28 Mayıs’ta Stokholm’da Rus doğal gaz şirketi Gazprom’a dava açacağız. Avukatlarımıza göre Ukrayna’nın Gazprom’a borcu mahkeme sırasında değişebilir. Çünkü Gazprom’un Ukrayna’nın doğal gaz piyasasına kötü müdahaleleri oldu.”
Rusya 2006 ve 2009’da Ukrayna’ya gaz sevkini keserek Avrupa’da enerji krizine neden olmuştu. Üç tarafın temsilcileri bu ayın sonunda yeniden biraraya gelerek yeni bir krizi önlemeye çalışacak.
Ukrayna’nın Rusya yanlısı isyancıların kontrolundaki kentleri geri almak için giriştiği askeri harekat, Kiev hükümetinin beklediği kadar iyi gelişmedi. Geçici Cumhurbaşkanı Oleksander Turçinov ordunun sivillere zarar vermemek için itidalli davranmak zorunda olduğunu açıkladı:
“Operasyon umduğumuz gibi hızlı ilerlemedi. Bunun nedeni teröstlerin nüfusu kalabalık kentlerde üslenmeleri. Teröristler sivillerin, rehinelerin arkasına saklanıyor ve apartmanlardan ateş açıyor.”
İyi silahlanmış isyancılar askeri helikopterleri düşürdü, iki pilotu öldürdü. İngiltere’nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Lyall Grant, Rusya’nın isyancıları silahlandırdığını söyledi:
“Barışcı eylemciler üç Ukrayna askeri helikopterini düşürecek araç ve imkanlara sahip olamaz. Oysa saldırıda omuzdan atılan füzelerin kullanıldığı bildiriliyor.”
Batılı liderler ve Rusya birbirlerini geçen ay Cenevre’de vardıkları anlaşma uyarınca siyasi krizi giderecek adımları atmamakla suçluyor. Merkezi Londra’daki BGC şirketi strateji uzmanı Mike İngram anlaşmanın baştan sağlam olmadığı görüşünde:
“Cenevre toplantısında varılan anlaşmanın sonuç vereceğini düşünen biri çıksaydı benim için çok şaşırtıcı olurdu. Bence Ukrayna’daki durum uzun vadede bölünmedir. Ukrayna’nın bugünkü şekliyle yönetilebileceğini sanmıyorum.”
Rusya Ukrayna’nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçılara destek için sınırda bekleyen kuvvetlerini her an göndermeye hazır. Eğer Batı buna daha fazla ekonomik yaptırımla karşılık verirse Rusya enerji sevkiyatını durdurabilir.
Alman piyasa uzmanı Fidel Helmer, bunun Rusya için mantıklı bir hareket olmayacağı görüşünde:
“Bunun Rusya için çok olumsuz sonuçları olur. Çünkü Avrupalılar ve Amerikalılar şimdiden Rusya’dan gaz sevkiyatına alternatif bulma süreci içinde. Bu Rusya için daha az gaz ihraç etme ve daha az para kazanma anlamına gelir. Oysa Ruslar’ın nakit paraya çok ihtiyacı var.”
Ukraynalı, Rus ve Avrupalı enerji yetkilileri geçen Cuma Polonya’da biraraya gelerek enerji krizini önleme yollarını görüştü. Rusya Enerji Bakanı Alexander Novak, mevcut gaz faturalarını ödemediği için Ukrayna’ya gaz sevkiyatını durdurabileceklerini söyledi:
“Ukrayna’nın toplam gaz borcu mevcut sözleşme uyarınca 3,5 milyar dolar civarında. Ve bu borç Nisan’da 1,5 milyar dolar daha arttı.”
Ukrayna Enerji Bakanı Yuri Prodan durumdan Moskova’yı sorumlu tutarak Kiev hükümetinin adalete başvuracağını söyledi:
“Bir anlaşmaya varılmazsa 28 Mayıs’ta Stokholm’da Rus doğal gaz şirketi Gazprom’a dava açacağız. Avukatlarımıza göre Ukrayna’nın Gazprom’a borcu mahkeme sırasında değişebilir. Çünkü Gazprom’un Ukrayna’nın doğal gaz piyasasına kötü müdahaleleri oldu.”
Rusya 2006 ve 2009’da Ukrayna’ya gaz sevkini keserek Avrupa’da enerji krizine neden olmuştu. Üç tarafın temsilcileri bu ayın sonunda yeniden biraraya gelerek yeni bir krizi önlemeye çalışacak.
