Fransız Yeşiller Partisi Senatörü Türkiye, İsrail ve Fransız vatandaşı Esther Benbassa, Gazze’de yaşananlara ve Gazze kıvılcımının Fransa’ya sıçramasına isyan etti. “Artık yeter kimse barış istemiyor” diye haykıran Benbassa, Fransa’da büyüyen İslam ve Yahudi karşıtlığından da endişe duyuyor. Yahudi asıllı bir politikacı olarak İsrail’in Gazze’ye düzenlediği operasyonu sert eleştiren Benbassa, “Gazze’de olanlar insani değil, katlanılır gibi değil. Bütün olanlar İsrail’i kuranların ve bütün Yahudiler’in de ahlakına aykırı” dedi.
VOA: “Türkiye’de doğan Yahudi kökenli bir Fransız olarak Gazze’ye İsrail operasyonunu nasıl değerlendiriyorsunuz?’
ESTHER BENBASSA: ‘İsrail devleti, Avrupa’da 19’uncu yüzyılda, Yahudilerin anti-semitizmden korunması için düşünüldü. Ama asla “Büyük İsrail” fikriyle kurulmadı. Bu büyük İsrail hayali, bugün İsrail hükümetini işgale kadar getirdi. Ama bu olanlardan İsrail halkı da rahatsız. Bugün bir sürü İsrailli, Hamas’ın roket saldırılarına karşı korkuyla, merdiven altlarında saklanarak geçiriyor. İsrail hükümetinin medyatik propagandasına rağmen İsrail halkı korkularını, bıkkınlığını ve travmasını dile getiriyor. Yakınlarım telefon ediyor, sıradan İsrailliler’le konuşuyorum, erkek, kadın herkesle yani. Onlar da çocukların, kadınların,
Esther Benbassa
Esther Benbassa
Yahudi bir ailenin kızı olarak İstanbul’da 1950’de dünyaya gelen Esther Benbassa, 1965’te İsrail’e, 1972’de Fransa’ya yerleşti. Hem Türkiye, hem İsrail ve de Fransız vatandaşı olan Benbassa, İsrail’de Felsefe ve edebiyat eğitimi, Fransa’da Paris 8’de modern edebiyat eğitimini, ve Fransız Doğu Dilleri Enstitüsü’nde (İNALCO) Türkçe kürsüsünü bitirdi. 1982’de Sorbonne Üniversitesi’nde “Haym Nahum Efendi Son Osmanlı Hahambaşısı” teziyle doktora yaptı. Fransız Bilim Akademsi CNRS’de yönetici, ardından Sorbonne’da “din bilimleri kürsüsünde” ilk kadın, laik ve Yahudi yönetici oldu. 2006 yılında “Paris(s) du Vivre Ensemble /Birlikte Yaşama İddiası” adlı hareketi kurarak Müslüman ve Yahudiler arasında barış için çalıştı. “Yahudi ve Müslümanlar: Paylaşılan Tarih, kurulması gereken diyalog” adlı çalışmasıyla ‘François Seligmann’ ödülü aldı. Benbassa 2011’de Yeşiller Partisi’nden Fransız Senatosu’na girdi. Halen Senato’nun Fransa-Türk, Fransa-İsrail ve Fransa-Filistin Dostluk Grubu üyesi.
suçsuz insanların ölmesinden üzgün. ‘Biz bu kadar acımasız bir İsrail devleti için mücadele etmedik’ diyorlar. Bütün bunların Yahudi ahlakını da, kendi insani ahlaklarını da çiğnediğini dile getiriyorlar.”
VOA: “Peki İsrail müdahale gücünü nereden buluyor?”
EB: “Filistin halkı ve İsrail halkı, Netanyahu’nun sağcı hükümeti ve Hamas’ın siyasi çıkarları nedeniyle esir alındı. Hamas, zayıflayan siyasi gücünü artırmak istiyor. Netanyahu da siyasi geleceğine oynuyor, Likud’un bir dahaki seçimleri kazanmasını istiyor. Ve faturayı halk canıyla ödüyor.
‘Filistin ölülerine ağlıyor’
VOA: “Filistin halkı büyük kayıp veriyor. Ordusu yok”
EB: “Filistin tarafında insanlar ölülerine ağlıyor. İki ay kadar önce Filistin’deydim, köylere kadar gittim. Ramallah’ta bin kişilik konser salonu olan bir site ziyaret ettim. Para su gibi akıyor. Fakat kimse savaş bitsin istemiyor. Filistin Otoritesi’nin hiçbir otoritesi kalmamış. Filistinliler de Hamas politikası altında eziliyor. İsrail’in işgali kabul edilemez. Ama bunun için terörizmi çağırmak da çözüm değil. Size gerçeği söylüyorum. Kimse Gazze’de barış istemiyor! 2008’de ‘Gazze’den sonra Yahudi olmak’ adlı bir kitap yazdım. Bugün aynı senaryo sahneye konuyor. Katliamlar, yoksul insanların öldürülmesi, kadınlar, çocukların ölümü, aynı kabus. Bu durumda çıkış görmüyorum. Çünkü kimse barış istemiyor. Herkes kendisinin haklı olduğunu düşünüyor. Öyle olunca diyalog da olmuyor.”
Fransa ve Türkiye’deki gösteriler
VOA: “Fransa’da şiddet eylemlerine sahne olan Filistin’e destek gösterilerini nasıl yorumluyorsunuz?”
EB: “Yaşananlardan herkes kaygı duyuyor. Ben çarşamba günü derneklerin düzenlediği barış mitingine katıldım. Ama hafta sonu ne Paris’tekine, ne de Sarcelles’dekine katılmadım. Çünkü orada verilen mesajlar doğru değil. Türkiye’deki gösterilerdeki Yahudi karşıtı sloganları da anlamıyorum. Savaş ne Fransa’da, ne Türkiye’de. Elbette bir savaş varsa bunun iki tarafını da görmek gerekir. İsrail’in ordusu var, Filistin’in yok. Filistin’in kayıpları daha çok. Yaşananları hepimiz kınıyoruz. Ama bu, savaştan uzak mekanlarda, savaşın sorumlusu olmayan Yahudilere karşı antisemitik eylemlere dönüşmemeli.”
VOA: “Avrupa’daki gösterilerde Almanya’da, İngiltere’de olay çıkmadı. Yalnızca Fransa’da oldu bu. Gösteriler yasaklandığı için mi böyle oldu?”
EB: “Önce tabi [Fransa Cumhurbaşkanı François] Hollande’ın ‘İsrail Hükümeti’ni şartlı destekliyoruz’ şeklindeki o talihsiz açıklaması tepki topladı. Ardından gösterilerin yasaklanması öfkeleri artırdı. Yasaklamak yerine toplum temsilcileri ve organizatörlerle görüşmek gerekirdi. Paris’teki yürüyüşte Yahudi gençlerin provokasyonu da rol oynadı. Sarcelles’de olanlar ise asla onaylanamaz, utanç verici. Gazze’de olanlar burada yaşayanların suçu değil. Bütün taraflar, toplum önderleri sağduyu çağrısı yapmalı. Artık bu nefret yeter. Taraflar duyguları ateşleyen konuşmalara son vermeli. Bu zaten kırılgan olan birlikte yaşamamıza büyük zarar veriyor.”
