Erişilebilirlik

Cazın First Lady'si Ella Fitzgerald


Cazın First Lady'si Ella Fitzgerald
Cazın First Lady'si Ella Fitzgerald

Yıl, 1933. Yer New York. Ella Fitzgerald henüz 16 yaşında. Harlem’de Apollo Tiyatrosunda bir yarışmaya giriyor. Bu bir dans yarışması. Ancak Ella, iki yarışmacının dansını gördükten sonra “Bunlar ben daha iyi” diyip fikir değiştiriyor ve dans etmek yerine “Judy “ adlı şarkıyı söylüyor. Yarışmayı seyredenler kendisinden ikinci bir şarkı daha söylemesini istiyor. İkinci şarkıyı da söyleyen Ella Fitzgerald 25 dolarlık birinci ödülü kazanıyor.

Apollo Tiyatrosundaki yarışma, Ella Fitzgerald’ın tüm yaşamını değiştiriyor. Yarışmayı seyreden dönemin öndegelen orkestra lideri ve caz davulcularından Chick Webb hemen Ella’ya iş teklif ediyor. Üzerine giyeceği elbiseye kadar her konuda kendisine yardımcı olan Chick Webb sayesinde Ella Fitzgerald daha yirmi yaşına ulaşmadan satış rekoru kıran parçasını seslendiriyor. “A- Tisket-a Tasket”..

Ella Fitzgerald, 1917 yılında Virginia’nın Newport News kentinde doğdu. Babası doğumundan hemen sonra aileyi terketti. Annesi , Ella’yı alıp New York’a taşındı. Annesi öldüğünde Ella 15 yaşındaydı. Bir yıl sonra Chick Webb ve topluluğu ile söylemeye başlayan Ella Fitzgerald, bu ünlü caz sanatçısı 1939 yılında ölene kadar kendisinden ayrılmadı. Topluluğun bir çok üyesi İkinci Dünya Savaşına katılmak üzere askere gittiğinde bile topluluğu birarada tutmayı başardı. Ella , Chick Webb topluluğu ile çalışırken yaklaşık 150 şarkı kaydetti.

Ella Fitzgerald, cazda be-bob adı verilen akımın öncüleri Charlie Parker ve Dizzy Gillespie’nin büyük etkisi altında kaldı. Bu akımın “scat” yöntemini kullanan Fitzgerald dönemin en sevilen parçalarından “Flying Home”u seslendirdi. “Scat” adlı yöntemde anlamsız sözcükler söyleyen şarkıcının sesi orkestradaki çalgılardan biri gibi dinleniyordu.

Ella Fitzgerald, 1960’da Norman Granz topluluğu ile Berlin’de çalışırken ünlü bir şarkıyı, Brecht’in “Üç kuruşluk Operası” ndan “Mack The Knife” ı farklı bir şekilde söyledi. Ella, bir dinleyicinin isteği üzerine daha önce duyduğu ancak hiç söylemediği şarkıyı bazı kelimeleri hatırlayamamasına rağmen başarıyla icra etti.

Ella Fitzgerald, daha sonra menejeri olan Norman Granz ile birlikte Cole Porter, Irving Berlin, Duke Ellington, Jerome Kern, Johnny Mercer gibi ünlü bestecilerin şarkılarını toplayan albümler kaydetti. Ünlü sözyazarı Ira Gershwin bir keresinde besteci kardeşi George ile birlikte yarattıkları şarkıların ne kadar iyi olduğunu ancak Ella Fitzgerald’dan dinledikten sonra anladıklarını söylemişti.

Ella Fitzgerald sinema ve televizyona da çıktı. Uluslararası alanda ün kazanan Ella heryıl kırk hafta çeşitli ülkelerde konserler verdi. 1960’larda Beatles ve Burt Bacharach tarafından bestelenen modern parçalar söylemeye başladı. ancak başarılı olamayınca tekrar caza döndü.

İki kez evlenen ve boşanan Ella Fitzgerald kendisinin olmayan üç çocuk yetiştirdi. 1970’lerde sağlık durumu bozulmaya başlayan sanatçıda, şeker hastalığı nedeniyle görme sorunları çıktı. 1986’da kalp ameliyatı geçiren Ella’nın üç yıl sonra şeker nedeniyle iki bacağı birden kesildi.

1996’da yaşama veda eden Ella Fitzgerald Ulusal Sanat Madalyası ve Kennedy Kültür Merkezi’nin yanısıra 13 kez Grammy Müzik ödülü kazandı.

250 albüm yayınlayan Ella Fitzgerald’ın son aldığı Grammy Ödülü “All That Jazz” oldu.

STÜDYO VOA

Mehmet Şimşek’ten “harcamaları azaltma” mesajı - 18 Nisan
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG