Kıbrıslı taraflar adanın yeniden birleştirilmesini amaçlayan görüşmelere iki ay aradan sonra bugün yeniden başladı. Kıbrıs Türk ve Rum cumhurbaşkanları Mustafa Akıncı ve Nikos Anastasiadis bu sabah tampon bölgede biraraya geldi.
İki cumhurbaşkanı en son 9 Şubat’ta görüşmüştü. Bunu izleyen gün Güney Kıbrıs parlamentosunun “Enosis plebisiti” kararını onaylaması, Türk tarafında rahatsızlığa yol açmış, ardından 16 Şubat’ta yapılan toplantıda Anastasiadis’in toplantıyı terketmesiyle birlikte görüşmeler askıya alınmıştı. “Enosis plebisiti” kararı, 1950 yılında adanın Yunanistan’a bağlanması yönünde yapılan halkoylamasının yıldönümünün okullarda anma töreni haline getirilmesini öngörüyordu.
Ancak okullarda kutlanacak anma günlerini belirleme yetkisinin geçen hafta meclisten eğitim bakanlığına verilmesi üzerine görüşmeler yeniden başladı.
Anastasiadis, görüşmelerde bu denli ilerlenme sağlanmışken Türk tarafını geri adım atmakla suçlamıştı. Türk tarafıysa gelecekte kurulması öngörülen federasyon çerçevesinde, özellikle devlet başkanlığının dönüşümlü olarak yürütülmesi gibi konularda Rum tarafını ikiyüzlülükle suçluyor.
Anastasiadis toplantıdan sonra gazetecilere yaptığı açıklamada yeniden başlayan görüşmelerin kendilerini bir anlaşmaya ulaştırması temennisinde bulundu. Mustafa Akıncı da Temmuz ayında Güney Kıbrıs açıklarındaki doğal gaz arama çalışmalarının başlamasına kadar önlerinde yeterli zaman bulunduğuna dikkati çekerek, Birleşmiş Milletler’in tarafları birbirine yakınlaştıracak önerilerle sürecin ilerlemesine yardımcı olması umudunu dile getirdi.
Müzakerelerin oldukça çetin geçmesi bekleniyor. Nikos Anastasiadis, Türk tarafının karar verici mekanizmalar içindeki temsil koşullarının “devleti felce uğratacağı” uyarısında bulunuyor. Rum tarafı ayrıca Türkiye’nin kendi vatandaşlarına Kıbrıs’ta yerleşim, hareket, mal-para ve hizmet transferi gibi konularda serbesti verilmesi taleplerinden rahatsız ve bunu Kıbrıs’ın “barışçı yollarla işgal edilmesi” şeklinde yorumluyor.
Adanın yeniden birleştirilmesinin önündeki bir diğer anlaşmazlık da Kıbrıs’taki Türk askerlerinin geleceği olacak.
Enosis plebisiti kararının Güney Kıbrıs parlamentosu tarafından geçen hafta iptal edilmesiyse Rum tarafını bölmüş durumda. Kararın yürürlükte kalması gerektiğini savunan Rum milletvekilleri Türkiye’nin baskılarına boyun eğildiğini söylüyor.
Rum Cumhurbaşkanı Anastasiadis ise bu konuda Türk tarafının Enosis plebisitini özelikle Türkiye’de bu hafta sonu yapılacak referandum öncesinde bahane olarak kullandığını iddia ediyor.
