Sekizi Nobel Ödüllü yüzlerce iktisatçı, Cumhuriyetçi Parti başkan adayı Donald Trump’ın başkanlık için tehlikeli ve tahrip gücü yüksek bir aday olduğunu bildirdi. İktisatçılar, Wall Street Journal gazetesinde yayınlanan bu bildiriye ek olarak, Demokrat Partili aday Hillary Clinton’ın da yavaş büyüyen Amerikan ekonomisini yeterince canlandırmaya yetmeyen politikaları sürdüreceğini savundu. Gerek Clinton gerekse Trump’ın üzerinde anlaştıkları nadir noktalardan biriyse, Trans Pasifik Ticaret Ortaklığı’na karşı çıkmak.
Donald Trump, vergileri azaltacağını, petrol ve kömür üretimini arttıracağını söylüyor. Trump’a göre kötü dış ticaret anlaşmaları, Amerika’da imalat sektörüne milyonlarca dolara maloldu.
Trump, Çin ve Meksika ürünlerine yönelik gümrük vergisini arttırmak, ticari ortaklarla daha sıkı kuralları olan anlaşmalar yapmak istiyor: ”Ticaret anlaşmalarını yeniden yazmalıyız.”
İktisatçılara göre Çin ve Meksika da gümrük vergisini yükselterek misilleme yaparsa, bu ticareti ve büyümeyi yavaşlatır.
Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü’nden Marcus Noland’a göre bunun sonucu istihdam kaybı olur: ”Amerikan ekonomisi hafif bir sıkıntı geçirse özel sektörde 4 milyon 800 bin kişi işini kaybediyor.”
Demokrat Hillary Clinton, serbest ticaret anlaşması Trans Pasifik Ticaret Ortaklığı’na dışişleri bakanıyken onay vererek şimşekleri üzerine çekmişti.
Şimdi anlaşmaya karşı olan Clinton, birçok çevre tarafından siyasi fırsatçılıkla suçlanıyor. Ancak Clinton, destek verdiği anlaşmanın, müzakerelerden sonra nihai şeklini alan anlaşma olmadığında ısrarlı.
Clinton, ”Amerikalı işçilerin ücretlerini ve istihdamı arttırmayan hiçbir anlaşmayı desteklemeyeceğim” şeklinde konuşmuştu.
Teknoloji dünyasının ileri gelenlerinden Trump destekçisi Peter Thiel’a göre Clinton, emekçilerin durumundan habersiz: ”Elitlerimiz serbest ticaret vaazı veriyor. Kamu politikaları üreten yüksek eğitimli kesimler, ekonomi teorisine göre ucuz ithalatın herkesi memnun ettiğini söylüyor. Ancak pratikte onbinlerce fabrika ve milyonlarca işi yabancılarla ticarete kurban verdik.”
Skype aracılığıyla konuşan uzman Joel Prakken’a göreyse yatırımcılar, Clinton’dan çok Trump’tan kaygılı: ”Clinton’ın zafer kazanma şansı en azından kamuoyu yoklamalarında arttıkça borsanın coştuğunu gördük. Anketlerde Clinton’ın şansının azalmasıysa borsanın düşmesine yol açtı.”
Bir başka konu da vergiler.
Kimilerine göre Trump’ın vergi kesintisi planı, zenginlerin işine yarayacak ve ulusal borcu yükseltecek.
Clinton ise asgari ücretin arttırılmasını, zenginlerin daha çok vergi ödemesini ve Amerikan şirketlerinin yurtiçinde kalması için vergi teşviki sunmayı öneriyor.
Ancak bazı muhafazakara göre yüksek vergi, ekonominin yavaşlaması anlamına gelir.
Amerika’nın yüksek borç miktarıysa bir başka konu. Partilerüstü Sorumlu Federal Bütçe Komitesi, her iki adayın da vergiler ve harcamaları sürdürülebilir bir düzene sokmaya yönelik gerçekçi bir plan sunmadığını, ancak yine de Trump’ın yaklaşımının Clinton’ınkinden kötü olduğunu bildiriyor.
