Amerika Uzay ve Havacılık Dairesi NASA, yeni yılı, GRAIL A ve GRAIL B ikiz uyduları Ay’ın yörüngesine başarıyla oturtarak kutladı. Eylül ayında uzaya gönderilen ve Ay’ın yerçekimi alanını ve iç yapısını incelemede kullanılacak olan GRAIL A, Ay’ın yörüngesine 31 Aralık 2011’de, GRAIL B ise 1 Ocak 2012’de girdi.
Ay’ın düzgün olmayan yerçekimi alanının ilk yüksek çözünürlüklü haritasını çıkaracak olan GRAIL A ve B üç ay boyunca bilgi toplayacak. NASA yetkilileri, araçların göndereceği bilgiler ışığında, Dünya, Merkür, Venüs ve Mars’ın gelişim sürecini öğrenebilmeyi umuyor. Ayrıca yetkililer, Ay’ın yüzeyinden merkezine nasıl bir yapıya sahip olduğuna dair daha net bilgilere sahip olacaklarını tahmin ediyor.
Güneş enerjisiyle çalışan ikiz uyduların Ay’a yaklaşması üç aydan fazla sürdü. Uydular hedeflerine ilerlerken benzer ama ayrı rota izledi.
NASA’dan Ed Weiler, GRAIL uydularının hedefini başarılı geçen fırlatılıştan önce şöyle anlatmıştı: “GRAIL, Ay’ın merkezine yapılan bir seyahat. Uydular Ay’ın iç yapısını inceleyecek, yerçekimi alanını daha önceden 100 ila bin kat daha net haritalayacak.”
Aralarında 200 kilometre mesafe bulunan GRAIL A ve GRAIL B, birbirini takip edecek. İkisinin arasındaki mesafe radyo sinyalleriyle belirlenecek.
Ed Weiler, “Birinci uydu daha yüksek yerçekimi alanından geçerken biraz hızlanacak, bu da iki uydu arasındaki mesafeyi arttıracak. İkinci uydu da aynı bölgeden geçince bu mesafe yine kapanacak,” diyor.
Birbirini izleyen uydular üç ay boyunca Ay’ın yerçekimi alanının haritasını çıkaracak. NASA, GRAIL uydularının Ay’ın şimdiye kadarki en net yerçekimi haritasını çıkarmasını umuyor.
Uzmanlar daha sonra Ay’ın yüzeyinin yerçekimi haritasıyla topografik haritasını karşılaştıracak.
Ay’ın yüzeyindeki farklılıklar nedeniyle, yerçekiminin değişeceği; kraterlerle dağlar arasındaki yerçekimi sinyallerinin farklı olacağı tahmin ediliyor. Bu varsayımın doğru çıkmaması ise Ay’ın içinde birşeyler olduğunun işareti sayılabilir.
NASA, GRAIL misyonundan elde edilen bulguların, Dünya dahil tüm kayasal gezegenlerin oluşumuna ışık tutacağını bildiriyor. Yerçekimi haritası ayrıca gelecekte Ay’a yapılacak yolculuklarda da kullanılabilir.