Amerikan Kongresi 113’üncü dönem çalışmalarında çok verimsiz oldu. Araştırmalara göre, geçen yıl Kongre sadece 202 yasa çıkararak son 42 yılın en başarısız oturumlarını gerçekleştirdi. Amerikan kamuoyunun Kongre’ye güveni rekor düzeyde düşmüş durumda. Halkın sadece yüzde 15’i Kongre’yle ilgili olumlu görüşlere sahip. Amerikan Kongresi’nin 114’üncü dönem çalışmaları da zor geçeceğe benziyor. Cumhuriyetçiler Temsilciler Meclisi’nin yanısıra Senato’da da çoğunluğu ele geçirdi. Bu da Cumhuriyetçi Kongre’yle Demokrat Başkan Obama arasında daha çok çekişme yaşanacağı anlamına geliyor. Kongre muhabirimiz Cindy Saine’nin haberi.
Kongre sert siyasi tartışmaların yaşandığı bir yılı geride bıraktı. Yine de bazı konularda Kongre’yle Beyaz Saray arasında bazı gelenekler paylaşıldı.
Her yıl olduğu gibi Noel ağacının ışıklandırılması töreninde keyifler yerindeydi. Ancak Beyaz Saray’ın bulunduğu Pennsylvania Caddesi’nin öbür ucundaki Kongre binasında karamsar bir hava hakimdi. Son dakikaya kadar süren bütçe tartışmaları sırasında azınlık lideri Nancy Pelosi dahil birçok Demokrat, sadece büyük bankaların işine yarayacağı gerekçesiyle Cumhuriyetçiler’in son anda eklediği bir maddeye öfkeliydi:
Pelosi, şöyle konuştu: “Büyük hayal kırıklığına uğradım. Bütçeyle bu şekilde oynanmasına karşı Temsilciler Meclisi’ne söyleyecek başka birşey bulamıyorum. Büyük hayal kırıklığı yaşıyorum.”
Cumhuriyetçiler’i kızdıran konuysa göçmenlikti. Cumhuriyetçiler Başkan Obama’yı çıkardığı kararnameyle dört milyondan fazla göçmenin sınırdışı edilmesini önlerken anayasal yetkilerini aşmakla suçladı.
Eleştiri Temsilciler Meclisi Başkanı John Boehner’dan geldi:
“Başkan’ın göçmenlik konusunda tek yanlı aldığı kararlarla mücadele edeceğimizi çok önceden söyledik. Sınır güvenliği konusunda ağırlığımızı koyacağımızı herkesin bilmesini istiyoruz.”
Göçmenlik konusu Cumhuriyetçiler için de kırılma noktası, ciddi bir bölünme konusu.
Stuart Rothenberg: “Cumhuriyetçi Parti’nin yarısı, ya da büyük bölümü, kapsamlı bir çözüm istiyor, milyonlarca kişiyi sınırdışı edemeyeceğimizi, aileleri bölmenin çözüm olmadığını ve bazı konularda geriye dönüş olmadığını biliyor. Ancak partinin diğer yarısı, yasadışı saydıkları bu kişilerden kurtulmak istiyor.”
Cumhuriyetçiler’in hem Senato’da hem de Temsilciler Meclisi’nde çoğunlukta olmasına rağmen Stuart Rothenberg, Kongre konusunda 2015’ten fazla umutlu değil.
Stuart Rothenberg: “Evet bir seçim geçirdik ve bu Başkan için bir yenilgi sayılabilir. Oysa Obama bunu bu şekilde görmüyor. Ayrıca Cumhuriyetçiler seçim kazandı ama parti içinden çok farklı sesler yükseliyor, birlik yok.”
Bazı uzmanlarsa bu görüşte değil. Chicago Üniversitesi’nden William Howell, Cumhuriyetçiler’in sonuç için çalışacaklarını savunuyor:
“Cumhuriyetçiler etkili bir şekilde yönetebileceklerini kanıtlamak zorunda. Amerikan siyasetinde her zaman engelleyici bir rolde olmak isteyeceklerini sanmıyorum. Aksine iş bitirme yeteneklerini ortaya koyacaklarına inanıyorum.”
Uzmanların Kongre’nin bu yılkı çalışmalarından umutlu olmamaları için birçok neden bulunduğu bir gerçek. Yine de Başkan Obama dün Kongre liderlerini Beyaz Saray’da ağırladı ve Cumhuriyetçiler’e zeytin dalı uzattı, “işbirliği yapalım” dedi.
Temsilciler Meclisi Başkanı John Boehner ve Senato Çoğunluk lideri Mitch McConnell da katıldı toplantıya ve Başkan Obama’nın ”ekip çalışması yapalım” önerisine sıcak bakar gibi göründü.
Obama, uluslararası ticaret anlaşmaları, vergi yasası değişiklikleri, siber güvenlik tasarısı, hükümeti küçültme planları ve Amerikan ekonomisini güçlendirecek önlemler konusunda elele vermeyi önerdi.
Obama: “İşbirliği ruhu içinde ve Amerika’yı herşeyin üstünde tutarak çalışabileceğimiz konusunda umutluyum. Yılsonunda geriye bakıp geçen yıldan çok daha başarılı olduğumuzu söyleyebilecek durumda olmak zorundayız.”
Ancak Obama, her zaman her konuda anlaşma olamayacağını bildiğini de kabul etti:
“Birçok konuda görüş ayrılığına düşmemiz mümkün görünüyor.”
Obama’nın Cumhuriyetçi rakipleri, Başkan’ın altı yıllık görev döneminin en önemli başarıları arasında olan ulusal sağlık reformu, dört milyondan fazla kayıtsız göçmenin sınırdışı edilmesini durduran başkanlık kararnamesi ve 50 yıllık gerginlikten sonra Küba’yla ilişkileri normalleştireceği açıklamasını eleştirmeye devam ediyor.
Beyaz Saray toplantısından önce John Boehner, Temsilciler Meclisi’nin yakında İç Güvenlik Bakanlığı’na daha fazla fon ayrılmasını onaylayacağını söyledi. Ancak Boehner, bu tasarıya, Obama’nın kayıtsız göçmenlere Amerika’da kalma izni veren kararnamesini engelleyecek bir madde ekleneceğini bildirdi.
Senato’nun tasarıyı oylayıp oylamayacağı henüz belli değil, ancak Beyaz Saray tasarıyı veto edeceğini çoktan açıkladı.
Başkan Obama ayrıca Cumhuriyetçiler’in New York Borsası kurallarıyla ilgili değişiklik önerilerini ve Kanada petrolünü Amerika’ya getirecek olan tartışmalı Keystone Petrol Boru Hattı Projesi’ni de veto etme tehdidinde bulunuyor.
Bu durumda Başkan Obama’yla Kongre’yi bu yıl yeni siyasi krizlerin beklediğine hiç kuşku olmadığı anlaşılıyor.
