Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, IŞİD’e karşı geniş bir koalisyon oluşturmak için bu hafta diplomatik turları sıklaştırıyor. Paris saldırısının ardından dünya liderleri ile görüşerek IŞİD’e karşı daha geniş bir koalisyon kurmaya çalışan Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, mekik diplomasisine İngiltere Başbakanı David Cameron ile başladı. Hollande, yarın akşam Washington’a gelerek Başkan Barack Obama ile görüşecek. Obama ve Hollande, görüşmenin ardından ortak basın açıklaması yaparak IŞİD’le mücadelede atılacak yeni adımları açıklayacak.
Hollande, İngiltere Başbakanı David Cameron’dan yalnızca Irak’taki operasyona katılan İngiltere’nin Suriye’deki koalisyon güçlerine de katılmasını istedi. David Cameron ise, “Kesinlikle İngiltere’nin bu konuda daha ileri adım atması gerektiğine inanıyorum. Suriye’deki operasyona katılma konusunda geniş çerçeveli bir planı bu hafta Parlamento’nun onayına sunacağım” diyerek, İngiltere’nin Kıbrıs’taki askeri üssünü de Fransa’ya açacağını duyurdu.
İngiltere Başbakanı Cameron sabah erken saatte Paris’e gelerek, Hollande ile birlikte önce Paris saldırısında en çok can kaybı yaşanan Bataclan Salonu’nun önüne bir gül bıraktı. Ardından iki lider Elysee Sarayı’na geçerek IŞİD terörü ile mücadeleyi konuştu. Yaklaşık 1 saat süren görüşmenin ardından ortak açıklama yapan iki lider, IŞİD’e karşı “sert ve ortak” mücadele etmek gerektiği üzerinde anlaştıklarını açıkladı. Hollande, “Bir taraftan AB sınırları içinde yurttaşlarımızın korunması için alınması gereken önlemleri konuştuk. Diğer taraftan da yurt dışında Suriye’de, IŞİD’e karşı yürütülecek operasyonun yoğunlaştırılması konusunu ele aldık. Suriye’de bombardımanları yoğunlaştıracağız. İngiltere ile Irak’taki operasyona katıldık. Ama Suriye’de de aynı yoğunlukta terörle mücadele etmek istiyoruz” dedi.
Fransa Cumhurbaşkanı Hollande, “Charles de Gaulle gemisi Suriye’ye ulaşmak üzere. IŞİD’e daha çok zarar verecek hedefler seçeceğiz” dedi. Hollande, bir taraftan IŞİD ile sert mücadele devam ederken, diğer taraftan da Suriye’de politik geçiş için temasların süreceğini dile getirerek, “Suriye’de Esad’ın geleceği yok” sözünü de tekrar etti.
İngiltere Parlamentosu operasyonu oylayacak
Cameron ise, Paris saldırısının ardından Fransa’yla, terörle daha etkin bir mücadele yürütülmesi konusunda hem fikir olduklarını söyledi. İngiltere’nin Kıbrıs’taki askeri üssünü Fransa’ya açacaklarını duyuran Cameron, Suriye’deki koalisyona katılma ve AB içinde alınması gereken önlemleri içeren paketi bu hafta İngiliz Parlamentosu’nun onayına sunacağını duyurdu. Parlamentosu’nun operasyon kararını Aralık ayı başında oyaması bekleniyor.
Hollande, Kerry, Putin sahada
Hollande 24 Kasım Salı günü Washington’da Barack Obama ile görüşecek. İki lider görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenleyecek. Ardından Çarşamba günü, Paris’te gayri resmi akşam yemeğinde Almanya Başbakanı Angela Merkel ile görüşecek. Daha sonra 26 Kasım Perşembe sabahı İtalya Başbakanı Matteo Renzi ile Elysee’de görüştükten sonra, Moskova’ya uçarak Rus Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya gelecek. Hollande, Pazar günü de BM Genel Sekreteri Ban Ki-Moon ile geniş çaplı BM operasyonunu konuşacak. Ardından yine Elysee Sarayı’nda Kanada Başbakanı Justin Trudeau ile bir araya gelecek.
Kerry Körfez’i ikna edecek
Bir taraftan Hollande güvenlik konseyi üyesi ülkelerin liderleriyle görüşürken, yeni bir Orta Doğu turuna çıkan Amerikan Dışişleri Bakanı John Kerry de Tel Aviv, Kudüs ve Ramallah’da Suriye ve IŞİD konusunu görüşecek. Gezisine Abu Dabi’yi de ekleyen Kerry, Suudi Arabistan ve Arap Emirlikieri’nin de koalisyona katılmasını isteyecek. Kerry, daha önce de Türkiye’nin koalisyon güçlerine katılmaya hazır olduğunu açıklamıştı.
Putin İran’da
Vladimir Putin ise, 12 doğal gaz ihraç eden ülke temsilcisini ağırlayan İran’da düzenlenen Gaz İhrac Eden Ükeler Zirvesi’ne katılmak üzere Tahran’a gitti. Putin, İran’da Hasan Rohani ve ruhani lider Ayetullah Hamaney ile bir araya gelecek.
Hollande ne istiyor?
IŞİD’e karşı “büyük koalisyon” önerisini ilk kez geçtiğimiz ay Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, BM Genel Kurulu kürsüsünden yapmıştı. Ancak Fransa, Esad’ın pozisyonu konusunda Rusya ile ters düşmüştü. Paris saldırısının ardından işler tersine döndü ve bu sefer Hollande, Putin’e giderek “geniş koalisyona katılma” çağrısında bulunacak. Hollande saldırının ardından Meclis’in alt ve üst kanadını Versailles Sarayı’nda ortak toplantıya çağırdığında yaptığı konuşmada “Artık Suriye’de tek koalisyon olmalı” diyerek Rusya ile işbirliğine hazır olduğu mesajını verdi. Rusya ise, daha önce operasyonlarda, yoğun olarak Esad muhalifi cihatçı örgütleri bombalarken, Paris saldırısından sonra IŞİD ‘i bombalamaya başladı. Rusya bu jesti ile ortak koalisyona hala sıcak baktığını gösterdi.
Esad düğümü
Ancak görüşmelerde hala netlik kazanmayan ve bu hafta belki de en çok tartışılacak konu Suriye Devlet Başkanı Başar Esad’ın konumu olacak. BM Güvenlik Konseyi ülkeleri hala Esad’ın politik geçiş sürecindeki konumu üzerinde uzlaşamadı. Peki geniş koalisyon çözümü içinde Esad yer alacak mı? Rusya geniş koalisyona Esad’ın da katılmasını istiyor. Zira en güçlü kara birliği Esad’ın elinde. Esad’sız IŞİD’in yenilmesinin olanaksız olduğu dile getiriliyor. Amerika ve Fransa ise bunun farkında ama bir kez Esad’ı koalisyonun içine alınca bir daha Esad’sız bir Suriye’yi tartışamayacağını çok iyi biliyor. Bütün bu sorular, Putin-Hollande görüşmesinin ardından aydınlanacak.
Yeni bombardımanlarda ise daha çok, petrol rafinerileri, silah depoları, petrol kamyonları gibi IŞİD’in maddi gelir kaynakları hedef alınacak. Böylece IŞİD’in yılda 2 milyarı, günde 2.5 milyon doları bulan maddi gelir kaynakları yok edilecek.
