Erişilebilirlik

Elektronik Kitaplarla Dijital Kütüphane


Tüm dünyada kütüphaneler, dijital kitap uygulamasına geçiyor. Ancak yine de kitapların daha uzun süre kütüphane raflarını doldurması bekleniyor.

Northridge’deki California Eyalet Üniversitesi’nde yoğun bir çalışma var. Otomatik dosyalama sistemi birkaç saniye içinde istediğiniz kitabı buluyor.

Katalog sistemi dijital, bu yüzden de öğrenciler dijital dosyaları kullanıyor.Bu kampüs kütüphanesinde bir milyonu aşkın kitapla 250 bin süreli dijital yayın bulunuyor. Kütüphanede ayrıca binlerce basımı sona ermiş kitap ve belge var.

18. yüzyıldan kalma bu seyahatname gibi tarihi belgeler elbette kütüphanelerde tutulmaya devam edilecek. Ama artık birçok akademik yayın sadece dijital baskıya sahip.

Mark Stover, “Abone olduğumuz akademik yayınların %90’ı elektronik formatta geliyor. Kitaplar için şimdilik aynı şeyi söylemek mümkün değil,” diyor.

Bunlar genelde hala kağıt baskılı ve bazı öğrenciler de hala bu şekilde tercih ediyor.

Öğrenci Lisa Ochoa, “Bilgisayarlar harika ama ben kitaplarımı basılı tercih ediyorum,” şeklinde konuşuyor.

Birçok kütüphanede belgeleri koruma amacıyla elektronik formata dönüştürme çabası var. El yazısı mektuplar ve eski gazete nüshaları da bunlar arasında. Dijital kütüphane uzmanı Steve Kutay, belge ve kitapların elektronik formatta daha fazla kişiye ulaşacağına inanıyor: “Elektronik formatta birden çok yerde kitap ve belge dosyalamak mümkün. Ama bunlar elektronik formata dönüştürülürken çok iyi kategorilere ayrılmalı ki, 20-30 yıl sonra içinde neler olduğunu bilelim.”

Helen Heinrich, kataloglama ve elektronik formata aktarılan kitapların kütüphane envanterinden çıkarılmasından sorumlu.

Helen, birçok üniversitenin hala kitapları depolarda sakladığını söylüyor:
“Hepimiz Internet’e bağımlı hale geldik. Ama ya siber bir saldırı olur da tüm elektronik kitaplarımız yok olursa. İşte bu ihtimale karşı birer kopya saklıyoruz. “

Kütüphaneler elektronik formata geçtikçe yeni bir sorun da ortaya çıkıyor. Birçok kitabın elektronik kopyası, yazarların varislerinin dijital telif haklarını serbest bırakmaması nedeniyle okuyuculara ulaşamıyor.

Kütüphane sorumlusu Mark Stover, “Azalan kitaplar sayesinde kütüphanelerde değişime gidecek, öğrencilere daha fazla çalışma alanı yaratacağız. Ancak telif hakları konusu nedeniyle hala birçok kitap sadece basılmış halde öğrencilerimize ulaşacak,” diyor.

Öğrenciler şu anda her iki formata da alışkın olduğundan fazla bir sorun yok gibi görünüyor.

XS
SM
MD
LG