Afganistan'ın yeni Cumhurbaşkanı Eşref Gani, Taleban’a ulusal barış diyaloğuna katılması için yaptığı çağrıyı yinelerken ülkesinin uluslararası ortaklarına süreci destekleye çağırdı. Gani’nin barış görüşmelerine çağrısını reddeden Taleban ise, ülke genelinde saldırılarını yoğunlaştırdı.
Ülke barışının Afganistan için her şeyden önemli olduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Gani, Çin'de düzenlenen bölgesel konferansta yaptığı konuşmada Taleban başta olmak üzere bütün muhalif grupları siyasi diyaloğa katılmaları ve bölge ülkelerini bu süreci desteklemeleri için davet etti.
Çin yıllık “Asya’nın Kalbi Konferansı”na bu yıl ev sahipliği yapıyor. Afganistan’a en büyük ekonomik yatırım yapan ülke durumunda olan Çin, bu ülkedeki istikrarsızlığın kendi ulusal güvenliğini de tehdit altına aldığının farkında. Çinli yetkililer, Afganistan’daki Taleban direnişinin Doğu Türkistan’da Uygur
Türkleri’ni de cesaretlendirmesinden korkuyor.
Eşref Gani, ülkesinin kimseye başka bir devlete karşı Afgan topraklarını kullanmasına izin vermeyeceklerini bildirdi.
Taleban sözcüsü Zebiyullah Mücahit Amerika’nın Sesi’ne verdiği demeçte, Gani’nin Amerika ile 10 bin Amerikan askerinin 2014 den sonra da Afganistan’da kalmasını sağlayacak güvenlik anlaşmasını derhal imzalamasının Taleban’ı çok öfkelendirdiğini bildirdi.
Afgan hükümet yetkilileri, komşu Pakistan’ın Taleban isyancılarını ve liderlerini desteklediklerinden şüpheleniyorlar.
İslamabad ise, bu suçlamaları kabul etmiyor ve Taleban’ın kendi iç güvenliğini de tehdit ettiğini savunuyor.
Cumhurbaşkanı Gani, Pekin’de yaptığı konuşmasında herhangi bir ülke ismi vermeden bu konuya değinirken, Afgan sorununu diyalog yoluyla çözeceklerine inandıklarını ve bunun için komşularından ve bölge ülkelerinden de açık ve dürüst destek beklediklerini bildirdi.
Gani, Taleban’ı diyalog masasına getirmenin çok zor olacağını biliyor. Ancak her şeyden önce ülkesinde ulusal birliği sağlamak için diğer Cumhurbaşkanı adayı, Abdullah Abdullah’la iktidarı paylaşması gerekiyor.
Uzmanlara göre, her iki lider de Taleban ile nasıl başa çıkılacağı konusunda farklı görüşlere sahip. Bu farklı görüşlerin de Afganistan’ın ihtiyacı olan iç istikrarı zedeleyeceğinden ve bu durumunda Taleban’ı iktidarı ele geçirmek için daha fazla adım atması için cesaretlendireceğinden korkuyorlar.
Bugün Pekin’deki toplantıda konuşan Çin Başbakanı Li Keqiang, Kabil’in kendi sorunlarını çözebilecek kapasitesinin olduğundan emin olduğunu bildirerek yeni hükümete duyduğu güveni tazeledi. Uluslararası toplumun, Afganistan’ın egemenliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne saygı duyması gerektiğini söyledi.
Bölgesel konferansın arifesinde kimliğinin gizli kalması koşuluyla gazetecilere konuşan bir Amerika Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, Çin'in Afganistan’ın istikrarına verdiği çabaların memnuniyetle karşılandığını bildirdi. Yetkili, Amerika’nın Çin’i şimdi bölgede bir "kritik oyuncu" olarak gördüğünü ve Afganistan’da her iki ülkenin beraber hareket edebileceğini düşündüğünü bildirdi.
Amerikalı ve Afgan yetkililer, Pekin’in tarihi ve stratejik ilişkilere sahip ortaklarından İslamabad’ı Taleban’la mücadelede kendi yanlarına çekmesini umuyor.
