Erişilebilirlik

Doppler Radarıyla Hortum Tahmini


Doppler Radarıyla Hortum Tahmini
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:02:25 0:00

Günümüzde meteorologlar modern aygıtlar sayesinde kötü hava koşullarını tahmin etme konusunda gittikçe daha başarılı oluyor. Kullanılan aygıtlar arasında zeplinler, radar istasyonları ve bilgisayar modelleri var. Ancak hortum tahminindeki başarısızlık oranları yıllardır yüzde 75’in altına inmedi

Şiddetli Hava Koşulları Merkezi’nin yöneticisi Joshua Wurman kasırgaları takip ediyor. Kendine biçtiği görev de belli: “Kasırganın kapımızı çalmasını bekleyemeyiz. Hortumun içine doğru gidip veri toplamalıyız.”

Wurman’ın hizmetinde bilimsel aygıtlarla dolu bir araba filosu var. Aygıtlar arasında hava koşullarını ve havada hareket eden nesneleri okuyan bir dopler radar da bulunuyor. Wurman ve ekibi kamyonetlerinin içinden ksarganın ilerleyişini izliyor: “Bilgisayarlar ve radar ekranlarından gözlem yapıyorum. Bunlar rüzgarın, uçuşan enkazın ve hortumda oluşan dolu fırtınasının 3 boyutlu görüntüleri.”

Wurman bir dopler radarını mobil hale getiren ilk kişi. Ekibiyle beraber 1990lardan bu yana 200 hortumdan veri toplamışlar. Uzman, aldıkları görüntülerin sabit radarlara göre çok daha berrak olduğunu söylüyor: “Rüzgarın oluşumunu izleyebiliyoruz. Böylece yağmur ya da dolunun havanın aşağı ya da yukarı hareketine etkisini de görebiliyoruz. Havanın soğuk mu sıcak mı olduğunu görebiliyor ve bunun hortum oluşturup oluşturmadığını inceliyoruz.”

Ekip aynı zamanda hortumun geçtiği yüzeylere yerleştirilen hava durumu kapsülleriyle radarın okuma yapamadığı yüksekliklerden veri topluyor. Wurman öğrendiklerinin, fırtınaların sıkça uğradığı bölgelerde bina tasarımına yardımcı olabileceğini söylüyor: “Binalar yerden inşa edildiğine göre biz de rüzgarların nasıl hasara neden olduğunu ve havada uçuşan kalıntıların rüzgarlarla etkileşimini ve bunun oluşan hasara etkisini anlamalıyız.”

Bilim insanları hortumların oluşumunun döngüsel modellerini yaratarak hangilerinin büyüyeceğini hangilerinin yok olacağını anlamaya çalışıyor. Ayrıca dopler radarlarını da kullanıyorlar. Gustav hortumunu Louisiana’da sahilde bekleyen ekip kasırga sahile vurduğunda yüksek çözünürlüklü görüntüler ve ölçümler elde etmiş. Wurman görüntülerdeki rüzgarların sarmal hareketlerinin kendilerini şaşırttığını söylüyor: “Bu sarmal hareketlerin iki sonucu var. Birincisi güçlü rüzgarlar yere doğru hareket ediyor. Güçlü rüzgarlar daha çok hasar bırakabiliyor. Ayrıca yukarı hareketlenmede de bu rüzgarlar okyanustan ısı ve nem yaşıyor bu da hortumu besliyor.”

Bu rüzgarların incelenmesi meteorologlara fırtınanın gücü hakkında fikir verebilir ve bu da tahminlerin daha doğru yapılmasına yarayabilir. Wurman bunun birçok kişinin hayatını kurtarabileceğini söylüyor.

STÜDYO VOA

Uluslararası yatırımcılar Türk ekonomisinden güvence bekliyor – 17 Nisan
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:50 0:00
XS
SM
MD
LG