Dünya Sağlık Örgütü, ağır felç geçiren, ya da bir diğer deyişle, beynindeki damarlardan biri patlayan hastalarda ölüm riskinin çok yüksek olduğunu bildiriyor. Örgüte göre, yalnızca 2008 yılında altı milyon kişi felçten hayatını kaybetti. Ancak felç, bazen hafif de olabiliyor; hatta hiçbir belirti göstermiyor. Son araştırmalar “sessiz inme” olarak bilinen bu felç türünün çok daha fazla kişiyi etkilediğine dikkati çekiyor.
Felç insanları bazen tekerlekli sandalyeye mahkum eden ağır sonuçlar doğurabiliyor. Ani uyuşma, fiziksel yorgunluk; konuşma, anlama ve denge sağlamada zorluklar felcin belirtileri arasında.
Eğer zamanında acil servise yetiştirilirlerse felç hastaları tedavi edilebiliyor. Bu hastalar, fizik tedavinin de yardımıyla motor becerileri olarak adlandırılan eski hareketlerini yeniden kazanabiliyorlar.
Ancak uzmanlar, hiçbir belirtiye sahip olmayan sessiz inmenin bazen fark edilmediğini, bazen de tedavi edilemediğini öğrendi. Hasta, beyninde oluşan hasarı bilmeden, günlük işlerini sürdürüyor. Hasar ancak beyin tomografisiyle anlaşılıyor.
Bu beyin taramasında hastanın iki yerden inme aldığı tespit edilmiş. Okların gösterdiği siyah noktalar, beynin sıvıyla dolan yerleri. Columbia Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden nöropsikoloji uzmanı Adam Brickman, bu siyah noktaların pıhtılaşmış kan tarafından tahrip edilen beyin hücreleri olduğunu söylüyor.
Beynin içinde hipokampus adı verilen bu noktalar, hafızayı kontrol ediyor. Bu bölgeler de felce karşı savunmasız. Brickman, “Yaşlılıkta hafızada yaşanan bozulmalar, genelde hipokampustaki işlevsel ya da yapısal değişikliklere bağlanır. Ancak sessiz inme yaşandığında, beyindeki felç zihinsel işlevi etkiliyor,” diyor.
Brickman ve meslektaşları, demans ya da ağır hafıza kaybı yaşamamış 65 yaş ve üzeri 650 kişide inceleme yaptı. Bu kişiler beyin tomografisi ve diğer hafıza testlerinden geçirildi. Geçmiş araştırmalar hipokampusların büyüklüğünde yaşanan değişimlerle zihinsel işlev arasında bağ kuruyordu. Ancak Brickman son araştırmayla, sessiz inmelerle hafıza kaybı arasında doğrudan ilişki olduğunun ortaya çıktığını söylüyor.
Beyin tomografisinde sessiz inme geçirdiği öğrenilen hastalardan dörtte biri hafıza testlerinde de başarılı olamadı. Araştırmacılar aynı grubu gelecek yılı da inceleyerek, demansın en ciddi türlerinden biri olan Alzheimer bağlantılarını inceleyecek.