Daniel Rosenblum, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan’ın Amerika Dışişleri Bakanlığı kaynakları açısından iyi yatırımlar yapılacak ülkeler olarak görüldüğünü söylüyor.
Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan Rosenblum, “İstikrar arayışı içindeyiz. Bu ülkelerin bulunduğu bölgenin güvenliğini, teröristler için sığınak haline gelmesini istemiyoruz” şeklinde konuştu. “1990’lı yıllarda Afganistan’da neler olduğunu gördük” diyen yetkili, bunun sonuçlarının Amerika’nın ulusal güvenliğini tehdit eden unsurlara dönüştüğünü, aynı durumun Orta Asya’da da tekrarladığını görmek istemediklerini vurguluyor.
Amerika, güvenliğe ek olarak Orta Asya’da ekonomiyi güçlendirmeye de önem veriyor. Sınır ticaretini canlandırmak, altyapıyı geliştirmek, vatandaşlarına hesap verebilecek kurumlar oluşturup iyi yönetimi teşvik etmek, Amerika’nın Orta Asya’daki öncelikleri arasında.
Dışişleri yetkilisi Daniel Rosenblum’a göre Orta Asya’da en az ilerleme kaydedilen alan, iyi yönetimi teşvik etmek oldu. Yetkili, Orta Asya ülkelerinin gerektiği kadar iyi yönetilmediğinin altını çiziyor ve bu konuda daha çok gelişme beklediklerini söylüyor.
Amerikalı yetkililer ve Orta Asya’daki liderler arasında insan hakları, dini özgürlükler, yönetimde şeffaflık ve güvenliği sağlama çabaları gibi birçok konuda kapsamlı görüşmeler yapıldığını belirten Rosenblum, kilit öğenin denge kurmak olduğunu vurguluyor. Ancak yetkili, tarafların bu amaca ulaşmada farklı bakış açılarına sahip olabileceğinin altını çiziyor.
“Dengenin nasıl kurulacağı konusunda her zaman görüş birliği içinde olamayabiliyoruz” diyen Rosenblum, dini özgürlükleri kısıtlamanın bazen insanları seçenekler aramaya ittiğini, bunun da güvenliği tehdit edecek sonuçlar doğurduğunu kaydediyor.
25 yıl önce Sovyetler Birliği’nden ayrılan beş Orta Asya ülkesi, hem Rusya ya hem de Çin’e yakın olmaları nedeniyle her iki ülkenin de ilgi odağı.
Daniel Rosemblum, Amerika, Rusya ve Çin’in Orta Asya’daki üç önemli aktör haline gelmesinin bunun ‘kazananlar ve kaybedenler’ yarışına dönüşeceği anlamına gelmediğini hatırlatıyor.
Rusya ve Çin dahil bölgedeki birçok ülkeyle Amerika’nın ortak emellere sahip olduğunu belirten Rosenblum, Orta Asya’yı daha fazla refah ve istikrara kavuşturmanın tüm tarafların ortak hedefi olduğunu belirtiyor. Yetkili ayrıca Amerika’nın Orta Asya’daki ilişkilerinin ve bölgedeki faaliyetlerinin başka ülkelerin çıkarlarıyla ters düşmediğinin de altını çiziyor.
