Rusya ve Ukrayna cumhurbaşkanları arasında geçen haftaki toplantıda önemli bir ilerleme kaydedildiği düşünülüyordu.
Vladimir Putin: “Ukraynalı meslekdaşlarımızla doğalgaz sevkinin en azından kış boyunca devam etmesi konusunda anlaşmaya vardık.”Petro Proşenko: “Sözleşmenin genel şartları konusunda anlaştık, şu anda finansal açığı kapatmak için neler yapabileceğimizi görüşüyoruz.”
Ancak görüşmelerde anlaşmaya varılamadı. Aynı gün, seçim kampanyası sırasında bir askeri üssü ziyaret eden Ukrayna Başbakanı Arseny Yatsenyuk da sorun olduğunu doğruladı:
“Açık olmak gerekirse, Putin anlaşma imzalamak istemiyor, asıl amacı Ukrayna halkını kış aylarında dondurmak. En kötü senaryoya hazırlıklı olmalıyız.”
Ukrayna, Rusya’dan gelecek doğalgaza sadece yemek pişirmek veya ısınmak için değil, doğudaki fabrikalarının enerji ihtiyacı için de muhtaç.
Skype aracılığıyla konuştuğumuz Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’den Pierre Noel’e göre, sorun da bundan kaynaklanıyor:
“Uzun vadede hiçbir şey çözülmedi. Ukrayna ekonomik olarak çok kötü durumda. Bu, çatışmalar başlamadan önce de böyleydi. Çatışmalarla durum daha da kötüleşti.”
Ukrayna’nın Rusya yanlısı cumhurbaşkanının Ocak ayında devrilmesinin ardından, Rusya Ukrayna’ya beş yıl önce verdiği doğalgaz fiyatındaki üç indirimden vazgeçti. Ukrayna da yeni fiyatı ödemekte zorlanıyor.
Kiev bunu istemese de, bazı uzmanlara göre, Ukrayna Rusya’nın doğu Ukrayna’daki varlığını tanırsa Moskova indirime gidebilir.
Pierre Noel: “Ukrayna’yı federal devlete dönüştürme görüşmelerinin perde arkasında bu mantık var. Ülkeyi bölmeden, doğudaki bölgelere özerklik verilerek Rusya’yla özel bağlarının korunması amaçlanıyor.”
Rusya’nın doğalgaz tesisleri Ukrayna başta olmak üzere Avrupa’ya kritik önemde enerji kaynağı sağlıyor. Aynı zamanda, Rusya Kırım’ın ilhakı ve doğu Ukrayna’daki faaliyetleri nedeniyle Batı tarafından sert ekonomik yaptırımlarla karşı karşıya. Bütün bunlar, Ukrayna’nın Rusya ile doğalgaz alışverişi konusunda anlaşmasını zora sokuyor.
