Erişilebilirlik

İran’la Görüşmeler Başarılı Olur mu?


İran’la Görüşmeler Başarılı Olur mu?
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:02:46 0:00

İranlı ve uluslararası görüşmeciler 24 Aralık gününe kadar anlaşmaya çalışıyor. Uzmanlara göre Viyana’da başlayan görüşmelerde anlaşma umudu her zamanki gibi zayıf görünüyor

İranlı ve uluslararası görüşmeciler Viyana 24 Kasım’a kadar bir nükleer anlaşmaya varmak amacıyla son bir girişimde bulunmak üzere Viyana’da toplandı.

Tarafların çözüm aradığı konular geçen yıldan farklı değil. Bir anlaşmaya varma umudu ise her zamanki gibi zayıf görünüyor.

Görüşmelerin bundan önceki turlarındaki sahneler televizon kameraları önünde bu kez de tekrarlandı. Daha sonra görüşmeciler kapalı kapılar ardında İran’ın uranyum zenginleştirmek için ne kadar santrifüj takabileceği, ne tür denetlemelere izin vereceği ve ekonomik yaptırımların kadar çabuk kaldırılacağı konularını tartışmaya başladı.

Londra’daki Chatham House adlı araştırma kurumunda Ortadoğu Bölümü Başkan Yardımcısı olan Jane Kinninmont, anlaşmaya varma konusunda iki tarafın da ciddi olduğunu düşünüyor.

Uzman, görüşmelere yedi ülkenin katılmasına rağmen esas kararı Amerika ve İran’ın vereceğini söylüyor:

“Bence iki tarafın da liderleri anlaşma yapmak istiyor. Eğer bu fırsat kaçarsa yaşamlarında benzer bir fırsatı bir daha bulamayacaklarını biliyorlar.”

Çin ve Rusya da hala görüşme masasında. Amerika ve Avrupalı görüşmecilerle sağlam bir cephe oluşturuyorlar. Ancak özellikle Rusya’nın İran konusunda farklı bir görüşü var. Ayrıca Avrupa’da son izlediği saldırgan tutum gözönüne alındığında Moskova’nın politikası Batı’da kaygı uyandırıyor.

Jane Kinninmont “Rusya, İran ile ittifakını sürdürmek istiyor ancak İran’ın nükleer bir devlet ya da daha bağımsız bir bölge gücü olmasını görmekte özel bir çıkarı yok,” diyor.

Kinninmont, Rusya’nın kullanılmış nükleer yakıtını yeniden işlemek için İran ile yeni imzaladığı anlaşmanın bir uzlaşma yolu açabileceğini söylüyor.

Ancak Durham Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Başkanı Anuş İhtişami bu konuda kaygılı:

“Rusya İran’a, sürdürülen uluslararası görüşmeler çerçevesi dışına çıkma imkanı verecek tek yanlı anlaşmalar peşinde mi? Gelişmeler çok taze olduğu için bunu anlamak zor.”

Görüşmelerin son turu için daha önemli olan husus, tarafların görüş ayrılıklarını giderip gideremeyecekleri ve kendi hükümetleri içindeki şüphecileri uzlaşmaları kabule ikna edip edemeyecekleri.

Profesör İhtişami Tahran’dan zaman zaman gelen sert sözlere rağmen Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin bunu yapabileceği görüşünde:

“Görüşme heyetinin arkasında halk desteği var. İran halkı Cumhurbaşkanı Ruhani’ye ülkeyi bu zor dönemden geçirme yetkisi verdi. Ruhahi’ye verilen görev, İran’ın tecrit durumuna son vermek ve ülkeyi dünyaya açmak. İran bunu ancak nükleer kizi sona erdirirse gerçekleştirebilir.”

Anlaşmaya varılmaması durumunda, yaptırımların ve düşük petrol fiyatlarının zayıflattığı İran ekonomisi daha ciddi sıkıntılar yaşayabilir. İran nükleer tesislerine askeri saldırı olasılığıyla karşı karşıya kalabilir. Bütün bunlar bir anlaşmaya varmanın acilliğini arttırıyor ancak kolaylaştırmıyor.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG