Erişilebilirlik

'Türkiye ve ABD Yakın Gelecekte Dost Kalmaya Mahkum'


(Soldan sağa), Bülent Alirıza, Tom Friedman, CBS televizyonu Washington başmuhabiri Bob Schieffer ve Morton Abramowitz
(Soldan sağa), Bülent Alirıza, Tom Friedman, CBS televizyonu Washington başmuhabiri Bob Schieffer ve Morton Abramowitz

Türkiye, Arap ülkelerinde son dönemde yaşanan değişim sürecinde nasıl bir rol oynayabilir? Bu süreçte Türkiye ve Amerika arasındaki işbirliği ne yönde gelişebilir? Türkiye’nin yeni jeopolitik konumu Washington’da bir toplantıda tartışıldı.

Uluslararası ve Stratejik Araştırmalar Merkezi (CSIS) tarafından Washington’da düzenlenen toplantıya katılan New York Times gazetesi köşe yazarı Thomas Friedman’a göre Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki istikrarsız durum, Türkiye ve Amerika’yı yakın gelecekte dost kalmaya mahkum ediyor. Ortadoğu uzmanı yazar, bölgedeki istikrarsızlığın Amerika’nın geleneksel müttefiklerini de etkilediğini hatırlatarak, Türkiye’nin bu devletler karşısında hala güçlü konumunu koruduğunun, önemli bir NATO müttefiki olmaya devam ettiğinin ve canlı bir ekonomiye sahip olduğunun altını çizdi. “Türkiye’ye önümüzdeki günlerde bağımlı kalmaya devam edeceğiz,” diyen yazar, Washington’un Irak’ın istikrarı konusunda da Türkiye’ye güvendiğini vurguladı.Friedman, Türkiye’nin Iraklı Sünniler için bir güvence olduğuna, bölgesel Kürt hükümetiyle derin ekonomik ilişkilere sahip olduğuna ve İran’ın nüfuzuna karşı bir alternatif olduğuna dikkati çekti.

Tunus, Libya, Mısır, Bahreyn ve Yemen’deki ayaklanmaları “içe dönük patlamalar” olarak niteleyen Thomas Friedman, Suriye’deki ayaklanmayı ise tüm bölgesel güçleri içine çekebilecek, “dışa dönük patlama” olarak değerlendirdi. Türkiye’nin Şam’da hükümet çökerse, PKK’nın Suriye’de güvenli bir sığınak kazanabileceği ihtimalinden çekindiğini savunan New York Times gazetesi yazarı, önümüzdeki istikrarsızlık döneminin nasıl bir şekil alacağının hala bilinmediğini söyledi.

Tartışmaya katılan The Century Vakfı’ndan emekli büyükelçi Morton Abramowitz de Türkiye’nin Irak’ta Bölgesel Kürt hükümetinin ayakta kalmasına yönelik güvence sağlayabileceğini ve İran’ın Irak’taki nüfuzunu kısıtlayabileceğini söyledi. Amerika’nın eski Ankara Büyükelçisi Abramowitz, Suriye’deki ayaklanmanın Türkiye-İran ilişkilerini zayıflattığını ve Türkiye’nin İran’ın nükleer silah programını önleme yönünde artan bir baskıya maruz kaldığını savundu.

Türkiye-İsrail ilişkilerinin yakın dönemde düzelmesini beklemediğini söyleyen Morton Abramowitz, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın İsrail’e karşı derin bir düşmanlık beslediğini, ancak Amerika’yla yakın ilişki içinde olan Erdoğan’ın pratik düşünen bir siyasetçi olduğunu öne sürdü. Türkiye-İsrail ilişkilerinin “dondurulduğunu” kaydeden Abramowitz, bu ilişkilerin yeniden tesisinin İsrail’in çıkarına olduğunun altını çizerken, Washington’un da Ankara’yla ilişkilerinde Türkiye-İsrail gerginliğini ayrı tutması gerektiğini savundu.

Aynı toplantıda söz alan Uluslararası ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Türkiye Projesi Direktörü Bülent Alirıza da, Türkiye’nin Amerika’nın yapamadığı ya da yapmak istemediği şeyleri yaptığını, yani Tahran ve Şam hükümetleriyle görüştüğünün altını çizdi. Alirıza, Türkiye’nin bu ülkeler arasında köprü kurmasına rağmen iki tarafın da baskısı altında kaldığını savundu. Alirıza ayrıca, Türkiye’nin İran ve Rusya’yla güçlü ekonomik bağlarından dolayı Tahran’a yeni yaptırımlara destek veremeyebileceği öngörüsünde bulundu. “İlginç bir döneme giriyoruz,” diyen Alirıza, “Türkiye’nin Ortadoğu’daki nüfuzu büyük bir sınavdan geçecek,” diye konuştu.

XS
SM
MD
LG