Amerika’da 18-64 yaş arasında 20 milyon engelli var. Bu yaş aralığı, insanların çalışma hayatı bakımından en verimli olduğu yıllar aynı zamanda. 20 milyon engellinin %80’i ise tam zamanlı çalışacakları işlerden yoksun. Engelli hakları savunucuları bunun nedeninin işverenlerin çoğunun iş yerlerini engelliler için uyumlu hale getirmemelerinden kaynaklandığını söylüyor. Ancak istisnalar da yok değil. Michigan eyaletindeki bir fabrika bu alanda bir örnek oluşturuyor.
Michigan eyaletinin Lansing kentindeki bu tekstil atölyesinde Amerikan ordusu için ayda 300 bin kıyafet dikiliyor.
Bin 200 eleman günde iki vardiya çalışıyor.
Atölye yetkilisi Ed Terris, çalışanların %85’inin körlükten sağırlığa, duygusal travmadan diğer akıl hastalıklarına kadar farklı engelleri bulunduğunu söylüyor: “Ben ve Chuck, görme engelliyiz. Ancak görme engellilerin tekstil imalatında kullanabileceği ekipmanlar geliştirdik.”
Atölye, kar amacı gütmeyen Peckham adlı örgüte ait. Kuruluş, engellilere iş eğitimi ve iş imkanı sağlıyor. Engelli çalışanların iş makinalarını kullanabilmesi için son teknolojiden yararlanılıyor.
Ed Terris, “Bu masa, engellilerin dikiş dikmesini kolaylaştırmak için özel tasarlandı.”
Chuck Ayotte, “Burada küçük bir delik var. İpliği bu delikten geçiriyorsunuz. Böylelikle ipliğin kaybolduğunu görüyorsunuz. Arkadaşım da ben de görme engelliyiz. Parmağınızı makinanın içine soksanız da elinizi kesmeniz mümkün değil,” diyor.
Dikkat eksikliği ve takıntı-saplantı bozukluğu olan Amy Rose Heyboer üç yıl önce Peckham’a girmiş. Heyboer daha önceyse bir işten diğerine geçtiğini, bunun da hem duygusal hem da mali olarak kendisini çok zor durumda bıraktığını söylüyor.
Mary Rose Heyboer, “Ciddi bir sorunum olduğunu, yeterli motivasyona sahip olmadığımı ve bu yüzden işimi yapamadığımı düşünüyordum,” diyor.
Amirleri, dikkatinin dağılmasını engellemek için Heyboer’i bir işten diğerine yönlendirmiş. Heyboer şimdiyse başka çalışanların amiri.
Heyboer, “Yavaş yavaş sorunun benden kaynaklanmadığını anlamaya başladım. Peckham, bu gerçeği anlamamda önemli rol oynadı. Başkaları da bazı sorunlarım olduğunu ancak bunun benim suçum olmadığını farkedip işyerinde verimli olabilmem için değişiklikler yaptılar,” diyor.
Peckham, engellilere iş imkanı tanıyan kuruluşlardan ürün ve hizmet satın alan hükümet programının fonlarıyla da destekleniyor. Engelli haklarını savunanlar, iş ortamını engellilere uyumlu hale getirip daha çok engelliyi işe alan şirket sayısı artmadıkça milyonlarca engellinin işgücüne katılamayacağını savunuyor.
