Türkiye İhracatçılar Meclisi, 2016’da Türkiye’nin hedef pazarının İran olduğunu açıkladı. İki ülke arasındaki dış ticaret hacmi İran’a yönelik yaptırımlar nedeniyle 22 milyar dolardan 10 milyar dolara düşmüştü. Şimdi bu rakamın 30 milyar dolara yükseltilmesi umuluyor.
2023’te 500 milyar dolar ihracat geliri hedefleyen Türkiye, 2012 yılından bu yana 150-157 milyar dolar bandında dolaşıyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi, 2015 yılında 155 milyar dolar ihracat gelirine ulaşan Türkiye’nin 2016’daki hedef pazarının uluslararası ambargonun kalktığı İran olduğunu açıkladı.
ABD Kongresi’nden geçtikten sonra 31 Aralık 2011’de Başkanı Barack Obama tarafından imzalanan İran’a yönelik yaptırımları genişleten düzenleme Türkiye’nin İran’la dış ticaret hacminde ciddi düşüşler yarattı.
Türkiye ile İran arasındaki dış ticaret hacmi 2012 yılında 22 milyar dolarken ambargo sonrası 2015 yılında 10 milyar dolara kadar geriledi.
TİM Başkanı: İran’a yönelik ambargonun kalkması toplam ihracatımıza %10 katkı sağlayacak
Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı, ambargonun kalkmasının ardından iki ülke arasındaki ticaretin artacağından emin. Büyükekşi’nin buradaki en büyük güvencesi Türkiye ile İran arasında imzalanan ve 1 Ocak 2015’te yürürlüğe giren tercihli ticaret anlaşması.
‘‘Cumhurbaşkanı, başbakan ve birçok bakan ile İran’da temaslar gerçekleştirdik. Karşılıklı ticaret anlaşması ve vize muafiyeti de Türk iş dünyasında ticarette fırsat sağlayacak. İran bu yıl ihracatımıza yüzde 8-10 oranında katkı sağlayacak. Uzun vadede bu daha da artacak. İran’dan 1,5 milyon turist geliyordu, bu rakamı arttırabiliriz. Bu rakamı arttırmak için İran’da daimi temsilcilik için yer bakıyoruz.’’
İran ve Türkiye’ye 300’e yakın üründe kota artırımı ve tarife indirimi sağlayan Tercihli Ticaret Anlaşması’nın imzalanmasından sonra geçtiğimiz yıl içinde 20 civarında Türk ihracatçı birliği, İran’ın birçok kentine giderek temaslarda bulundu. Özellikle otomotiv, hazır giyim, kimya, petro-kimya, makine, beyaz eşya, maden ve mobilya sektörleri İran’a ağırlık veriyor.
Bilgin Aygül: Hedef iki üç yılda 30 milyar dolar dış ticaret hacmine ulaşmak
Türkiye-İran İş Konseyi Başkanı Bilgin Aygül, Amerika’nın Sesi’ne yaptığı açıklamada iki ülke arasındaki dış ticaret hacminin iki-üç yıl içinde 30 milyar dolara yükselme potansiyeline sahip olduğunu söyledi.
Aygül, ‘‘İran pazarında bugün en avantajlı ülke Türkiye. Çünkü Türk iş dünyası İran-Irak Savaşı’ndan bu yana bu ülkede iş yapıyor. Ambargo zamanlarında hep İran’ın arkasında durmuş bir ülkeyiz. Türkiye ve İran’ın bazı alanlarda rekabet içinde olduğu doğru ama birçok alanda birbirini tamamlıyor. Tercihli ticaret anlaşması imtiyaz tanıyor, sınır ticareti bulunuyor, üç sınır kapısı ve demiryolu var. Bunları üst üste koyduğumuz zaman iki ülke arasındaki dış ticaret hacminin iki üç yıl içinde 30 milyar dolara ulaşması çok mümkün,’’ dedi.
Ancak Türkiye ve İran’ın özellikle Suriye krizinde iki ayrı tarafta durdukları sır değil. Üstelik Türkiye, Suudi Arabistan’ın ‘Teröre Karşı Küresel İttifak’ adı altında kurduğu İran karşıtı blokta yer alacağını açıkladığı bir ortamda Türkiye ile İran arasındaki ekonomik ilişkilerin bu ölçüde gelişmesi gerçekçi mi?
Bilgin Aygül: Politik engeller ekonomik hedeflerimizi zorlaştırabilir
Bilgin Aygül, ‘‘Ortadoğu coğrafyasında siyasetin ekonomiyi yönlendirdiğine şahit oluyoruz maalesef. Politik olarak engel çıkarsa ekonomik olarak bu hedeflere ulaşmakta zorlanırız. Ama Türkiye 35 yıl boyunca İran’da hep faaldi. İran, ithal ikameci ekonomik modele sahip bir İslam ülkesi. Korumacı bir ülkenin Batı’dan gelecek her şeye açık olduğunu düşünmemek gerek. Zaten Batı’dan gelecek mal hareketliliği de karayolu ve demiryolu ile büyük ölçüde Türkiye üzerinden gerçekleşecektir. Avrupa ülkelerinin kısa sürede pazara girip etkin olma şansları pek kolay değil,’’ dedi.
Türkiye’nin İran’a uçak seferlerinin büyük bir avantaj sağladığını ifade eden Aygül, İran’ın 400 civarında uçak siparişine hazırlandığı haberlerinin dolaştığını belirterek birçok uluslararası havayolu şirketinin de İran’a uçuşlara başlamak için bu ülkede zemin yokladığına dikkat çekti
