Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, Moskova yanlısı ayrılıkçılarla yaptıkları ateşkesin 15 ay önce başlayan çatışmalardan bu yana ilk defa son 24 saat içerisinde bozulmadığını söyledi. Ancak Poroşenko, isyancıların düzenledikleri tek yanlı seçimlerin ateşkesi bozabileceği uyarısında bulunurken, uluslararası toplumdan da Rusya üzerindeki baskıları artırmasını istedi.
Cumhurbaşkanı Poroşenko, ateşkes anlaşmasına duyduğu ihtiyatlı iyimserliğin Fransa, Almanya ve Rusya cumhurbaşkanlarıyla bu hafta yaptığı telefon görüşmesi sonrasında arttığını söyledi.
Yıllık gerçekleştirilen Yalta Avrupa Strateji toplantısında Ukrayna Cumhurbaşkanı, 1 Eylül’de yeniden başlanan ateşkes çalışmalarının sürdüğünü söyledi.
Neredeyse iki haftadır devam eden ateşkesin artık bir rüya olmadığını söyleyen Poroşenko, “Hatta söyleyebilirim ki, son bir buçuk senedir ilk defa ateşkes son 24 saat içinde bozulmadı ve herhangi bir mermi sıkılmadan devam etti” diyerek, bütün tarafları tebrik etti.
Bir Kremlin sözcüsünden alıntı yapan Rusya’nın Interfax haber ajansı, bütün tarafların anlaşması durumunda ateşkesin uzatılabileceğini söyledi.
Poroşenko, Minsk anlaşmasının bu yılın sonuna kadar tamamıyla uygulanmaya koyulmadığı takdirde uzatılması önerisine karşı çıktı.
Poroşenko ayrıca, Rusya destekli isyancıların Ukrayna seçimlerinden bağımsız olarak kendi seçimlerini 25 Ekim’de gerçekleştirme planlarının da Minsk anlaşmasıyla varılan barışı tehdit ettiğinin uyarısında bulundu.
Ukrayna Cumhurbaşkanı, Ukrayna’nın güney doğusunda Donbas olarak bilinen bölgede isyancıların yapmayı planladığı seçimlerin, 2014’de yaşanan ve ilk barış anlaşmasını bitiren çatışma senaryosunu yineleyeceği tehlikesinin altını çizdi.
Poroşenko, “Donbas’da yapılacak sahte seçimleri engellememiz gerekiyor aksi takdirde Minsk anlaşması bir kere daha bozulabilir” dedi.
Ukrayna Cumhurbaşkanı, ülkesinin doğusunda uluslararası bir operasyonun başlatılarak Rus askerlerinin çekilip Rusya’ya geri dönmesi ve sınırların tekrar güvenli hale getirilmesi tartışmalarının yapılması gerektiğini söyledi.
Poroşenko Birleşmiş Milletler’den Ukrayna’nın doğusunda barış harekatı başlatmasını istese de Batı’nın bu öneriye sıcak bakmazken isyancılar ve Kremlin de bu plana karşı çıkıyor.
Uygulanan barış anlaşmasına rağmen Poroşenko, Rusya’nın tehditinin devam ettiğini çünkü Rusya ordusuna ait tankların ve askerlerin halen Ukrayna topraklarında bulunduklarını, sadece ateş açmadıklarını söyledi.
Reuters haber ajansından verilen bir habere göre, Rusya Ukrayna sınırına yakın bir yerde birkaç bin kişilik askeri bir üs oluşturarak uzun sürecek bir operasyona hazırlanıyor.
Kremlin uzun bir süredir isyancılara asker ve silah yardımı yaptığını reddederken, Ukrayna’da yakalanan Rus askerlerinin gönüllü olarak oraya gittiklerini savunuyordu.
Bu yıl sonuna kadar yabancı askerlerin çekilmesi ve Ukrayna’nın sınır güvenliğini eline alması, varılan Minsk anlaşmasının son iki maddesini oluşturuyordu. Ancak bu ateşkesin sürdürülmesi, yerel yönetimlere daha fazla yetki verilmesi ve meşru seçimlerin yapılması koşuluna bağlı bulunuyor.
Kiev’in geçtiğimiz ay yerel yönetimlere daha fazla yetki verme çabası, parlamento dışında milliyetçi muhalifler ve polis arasında çıkan ölümcül çatışmalarla sonuçlandı.
Poroşenko, Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesi ve isyancıları desteklemesi karşısında yeterince hızlı davranmayan Batı’nın, Kremlin’i isyancılara destek verme konusunda cesaretlendirdiğini söyledi.
Ukrayna Cumhurbaşkanı, Rusya’yı ayrıca istikrarsızlığı Ukrayna ötesine de yaymakla suçladı.
Poroşenko Kremlin’in Ukrayna’nın Kırım askeri üssünü ellerine geçiren ‘yeşil adamlar’ olarak da bilinen özel harekat timini, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat’ı desteklemek için yolladığını savundu.
Bu günlerde yüzlerce ‘yeşil adam’ın Suriye’ye indiğini iddia eden Poroşenko, Rusya’yı Ortadoğu’da daha fazla vahşete sürüklemekle ve özellikle Avrupa’ya göçün artmasına neden olmakla suçladı.
Rusya’nın Suriye’ye silah gönderdiğini doğrulayan Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov, Suriye’ye gönderilen askerlerin radikal İslamcılar’a ve muhaliflere karşı savaşan Suriye ordusuna teknik yardım yapmakla görevli olduğunu söyledi.
Ukrayna Cumhurbaşkanı, ilk kez Amerika’nın Sesi Televizyonu’na verdiği bir röportajda ‘BM Güvenlik Konseyi’nin Rusya’nın vetosunu iptal etme önerisini’ yineledi.
Ukrayna Devlet Başkanı, Rusya'nın bu tutumuna rağmen, Kiev’in iç reformları derinleştirmesinde yardımcı olacak Avrupa Birliği anlaşmasına Ocak ayında gireceğini söyledi. Poroşenko, Rusya’nın bu tarihi olayı engellemeye yönelik bu gizli operasyonlarının başarısız olacağını ve Ukrayna’nın Avrupa’ya katılma kararını durduramayacağını söyledi.
Fransa, Almanya, Rusya ve Ukrayna Dışişleri Bakanlarının, Ocak ayında Paris’te yapmayı planladıkları toplantı öncesinde Cumartesi günü Berlin’de bir araya gelip Minsk barış anlaşmasını görüşmeleri bekleniyor.
Birleşmiş Milletler, Ukrayna askerleri ve Rusya destekli isyancılar arasında 2014’ün Nisan ayında başlayan çatışmalarda toplam 8 bin kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi.
