Erişilebilirlik

Çin Ekonomisi Savunma Harcamalarını da Etkiliyor


Doğu Türkistan'da eğitim gören Çinli komandolar
Doğu Türkistan'da eğitim gören Çinli komandolar

Çin’in yavaşlayan ekonomisi, başta savunma bütçesi olmak üzere devlet harcamalarında etkisini göstermeye başladı.

Hükümet kararlarını anında onaylamasıyla bilinen Çin Halk Cumhuriyeti Parlamentosu’nun sözcüsü Fu Ying, bu yıl savunmaharcamalarını yüzde 7 ile 8 arasında arttıracaklarını söyledi.

Ekonominin yavaşlamasına rağmen askeri harcamaların artacağı duyurulsa da bu artış son 10 senedir savunma bütçesini düzenli olarak iki haneli bir rakamla arttıran Çin Halk Cumhuriyeti için bir düşüşü gösteriyor.

Çin’in en üst yasama kurumu olan Ulusal Halk Kongresi’nin bütçe ile ilgili kararını Cumartesi günü vermesi bekleniyor.

Çin’in askeri bütçesinin iki kilit unsura bağlı olduğunu söyleyen Fu Ying, birincisinin askeri ilerlemeye yönelik ihtiyaca, diğerinin de ülke ekonomisinin gidişatı ve buna bağlı olarak hükümet gelirine bağlı olduğunu söyledi.

Bölgede toprak taleplerini giderek arttıran Çin geçen yıl, devasa ordusunu 300 bin asker civarında azaltacağını açıkladı.

Orduda ‘yeni normal’

Uzmanlara göre, Çin’in askeri harcamalarını kısması, ekonomisinin yavaşladığı söylemiyle örtüşüyor.

Singapur’da bulunan Uluslararası Stratejik Araştırmaları Entitüsü’nden Alexander Neill, Gayrisafi Yurtiçi Hasılatı yaklaşık yüzde 7 düşen Çin’in, askeri harcamalarını da bu oran doğrultusunda kısmasının yerinde bir karar olduğunu söyledi.

Neill’e göre, devlet yöneticilerinden on yıllardır büyük rakamlarda nakit alan Halk Kurtuluş Ordusu için bu durum da artık ödemelerin giderek azalacağı anlamına geliyor.

Şeffaflık Endişesi

Askeri harcamalarda Çin, dünyanin en büyük ikinci ülkesi. Geçtiğimiz yıl ekonomisi 135 milyar dolarla, yüzde 10,1 büyüyen Çin’in askeri harcamaları, Amerika ile karşılaştırıldığında yine de sönük kalıyor.

Yeni Delhi’de bulunan Savunma Araştırmaları ve Analiz Enstitüsü’nden uzman Jagannath Panda, Çin’den gelen açıklamaların doğruluğu hakkında emin olamadıklarını çünkü hükümetin şeffaf bir politika izlemediğini söyledi.

Askeri harcamaların azaltılmasının teknik bir nedenden de ileri gelebileceğini söyleyen Panda ayrıca, Çin’in savunma endüstrisi hakkında çok açık davranmadığının altını çizdi. Panda, Çin’in askeri harcamalarını nasıl finanse ettiğini, kaynaklarının nasıl aktarıldığını ve askeri maliyetinin tam olarak ne olduğunu bilmediklerini de sözlerine ekledi.

Pekin Üniversitesi’nde siyaset bilimci olan Wang Dong, bu endişelerin yersiz ve abartılı olduğunu söyledi. Wang, Çin’in askeri harcamalarının ülkenin yıllık bütçesinin yüzde ikisine eşit olduğunu ve diğer ülkeler de aynı politikayı izlediğini bildirdi.

Dong, Çin liderlerinin askeri harcamaları artmasının Çin’in küresel rolünün artmasıyla orantılı olduğunu söylediklerini belirtti.

Wang Dong ayrıca, Çin’in Birleşmiş Milletler’in Barışı Koruma Harekatları ve Korsanlarla Mücadele Operasyonları gibi uluslararası operasyonlara daha fazla katılmaya başladığını da sözlerine ekledi.

Bütçe Mesajları

Ancak askeri harcamalardaki azalma, Güney Çin Denizi’ni sert bir şekilde kontrol altında tutmaya çalışan Çin’in, yapay adalar inşa ettiği bir döneme denk geldi. Komşu ülkeleri Çin’in bu tutumunu endişe ile takip ediyor.

Alexander Neill, Çin’in askeri harcama ve savunma bütçesini düşürerek bu iddiaları siyasi bir mesajla çürütmek isteyebileceğini söyledi. Neill’e göre ayrıca, askeri bütçeyi düşürerek Çin, dünyaya bir tehdit olmadığı mesajı vermek de isteyebilir.

Jagannath Panda da, askeri bütçesinin büyüme hızını yavaşlatarak Çin’in, özellikle bölge ülkelerine ince bir mesaj vererek herhangi bir güvenlik tehditi oluşturmadığı ve işbirliği yapmaya hazır olduğu görüntüsü vermeye çalıştığını söyledi.

Ancak Panda’ya göre Çin, toprak ve güvenlik konusundaki duruşunu gevşetmeyecek.

Askeri yolsuzluğun yaygın olduğu Çin, bu adımla ülke içinde de bir mesaj vermeye çalışıyor olabilir. Yüksek askeri harcamaların ordu içinde yolsuzluk sorunlarına yol açmasıyla Çin devlet başkanı Xi Jinping, orduyu daha sıkı kontrol etmeye ve yolsuzluk sorununu çözmeye yönelik adım atmış olabilir.

Panda, “bütün bunlar, ordu başta olmak üzere ülke genelinde yapılan reformlara bağlı olabilir” dedi.

STÜDYO VOA

Trump’a ‘sus payı davası’ öncesinde konuşma yasağı – 27 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG