'Çin’de Daha İstikrarlı Bir Pazar İçin Temel Reformlar Gerekli'

Çin, kızışan emlak piyasasına istikrar getirmeye çalışırken bir yandan da yatırımcılara emlak fiyatlarındaki herhangi bir ani düşüşün ülke ekonomisini ya da bankaları sarsmayacağı konusunda garanti vermeye çalışıyor. Emlak uzmanları Çin’in çabalarını memnunlukla karşılamakla birlikte daha istikrarlı bir pazar yaratmak için bazı temel reformlar yapılması gerektiğini söylüyor.



Çin’in hızla büyüyen ekonomisi milyonlarca kişiyi kentlere çekiyor. Bu durum emlak piyasasındaki patlamayı körüklüyor. Büyük kentlerde emlak fiyatlarının çok yükselmesinin, piyasanın aniden krize girmesine yol açarak ekonomiye zarar vermesinden korkuluyor.

Çin hükümeti, en kötü senaryoya hazırlanmak için bankaların emlak fiyatlarında yüzde 60‘lık bir düşüş olursa nasıl etkileneceklerini incelemesini istedi.

Yatırım derecelendirme şirketi Standard and Poors’un emlak sektörü uzmanı Bei Fu, Çin’deki emlak pazarının ekonomik büyümeyle bağlantılı olduğunu, hükümetin de bazı riskleri bildiğini söylüyor. Uzman, ”Çin Hükümeti emlak pazarını kontrol altına almak için ileriye dönük önlemler alıyor. 2009 yılının ikinci çeyreğinden bu yana emlak piyasasında güçlü bir sıçrama var. Dördüncü çeyrekteyse hükümetin önlemler almaya başladığını görüyoruz,” diye konuşuyor.

Çin Hükümeti bankaların verdiği emlak kredilerine sınırlama getiriyor ve devlet şirketlerinden emlak spekülasyonlarını dizginlemesini istiyor.

Ancak Şao Waner gibi genç yetişkinler için emlak fiyatları hala çok yüksek. Şao Waner şu anda kirada oturmanın daha iyi bir seçenek olduğunu, ekonomik durumunu güçlendirdikten sonra ev almak istediğini, yıl sonuna kadar bekleyip piyasayı yeniden değerlendireceğini söylüyor.

Konut fiyatlarının bu yıl en az yüzde 10 düşeceğini tahmin eden uzmanlar emlak piyasasının mülkiyet vergisi gibi yapısal reformlara ihtiyacı olduğunu söylüyor.

Çin’de emlak satışları ve kiraları vergilendiriliyor ancak mülkiyet vergisi uygulanmıyor. Bu yüzden piyasada çok sayıda boş daire ve ofis binası var. Wo Ai Wo Jia emlak şirketinin pazarlamadan sorumlu başkan yardımcısı Hu Jingjun, mülkiyet vergisinin konutların pazara daha hızlı girmesini sağlayacağını ve fiyatları sabitleyeceğini söylüyor. Jingjun, Çin’de emlak satışı ya da kirasının vergiye tabi olduğunu, ancak bir kişi ne kadar emlak sahibi olursa olsun vergi ödemesi gerekmediğini söylüyor. Bu nedenle Çin’deki vergi sistemiyle çok sayıda gelişmiş ülkenin vergi sistemi arasında büyük bir boşluk mevcut.

Uzmanlar, Çin’deki emlak piyasasının geleceğinin karanlık olmadığı görüşünde.

Birçok kişi az sayıda yatırım aracına sahip olsa da ülkede gelir düzeyi yükseliyor. Çinliler daire satın almayı enflasyona karşı iyi bir önlem olarak görüyor. Kırsal kesimde yaşayan milyonlarca kişiyse maaşların daha yüksek olduğu kentlere taşınmak istiyor.

Yanıtlanması gereken soruysa gelir düzeyinin emlak almayı kolaşlaştıracak oranda artıp artmayacağı.