Okyanuslar Küresel Isınmada “Tampon Bölge”

WASHINGTON —  Birçok uzmana göre küresel ısınma, atmosferdeki gelişmelerle ilgili. Ancak yeni bir bilimsel araştırmaya göre okyanusun günümüzdeki ısı depolama hızı son 10,000 yıldaki orandan 15 kat daha fazla.

Rutgers Üniversitesi’nden okyanusbilimci Profesör Yair Rosenthal ve ekibi okyanusların küresel ısınmadaki rolünü inceliyor. Ekip, Endonezya’da, Büyük Okyanus’la (Pasifik) Hint Okyanusu’nun birleştiği bölgede okyanus altından topladıkları çökelti örneklerinden yararlanarak Pasifik’in 10,000 yıllık iklim geçmişini ortaya çıkaran bir araştırma yaptı.

Profesör Rosenthal, konumu itibarıyla bir takımada olan Endonezya’nın Büyük Okyanus’un batısında araştırma yapmaya elverişli bir mekan sunduğunu söylüyor.

Science adlı bilim dergisinde yayınlanan araştırma, ekvator yakınlarındaki denizaltı ısısının kuzey ve güney yarıküredeki doğal ısınma döngülerinden farklılaştığını gösteriyor. Profesör Rosenthal, çökelti örneklerinin 300 yıl öncesine kadar okyanusun iki derece santigrat gibi genelde sabit bir oranda soğuduğunu gösterdiğini, ancak daha sonra ısının artmaya başladığını söylüyor. Profesör şunları ekliyor: “Bu oranı günümüzdeki ısınma oranıyla karşılaştırdığımızda, günümüzdeki oranların son 10,000 yıldaki oranlardan 15 kat daha fazla olduğunu görüyoruz.”

Isınma oranının son 60 yıl içinde hızlandığına dikkati çeken Rosenthal, atmosferin insan faaliyetlerine çabuk tepki verdiğini ve okyanusların da bu tepkiyi yavaş olmakla birlikte takip ettiğini belirtiyor. Ancak Profesör Rosenthal, ‘yavaş’ olarak algılanan bu sürenin aslında uzun yıllar sürdüğünü ve bu nedenle ortada bir dengesizlik olduğunu belirtiyor.

Birleşmiş Milletler’in Eylül ayında yayınladığı kapsamlı bir rapora göre, küresel ısının 1950’den buyana artmış olmasına rağmen, genel anlamdaki ısınma hızı yavaşlamış durumda. Küresel ısınma teorisi karşıtlarına göre, bu rapor otomobiller, fabrikalar ve binalardan çıkan karbondioksit emisyonlarının sorunun kaynağı olmadığını gösteriyor.

İklimbilimcilere göre bu yavaşlamanın kaynağı yanardağ patlamaları, güneş ışınlarının yoğunluğundaki değişiklikler ve ısının okyanustaki dağılımından kaynaklanıyor. Okyanusların ısıyı hapseden sera gazlarının biriktiği en büyük rezervuarlar olduğu bilinmekle birlikte uzmanlar onların da bir sınırı olduğunun altını çiziyor.

Profesör Rosenthal, okyanusların iklim değişikliğine alışma sürecinde insanoğluna biraz zaman kazandırabileceğini, ancak hiçbir zaman tek başına çözüm olmayacaklarını belirtiyor. Profesöre göre dünyadaki en büyük ısı deposu olan okyanusların ısısı zamanla atmosferin ısınma hızına erişecek ancak şu anda atmosferin ısınma hızı okyanusların erişemeyeceği düzeyde yükseliyor.