Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) iki puanlık bir artışa giderek yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 36’dan yüzde 38’e yükseltti.
Banka, daha önce yüzde 42 olarak belirlediği, yıl sonu enflasyon tahmin aralığının tepe noktasını değiştirmedi. Aynı şekilde 2025’te yüzde 14 ve 2026’da yüzde 9 düzeyinde gerçekleşeceğini öngördüğü enflasyon tahminlerini korudu.
TCMB baz etkisiyle bu ay enflasyonun tepe noktasına ulaşmasını, Haziran itibariyle de düşüşe geçmesini bekliyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ay başında Nisan ayında yıllık enflasyonu yüzde 69,80 olarak açıklamıştı.
TCMB Başkanı Karahan: “Kalıcı fiyat istikrarını sağlayana kadar, sıkı para politikası duruşumuzu kararlılıkla sürdüreceğiz”
Ankara’da düzenlenen yılın ikinci enflasyon raporu toplantısında konuşan TCMB Başkanı Fatih Karahan sıkı para politikasından vazgeçmeyecekleri mesajını verdi.
Karahan, “Enflasyon, hedeflerimizle uyumlu seviyelere gerileyene kadar sıkı para politikası duruşumuzu korumakta kararlıyız. Enflasyon görünümünde kalıcı bir bozulmaya kesinlikle izin vermeyeceğimizi de konuşmamın hemen başında tekrar vurgulamak isterim. Fiyat istikrarı, sürdürülebilir büyüme ve toplumsal refah artışı için ön koşuldur. Merkez bankaları, bu unsurlara en büyük katkıyı fiyat istikrarını sağlayarak yaparlar. Bu bilinçle, TCMB olarak önemli adımlar attık. Kalıcı fiyat istikrarını sağlayana kadar sıkı para politikası duruşumuzu kararlılıkla sürdüreceğiz” dedi.
Prof. Günçavdı: “2026’ya kadar refah yok; işsizliği de konuşmaya başlayacağız”
Merkez Bankası yönetiminin daha önceki yönetime göre “çok daha iyi niyetli ve şeffaf” bir tutum içinde olduğunu belirten İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Öner Günçavdı, yıl sonu hedefinin güncellenmesine rağmen tutturulmasının zor olduğu görüşünde.
VOA Türkçe’nin konuştuğu Prof. Günçavdı, “[eski TCMB Başkanı] Kavcıoğlu ve [eski Hazine Bakanı] Nebati dönemine göre teknik olarak iyi durumdayız. İyi niyetli bir yaklaşım olduğu da muhakkak. Ama enflasyonla mücadele için iç talebin de kontrolü gerekiyor. Bu da para politikası kadar maliye politikasına bağlı. Sayın Karahan bu konuda sadece temennilerini dile getirdi. Yeterli kamusal tasarruf yapılıp yapılmayacağı belirsiz. Hükümet desteğine ihtiyaç var o olmadan hedeflere ulaşılamaz. Bugünkü durumda yüzde 38 enflasyon tahmini de tutturulabilir durmuyor. Bunu tutturmak için faizi daha da yükseltmek gerekir. Bu ekonomi için sıkıntılı olacaktır. Vatandaş açısından bunun tercümesi, ‘2026’ya kadar refah yok’. Şiddeti artan ekonomik koşullara işaret ediyor bu çerçeve. Yakında işsizliği de daha çok konuşmaya başlayacağız” dedi.
Cari açığın, milli gelirin yüzde 3’ün altına düşeceği tahmin ediliyor
Raporda, enflasyon üzerinde kira artışlarının da yük oluşturduğu, konut fiyatlarındaki yavaşlamanın kira enflasyonu da frenleyeceğine dikkat çekiliyor.
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan da kırmızı etteki artışın altını çizerek gıda fiyatlarında süregiden artışın hizmet enflasyonundaki artışa neden olduğuna işaret etti.
Karahan, 2023’ün ikinci yarısından itibaren ihracatın artarken, ithalatını azaldığı ve böylece dış ticaretin dengelenmekte olduğu vurguladı.
Banka bu dengelenmeyle 2023 başında yüzde 6’ya çıkan cari açığın millî gelire oranının yüzde 3’ün altına gerileyeceğini tahmin ediyor.
“Kurun bugünkü seviyesine kimse inanmıyor”
Prof. Günçavdı, kira fiyatları ve hizmet enflasyonundaki beklentinin ağırlıklı olarak kur seviyesi ile ilgili olduğu kanısında.
İTÜ İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi, “Merkez Bankası Başkanı, hizmet fiyatlarındaki dirence daha önceki toplantılarda olmadığı kadar dikkat çekti. Bu tespit doğru. Peki neden bu direnç var? İşte burada ayrılıyoruz. Karahan’a göre, konut fiyatları düşünce kiralar da düşecek. Bu kısmen doğru. Çünkü bu artış kurlarla da ilgili. Vatandaş onu finansal enstrüman olarak görüyor. Bugünkü kur seviyesine kimse inanmıyor. Kurlar enflasyonla mücadelenin en önemli aracı haline gelmiş durumda ama kurun serbest bırakılması lazım. Ama kurları sabit tutarak ithalat yoluyla avantaj yaratmak isteniyor. Bir de gıda fiyatları hizmet fiyatlarını arttırıyor. Ama bunu Merkez Bankası kontrol edemez. Burada ürkek davranılıyor çünkü iktidarı ve iktidarın politikasızlığını hedef alamıyorlar” dedi.
CHP’li Günaydın: “Hükümet ya da Merkez Bankası ne önlem aldı ki enflasyonun yarıya düşeceğini öngörülüyor”
Cumhuriyet Halk Partisi ise Merkez Bankası Başkanı’nın enflasyon tahminin gerçeklerle bağdaşmadığı görüşünde.
TBMM’de basın toplantısı düzenleyen CHP Grup Başkan Vekili Gökhan Günaydın, enflasyon tahminlerinin, sahadaki durumu yansıtmadığını savundu.
Gökhan Günaydın, “Merkez Bankası Başkanı'nı pazara çıkmaya, manavdan alışveriş yapmaya, kasaptan kırmızı ve beyaz et almaya davet ediyorum. Eskiden kırmızı et alamadığı için beyaz et alan, tavuk eti alan vatandaş son zamanlardaki tavuk etindeki fiyat artışlarıyla artık beyaz et de tüketemeyecek duruma geldi. Merkez Bankası Başkanı'na soruyorum: Gıda enflasyonunu yüzde 70'ten yüzde 35'e indirmek için Merkez Bankası ya da hükümet nasıl bir önlem aldı ki yarıya düşeceğini öngörüyor ve bir tahminde bulunuyor? Vatandaş bırakın ev almayı vatandaş artık kirasını ödeyemiyor” dedi.
Forum