Çin ekonomisinin Şubat ayı verileri endişeleri artırdı. İhracatın yüzde 20 gibi keskin bir düşüş göstermesi Çin’in dünya ekonomisine vereceği zararın beklenenden daha fazla olabileceği endişelerine neden oldu. Ekonomistler Çin’in reformları da ağırdan almasından yakınıyor ve sadece istihdam piyasasını güçlendirip siyasi istikrarı sağlamaya odaklandığını belirtiyor.
Bu konular, Pekin’de bu haftaki yüksek düzeyli toplantılarda en önemli gündem maddesi oldu.
Capital Economics’te Çin ekonomisi uzmanı olan Evans Pritchard’a göre Çinli liderler kısa sürede ekonomiyi düzeltmenin peşinde ve yönetim, işsizlik oranının artmaması için zarardaki kamu şirketlerini elinde tutmaya devam edecek.
Kim kimi sürüklüyor?
Dünya Bankası’nın raporuna göre Çin ekonomisinde büyümenin yavaşlaması, Asya’daki gelişmekte olan ülkelerin ekonomileri de yavaşlatıyor.
Çin ise bu söylenenlere pek katılmıyor. Başbakan Li Kegiang küresel büyüme oranının düştüğünü, bunun da Çin ekonomisini etkilediğini söyledi.
Çin’in dünya ekonomisine büyük katkısı olduğunu söyleyen Li, Çin ekonomisinde sert bir düşüşün olmayacağını belirtti. Li’ye göre Çin ekonomisinin bu yıl yüzde 6,5-7 oranında büyümesi bekleniyor.
Sert düşüş
Bazı ekonomistlere göre bu sert düşüşün ne anlama geldiği çok açık değil.
Pekin’de bulunan danışmanlık şirketi Gavekal Dragonomics’ten Andrew Batson, ‘sert düşüş’ için bir tanım olmadığını söylüyor. Batson, Çin ekonomisinde büyüme beklenenden az olacak olsa da ekonomide sert bir düşüşün yaşanacağını düşünmediğini kaydediyor.
Batson bununla birlikte hükümet politikalarının iç borcu artıracağını belirtiyor ve borcun 2016’da artacağını kaydediyor.
Başbakan Li, bazı sektörlerin ve madenlerin kapatılacak olması nedeniyle işsiz kalacaklar için 16 milyar dolarlık bir paket açıkladı. Uzmanlar Çinli liderlerin, Komünist Parti’yi, sosyal huzursuzluğa neden olabilecek büyük çaplı işsizliğe karşı hazır olmaları için uyardığını söylüyor.
Reformlar yavaş
Çinli ve yabancı uzmanlar, Çin’in reformlarının hızlı şekilde hayata geçirilmediğini belirtiyor. Bunun da uluslararası şirketlerin Çin piyasasına girişini engellediğini ve yerli şirketlerin de büyümesini yavaşlattığını kaydediyor.
Finans dergisi Caixin, geçen yıl yönetim tarafından 113 önemli reformun başlatıldığını ve sadece 23’ünde ilerleme kaydedildiğini belirtti. Bu reformların birçoğu yavaş bir şekilde ilerliyor ancak diğerleri ise durmuş vaziyette.
Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nden Scott Kennedy, “Çin özel ve dış yatırımlarla ilgili engelleri kaldırarak sağlık, eğitim ve lojistik alanında rahatça büyüyebilir” diyor ama şunu da ekliyor: “Bunu yapacak gibi değiller.”
Çinli yetkililer ise reformlarda ilerlemeler olduğunu ve 2016’da reformların uygulanmasının artacağını belirtiyor.
Bu hafta başında kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, birbiriyle çelişen gelişmeler nedeniyle Çin ekonomisinin düze çıkmakta zorlanacağını belirtti.
Bu yorumlar Moody’s’in, Çin ekonomisinin görünümünü negatif yöne çevirmesiyle birlikte geldi.
Çin devlet medyası ise gelişmelere tepkili. Komünist Parti’nin desteklediği Global Times, Moody’s’in ve diğer batılı derecelendirme kuruluşlarının karara varmadan önce Çin’in dünya ekonomisindeki ağırlığını iyi düşünmelerini istedi.
Gazete, batılıların, Çin’i gerçekten anlayana kadar alçak gönüllü ve açık görüşlü olmalarını istedi.
